8-mavzu. Banklararo hisob-kitoblar hisobi. Reja: Banklararo hisob-kitoblarning

8-MAVZU.BANKLARARO HISOB-KITOBLAR HISOBI.
REJA:

1. 
   Banklararo hisob-kitoblarning mazmuni va ularning rivojlanish tarixi.
   
2. 
   Banklararo hisob-kitoblarning tashkil etilishi, banklarning vakillik hisob varaqlari, banklararo hisob-kitoblarning elektron to‟lov tizimi orqali yuritilishi.
   
3. 
   Bir bankka qarashli filiallar o’rtasidagi hisob-kitoblarning tashkil etilishi.
   
4. 
   Turli banklarga qarashli banklararo hisob-kitoblarning mazmuni, yuritilishi va hisobi.
   

Amaliy mashg‘ulotni o‘qitish texnologiyasi

O‟quv mashg‟ulotining shakli	Bilimlarni chuqurlashtirish va mustaxkamlashga qaratilgan amaliy mashg‟ulot
Amaliy mashg‟ulot rejasi	Banklararo hisob-kitoblarning mazmuni va ularning rivojlanish tarixi. O‘zbekistonda banklararo hisob-kitoblarning tashkil etilishi. Banklarning vakillik hisob varaqlari, ularning turlari va ochish tartibi. Banklararo hisob-kitoblarning elektron to‘lov tizimi orqali yuritilishi. Yagona vakillik hisobvaraqlarining mazmuni va ular orqali O‘zbekistonda hisob-kitoblarning tashkil qilinishi.
O‟quv mashg‟ulotining maqsadi	Banklararo hisob-kitoblar hisobi va ularni tashkil etish to‟g‟risidagi bilimlarini mustaxkamlash va chuqurlashtirish.
Pedagogning vazifalari: Mavzuni o‟zlashtirish bo‟yicha rag‟barlantirishni tashkil	O‟quv faoliyatining natijasi: Talaba: Banklararo hisob-kitoblar va ularni turlarini sanab beradi; Vakillik hisobvaraqalari va ular asosida to‘lovlarini o‘tkazilish texnikasini aytib beradi; Hisob-kitob kliring markazi va u to‘g‘risida tushuncha beradi;
etish; Mavzu bo‟yicha
bilimlarni mustahkamlash
va chuqurlashtirish;
O‟qitish usullari va texnika	Amaliy mashg‟ulot, bir-biridan o‟rganish usuli; grafikli organayzer
O‟qitish vositalari	Darslik va ma‟ruzalar matnlari, komp‟yuter texnologiyasi, slaydlardan foydalanish
O‟qitish shakli	«Taqdimot», «Loyixa» «guruxlarda juftlik yoki kichik guruxlarga bo‟linib ishlash».

Amaliy mashg‟ulotning texnologik kartasi

Bosqichlar , Vaqt	Faoliyat turi
	O‟qituvchi	Talabalar
1 bosqich. O‟quv	1.1. Mavzuni e‘lon qiladi, o‘quv Mashg‘ulotining maqsadi va o‘tkazish rejasini bayon qiladi.	1.1. Eshitadilar va yozib oladilar

faniga kirish (5 min.)	Mashg‘ulotning guruhlarda ishlash texnologiyasi bilan o‘tkazilishini e‘lon qiladi. Mavzuning asosiy tushunchalari bo‘yicha tezkor so‘rov o‘tkazadi. «Nima uchun banklararo hisob kitoblarni tashkil etish muhim ahamiyatga ega?» savolini beradi. Bir-ikki javoblarni eshitadi. Mashg‘ulotning guruhlarda davom etishini bildiradi . Guruh ishi natijasiga ko‘ra har bir qatnashchi belgilangan bahoni olishini bildiradi. Guruh ishlari natijalari varaqlarda namoyish etilishini aytib o‘tadi.	1.2. Savollarga javob beradi
2 bosqich. Guruhlard agi faoliyat (20 min.)	Guruhni 3 ta kichik guruhga bo‘ladi. O‘quv savollari va masalalarini tarqatadi. Qanday o‘quv natijalariga erishishni Aniqlaydi, baholash mezonlari va ko‘rsatkichlarini belgilaydi.	O‟quv ma‟lumotlari va baholash mezonlari bilan tanishadilar Vazifalarni bajaradilar
3 bosqich. Taqdimot (45 min.)	3.1. Guruhlarning taqdimotni va baholashlarini tashkil qiladi. Belgilangan topshiriqlar bo‘yicha bajarilgan ishlarga e‘tiborini qaratadi va olingan ma‘lumotlarni umumlashtiradi va xulosalarni izohlaydi.	3.1. Taqdimotda qatnashadilar, muhokama qiladilar,bahola ydilar
4 bosqich. Yakuniy (10 min.)	Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa qiladi. Uyda mavzuni mustaxkamlash uchun savollani o‘rganib kelish vazifasini beradi.	4.1. Eshitadilar va yozib oladilar

