8-bob. Mehnat va ish haqi hisobi

ish vaqti hisoblanadi.
U ish tartibi yoki grafigiga yoxud mehnat shartnomasi shartlariga 
muvofiq belgilanadi.
Xodim o ‘zining bevosita majburiyatlarini amalda bajarmagan, 
hatto ish joyida ham bo'lm agan, biroq ish beruvchining ixtiyorida 
bo‘lgan vaqt ham ish vaqtiga kiritiladi. Masalan, bekor turib qolishlar, 
xizmat safarlari, vaxtadagi smenalar o ‘rtasidagi dam olishlar, ish joyida
191

---

dam olish va ovqatlanish vaqtlari, agar ishlab chiqarish shartlariga k o ‘ra 
ish kuni davomida dam olish va ovqatlanish uchun maxsus tanaffus 
belgilash mumkin bo ‘lmasa, ish vaqti hisoblanadi. Xodim o ‘z ixtiyoriga 
ko‘ra foydalanishi mumkin boMgan dam olish vaqtlari -
ish vaqti 
hisoblanmaydi, xodim bu vaqt davomida o ‘z mehnat vazifalaridan ozod 
boMadi va ish joyida boMmasligi mumkin.
Ish vaqtining normal muddati haftasiga 40 soatdan ortiq boMishi 
mumkin emas. Bu norma qonunda belgilangan va tomonlaming 
kelishuvlariga ko‘ra yoxud boshqa m e’yoriy yoki lokal hujjatlar bilan 
o ‘zgartirilishi mumkin emas. U har bir korxonadagi Ichki mehnat tartibi 
qoidalarida mustahkamlab q o ‘yiladi va xodimlar ham, ish beruvchilar 
ham unga rioya qilishlari shart. Ish beruvchi tomonidan korxonadagi 
barcha xodimlar, ayrim toifadagi xodimlar va tomonlaming kelishuviga 
ko‘ra ayrim xodimlar uchun aniq ish vaqti muddati haftasiga 40 soat 
doirasida belgilanadi.
Ayrim toifadagi xodimlar uchun ulaming yoshi, sogMigM holati, 
mehnatning shartlari, mehnat vazifalarining o ‘ziga xos xususiyatlari va 
o ‘zga holatlami inobatga olib, mehnat to‘g ‘risidagi qonunlar va boshqa 
normativ hujjatlar, shuningdek mehnat shartnomasi shartlariga binoan 
mehnatga 
toManadigan 
haqni 
kamaytirmasdan, 
ish 
vaqtining 
qisqartirilgan muddati belgilanadi.