7-мавзу: синфдан ва мактабдан ташқари тарбиявий ишларнинг мақсад ва вазифалари синфдан ва мактабдан ташқари тарбиявий ишларни режалаштириш методикаси. Жамоа ҳАҚида умумий тушунча

7. Спорт важисмоний тарбия ишлари:

Т/р	Бажариладиган ишлар	Вақти	Масъул
1	"Болалар спортини ривожлантириш" давлат дастури доирасидаги тадбирларни амалга ошириш	Доимий равишда	Ота-оналар қўмитаси, мактаб пед. жамоаси, "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи", маҳалла фаоллари
2	"Умид ниҳоллари" спорт мусобақаларини Низом асосида (1-4, 5-7, 8-9) ташкиллаштиришни назорат қилиш, пухта тайёргарлик кўриш.	Март-Апрель	Мактаб маънавий- марифий ишлар бўйича директор ўринбосари,
	Юқори натижаларга эришиш учун замин тайёрлаш.	Ҳар доим	Жисмоний тарбия ўқитувчилари
3	Қўшни мактаб ва қўшни маҳалла болалари билан оммавий спорт мусобақалари ўтказиш.	Ўқув йили давомида	Мактаб маъмурияти, жисмоний тарбия ўқитувчилари
4	Жисмоний тарбия дарсларини ва мактабда фаолият кўрсатган спорт тўгарак-сексиялари ишини қатий назорат қилиш.	Ўқув йили давомида	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари
5	Спорт соҳасида эришилган ғалабаларни маҳалиий матбуот саҳифаларида ёритиб бориш.	Ўқув йили давомида	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари
6	Спортни тарғиб қилувчи стендлар, фотоальбомлар чиқариш.	Ўқув йили давомида	Жисмоний тарбия ўқитувчилари
7	Ўқувчиларнинг жисмоний тайёргарлик аҳволини мактаб пед кенгашида муҳокама қилиш.	IV чоракда	Жисмоний тарбия ўқитувчилари

1. 
   Экологик тарбия:
   

Т/р	Бажариадиган ишлар	Вақти	Масъул
1	Экологик мавзуда очиқ тарбиявий тадбирлар ўтказиш.	Ўқув йили давомида	Синф раҳбари, биология ўқитувчиси
2	Маҳалла ҳудудидаги экологик муаммоларни аниқлаш ва уларни имкон даражасида бартараф этишга қаратилган тадбирларни амалга ошириш.	Ўқув йили давомида	Мактаб маънавий-маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари, "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи", синф раҳбарлари
3	Атроф-муҳитни ободонлаштриш ва кўкаламзорлаштиришга қаратилган хайрия шанбаликлар.	Ўқув йили давомида	Мактаб пед. жамоаси
4	"Экосан" фондига маблағ ишлаб топиб ўтказилишини ташкиллаштириш	Ҳар ярим йилликда	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари
5	Мактабда экологик бурчак ташкил этиш	1-ярим йиликда	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари
6	Экологик мавзуда махсус режа асосида тадбирлар, давра суҳбатлари ўтказиш	Доимий равишда	Жисмоний тарбия ўқитувчилари
7	«Экология болалар нигоҳида» расмлар кўргазмасини ташкил этиш	Апрель	Жисмоний тарбия ўқитувчилари

8.Ҳуқуқий тарбия ишлари:

Т/р	Бажариладиган ишлар	Вақти	Масъул
1	Ўқувчиларнинг ҳуқуқий саводхонлигини оширишга қаратилган турли беллашув, мусобақа ва кўрик-танловлар ўтказиш	Ўқув йили давомида	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари, "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи", фан ўқитувчилари
2	Ўқувчиларни қизиқтирган мавзулар бўйича давра суҳбатлари ва учрашувлар ташкил этиш.	Ҳар чоракда	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари, "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи", фан ўқитувчилари
3	Ўқувчилар орасида ҳуқуқбузарликнинг олдини олиш мақсадида ҳуқуқ-тарғибот органлари билан ҳамкорликни мустаҳкамлаш.	Ҳар чоракда	Туман прократураси, ИИБ, ХТБ ходимлари, мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари.
4	Ҳуқуқий тарбияга оид кўргазмалар, стендлар, албом ва буклетлар тайёрлаш.	Доимий равишда	Мактаб маънавий-маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари, "Ўзбекистон ёшлар иттифоқи", фан ўқитувчилари, синф раҳбарлари
5	Мактабда ижтимоий-ҳуқуқий фанлар ўтилишини назорат қилиш.	Доимий равишда	Мактаб маъмурияти
6	Ўқувчиларнинг ҳуқуқий тарбия бўйича билимларини синаш мақсадида "Сиз қонунни биласизми?" кўрик-танловини ўтказиш.	Март- апрел	Мактаб маънавий- маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари.