O‘quv topshiriqlari

1. 
   guruh.
   

Filiallararo hisob-kitoblar hisobi qanday amalga oshiriladi?

2. 
   guruh Banklararo hisob-kitoblar hisobi qanday amalga oshiriladi?
   
3. 
   guruh
   

Vakillik hisobvarag‘ini ochish tartibini tushuntiring.


MASALA


―Charx‖ xususiy firmasi yangi ishlab chiqarish dastgohlari sotib olish uchun ―Kashfiyot- 001‖ firmasi bilan savdo shartnomasini imzoladi. Shartnomaga ko‘ra ―Kashfiyot-001‖ 230000.0 so‘mlik yangi texnalogiya etkazib berishi kerak. To‘lov shakli akkredetiv.
―Charx‖ firmasi o‘z hisobvarag‘iga Sanoat Qurilish bankining ―Nodirabegim‖ (00402) bo‘limida, ―Kashfiyot-001‖ firmasi ―Mikrokreditbank‖ (00433) da ochgan.
2007 yil 30 aprel kuni ―Charx‖ firmasi o‘z bankiga Akkredetiv ochish to‘g‘risida ariza topshirdi. ―Charx‖ firmasining hisobvarag‘ida pul etarli bo‘lgani uchun bank pulni
―Mikrokreditbank‖ka o‘tkazadi. ―Mikrokreditbank‖ ―Kashfiyot-001‖ firmasi nomiga kelib tushgan akkredetiv summasini alohida schyotga deponent qilib qo‘ydi.
―Mikrokreditbank‖da ―Kashfiyot-001‖ firmasi tomonidan tegishli hujjatlar topshirilgandan so‘ng akkredetivni ishlatish bo‘yicha buxgalteriya provodkalari bajarildi va bu haqda ―Nodirabegim‖ filialiga xabar berildi. ―Nodirabegim‖ filialida akkredetiv yopildi.
Talab qilinadi:

1. 
   Akkredetiv operatsiyalari bo‘yicha banklarda amalga oshiriladigan ishlarni gapirib
   

bering.

2. 
   Har ikkala bank filiali, Bosh bank va Hisob-kitob markazida bo‘ladigan buxgalteriya provodkalarini ko‘rsating.
   

Guruh ishlarini baholash jadvali

Guruh Javobning
to‘liqligi, Aniqligi
va tushunarligi (mak 1.0ball)
Berilayotgan ma‘lumotning ko‘rinishi
(mak 0,3ball)
Guruh a‘zolarining faolligi
(mak 0,2ball)
Jami ballar

1
2
3


Mustaxkamlash uchun savollar

1. 
   Banklararo hisob-kitoblarning mazmuni va ahamiyati nimadan iborat?
   
2. 
   Boshlang‘ich va yakuniy banklararo aylanmalarning mazmunini tushuntirib bering.
   
3. 
   90-yillardan oldingi davrdagi banklararo hisob-kitoblar qanday tarzda tashkil etilgan
   
4. 
   Elektro to‘lovlar tizimini joriy etilishining sabablarini sanab o‘ting.
   
5. 
   Elektron pochtaning ishlash printsiplarini sanab o‘ting.
   
6. 
   Banklarning vakillik hisobvaraqlarining mazmuni va ularning nomerlanishini tushuntiring.