7-ma’ruza mavzu: Avtomatik rostlashning nazariy va texnik elementlari

9.2. Proporsional rostlagichlar
Proporsional rostlagichlar deganda rostlovchi organning rostlanuvchi parametri va topshirilgan miqdor orasidagi farkka nisbatan proporsional siljishi tushuniladi. Rostlanuvchi parametrning vaqt bo`yicha o`zgarishi va rostlovchi organning silji-shi bir qonun bo`yicha amalga oshadi. Rostlanuvchi parametrning har bir miqdoriga rostlovchi organning ma’lum bir holatiga mos keladi.


PR 2.5 proporsional rostlagich. PR 2.5 rostlagich rostlanuvchi parametrni berilgan kattalikda ushlab turish maqsadida chiqishda ijro etuvchi mexanizmga ta’sir etuvchi uzluksiz signal olish uchun mo`ljallangan. Asbob ikkilamchi asbobning qo`l bilan topshriq bergichi yeki standart pnevmatik signalli boshqa qurilmadan masofadan turib topshriq oluvchi rostlagichdan iborat (7.1-rasm).
Rostlagich ikkita taqqoslash elementlari 1va 3, drosselli summator 2, kuvvat kuchaytirgichi 4, uchiruvchi rele 5, qo`l bilan topshriq bergich 6 lardan iborat. Тopshiriq bergich va o`lchov asbobolaridan kelgan R_t va R₃ signallar taqqoslash elementi 1 ning membranalariga ta’sir etadi (manfiy kamera V, musbat kamera B) va teskari aloqa membranalarida havo bosimi hosil qilgan kuch (kamera A) bilan muvozanatlashadi.

9.1-rasm. PR 2.5 proporsional rostlagichning prinsipial sxemasi	9.2-rasm. Proporsional-integral rostlagichning prinsipial sxemasi.

9.3. –rasm. Avvaldan ta’sir rostlagichi sxemasi – PF-2.1
Тaqqoslash elementi 1 ning R¹ chiqish bosim o`tkazuvchanligi  bo`lgan drosselli summator 2 ning rostlanuvchi drosseli orqali taqqoslash elementi 3 ning a kamerasiga boradi, xuddi shu kameraga o`tkazuvchanligi  bo`lgan drosselli summator 2 ning o`zgarmas drosseli orqali R<sub>chiq</sub>=R<sup>IV</sup> chiqish bosimi ham keladi. Тaqqoslash elementi 3 ning chiqish bosimi quvvat kuchaytirgichi yo`rdamida kuchaytiriladi hamda ikkinchi taqqoslash elementi bilan manfiy teskari aloqada bo`ladi. Sistemada hosil bo`ladigan avtotebranishlarni yo`qotish maqsadida taqqoslash elementi 3 ga ikkita teskari aloqa kiritilgan: V kameraga manfiy va B kameraga musbat. Sistema muvozanati buzilgan hollarda ro`y beradigan avtotebranishlar musbat teskari aloqa yo`liga o`rnatilgan o`zgarmas drossel bilan to`xtatiladi. Qo`l bilan boshqarishga o`tish maqsadida rostlagichni uzish uchun uchiruvchi rele 5 dan foydalaniladi. PR2.5 rostlagich PV10.1E, PV10.1P, PV10.2E, PV.2P, PV3.2 tipidagi ikkilamchi asboblar bilan birgalikda ishlaydi.