1. 
   Жамоа ҳақида тушунча.
   

Жамоа (лотинча «коллективус» сўзининг таржимаси бўлиб, йиғилма, омма, биргаликдаги мажлис, бирлашма, гуруҳ) бир неча аъзо (киши)лардан иборат бўлиб, ижтимоий аҳамиятга эга умумий мақсад асосида ташкил топган гуруҳ демакдир. Замонавий талқинда «жамоа» тушунчаси икки хил маънода ишлатилади. Биринчидан, жамоа деганда бир неча кишиларнинг муайян мақсад йўлида бирлашувидан иборат ташкилий гуруҳи тушунилади (масалан ишлаб чиқариш жамоаси, завод жамоаси, ўқув юрти жамоаси, хўжалик жамоси ва ҳоказо). Иккинчидан, жамоа деганда юқори даражада уюштирилган гуруҳ тушунилади. Чунончи, ўқувчилар жамоаси юқори даражада уюштирилган бирлашма ҳисобланади.
Жамоада ва жамоа ёрдамида тарбиялаш - тарбия тизимида муҳим аҳамиятга эга бўлган тамойиллардан биридир. Шахсни шакллантиришда жамоанинг етакчи рол ўйнаши тўғрисидаги фикрлар педагогика фанининг илк ривожланиш даврларидаёқ билдирилган. Жамоада унинг аъзолари ўртасидаги муносабатнинг алоҳида шакли юзага келади, бу эса шахснинг жамоа билан биргаликда ривожланшини таъминлайди. Лекин ҳар қандай гуруҳни ҳам жамоа деб ҳисоблаб бўлмайди. Жамоа бир қатор белгиларга эгадирки, мазкур белгилар жамоани кишиларнинг етарли даражада уюшган ҳар қандай гуруҳдан ажратиб туради.
Ўқувчилар жамоаси ўзига хослик касб этувчи муҳим белгиларга эгадир. Қуйида жамоа ва унинг хусусиятлари (белгилари) борасида сўз юритамиз. Жамоа ижтимоий жамиятнинг бир қисми ҳисобланади, унда ижтимоий ҳаёт ва кишилик муносабатларининг барча меъёрлари ўз ифодасини топади. Зеро, жамоа жамиятдаги мавжуд муносабатлар тизимида намоён бўлар экан, жамоа ва ижтимоий жамият мақсади, интилишида ўзаро бирлик, узвийлик, алоқадорлик юзага келади. Шу боис жамоа ҳаётининг аниқ (ягона) мақсадга қаратилганлиги ва ижтимоий-ғоявий хусусият касб этиши унинг етакчи белгиси саналади.
Ҳар бир жамоа бошқа жамоалар билан узвий алоқадорликда мавжуд бўлади. Муайян жамоанинг ҳар бир аъзоси жамият ижтимоий фаолиятини ташкил этиш жараёнида ўз жаомаси билан биргаликда иштирок этади. Жамоа аъзоларини интилишларини тушуниш, жамоа олдига қўйилган мақсад моҳиятини чуқур ҳис этиш ҳамда унинг шахсни шакллантиришдаги ўрни ва ролини тўғри баҳолай олиш жамоа аъзоларининг умумий ва хусусий (шахсий) мақсад, қизиқиши, эҳтиёж ва фаолиятлари ўртасидаги бирликни намоён этади ҳамда жамоанинг бўлинишга йўл қўймайди.
Ҳар бир жамоа ўз-ўзини бошқариш органига эга ва умумий жамоанинг узвий қисми саналади. Шунингдек, у мақсаднинг бирлиги ва ташкил қилиш хусусиятлари орқали умуммиллий жамоа билан боғланади. Ижтимоий жамият эҳтиёжини қондиришга йўналтирилган биргаликдаги фаолият жамоанинг навбатдаги муҳим хусусиятидир. Жамоа фаолиятининг ижтимоий-ғоявий йўналиши ҳам жамоанинг фаолияти мазмунида ўз аксини топиши муҳим аҳамиятга эгадир.
Жамоа хусусиятини аниқлашда кишилар гуруҳининг ягона ижтимоий тизимини ўрната олишдаги усули, яъни, жамоани ташкил қилиш усули ҳам муҳим ҳисобланди.
Педагогик жиҳатдан мақсадга мувофиқ ташкил этилган жамоа, хусусан, унинг аъзолари ўртасида ўзаро руҳий яқинлик, ишчанлик, бир-бири учун ғамхўрлик, ўзаро ёрдам, жамоа манфаати учун қайғуриш, мазкур йўлда амалий ҳаракатларни ташкил этиш ҳамда жавобгарлик ҳисси қарор топади.