Vokal apparatining faoliyati uchun bolalar o'tirgan yoki tik turgan holda qo'shiq aytishidan qat'i nazar, qo'shiq aytishga munosabatni kuzatish muhimdir.
Bolalar, o'smirlar va yoshlar bilan ishlashda tovush chiqarishning asosiy usuli yumshoq hujum bo'lishi kerak. Yosh bolalar uchun qattiq hujum qabul qilinishi mumkin emas. Qattiq hujum faqat ba'zan, alohida tasviriy qurilma sifatida mumkin. Ovoz ishlab chiqarishning doimiy usuli sifatida qattiq hujumdan foydalanish nafas olishning bir xil ishini buzadi, ovoz paychalarining ishiga salbiy ta'sir qiladi.
Bolalar ovozi apparatining tuzilishi va hushovozlikning shakllanish xususiyatlarini chuqur o’rganish bolalar ovozini saqlash va tarbiyalash uchun ma’lum metodika ishlab chiqishni zarur qilib qo’ydi. Bu ikki tushunchani (bolalar ovozining shakllanish va uni saqlash tushunchasini) bir-biridan ajratib bo’lmaydi. Chunki, bolalarni qo’shiq kuylashga to’g’ri o’rgatish ovozni saqlashning eng muhim usulidir, demak umumiy ta’lim maktablarida musiqa tarbiyasini amalga oshiruvchi musiqa o’qituvchilarining roli juda kattadir. Bolalarni qo’shiqsevar qilib tarbiyalash, o’qituvchilarning malakasiga, bolalar ovozidagi xususiyatlarni bila olishiga, qo’shiqqa o’rgatish metodikasini qanchalik egallaganligiga bog’liqdir.
2.1. Umumta’lim maktabidagi o’quvchilarning ovoz xususiyatlari
Maktab yoshidagi o’quvchilarning ovoz pardalari katta odamlar ovozi pardalaridan 2 - 2,5 marta kichikdir. O’quvchilar ovoz pardalarining tebranish amplitudasi qisqa va tez harakatlanishi tufayli ular ovozi ingichka, yengil, nozik va registr jihatidan ancha yuqori bo’ladi.
Musiqiy tarbiya ishini to’g’ri qo’yib, o’quvchilarning yoshiga va ovoziga mos qo’shiqlarni kuylatish natijasida ularning ovoz apparati yaxshi rivojlanadi. Bunday holda qo’shiq repertuarlarini tanlashda o’quvchilarning quyidagi ovoz diapazoni normalariga rioya etish tavsiya etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
