7-amaliy mashg’uloti mavzu: Rangli metall va qotishmalarni ishlash sharoitiga ko'ra tanlashni o'rganish
Download 0.53 Mb. Pdf ko'rish
|
7- AMALIY MASHG’ULOTI
|
4-rasm. Tarkibida qalay bo’lgan qotishmaning holat diagrammasi vamikroskop tzilishi Ε- faza elektron tipdagi intermetal birikmada Cu3Sn8 : Bu birikmada valent elektronlarning atomlarga nisbati elektronlar konsentrasiyuasi. Cu-Sn sistemasi holat diogrammasining chap (tarkibidagi qalay miqdori 20% gacha bo’lgan qotishmalar) qismida 3-hil chiziq .Tutash, punktir va shtrih-punktir chiziqlar bor. Tarkibida 5% dan ortiq qalay bo’lgan quyma qotishmalarda evtektoid tarkibidagi kiruvchi δ-faza bo’ladi,α+δ evtektoid tarkibiga kiruvchi 520C temperaturada β- fazaning parchalanishidan vujudga keladi. Uning tarkibiga 26,8% qalay bo’ladi. Qalayli bronzalarning suv va bug’da koroziyabardoshlik hossasai yuqori bo’ladi. Holat diagrammadan korinib turibdiki, beriliyni misda eruvchanligini tempertura pasaygan sari kamayib boradi. GOST DA bereliyli bro’zani BrB2 markasi kozda tutilgan BrB2 markali bronza 2% bereliy bilan 98% misdan iborat qotishmadir. Bu qotishma 800C temperturagach qizdirilib so’ngra suvda tobnlansa, ortiqcha faza ajralib chibishga ulguraolmay, o’ta toyingan α-qattiq eritma saqlanib qoladi. Toblangan bronza yumshoq va plastik bo’ladi Bronza toblangandan keyin 300-350% temperturada boshatilsa yani suniy ravshda eskitirilsa, ikkilamch kube kristallari ajralib chiqib bronzanzaning mustahkamlik chegarasi, Qattiqligi esa NV=370ga yetadi berilliyli bronza puxta, elastik, yaxshi payvantlanuvchan, kesib ishlanish xossasi yuqori va karoziya bardosh bo’lganligi uchun undan purjinalar , membranalar, zarb bilan ishlaydigan asboblar va boshqalar tayyorlanadi. Ammo berilliy qimmat turishi berilliyli bronzaning keng ko’lamda ishlatilinishiga imkon bermaydi. |
