8-modul. Gruntlarda kuchlanishlarning tarqalishi 16-mavzu

1-bosqich:
R kuch ta’sirida M nuqta M₁ nuqtaga ko`chdi S –M nuqtani ko`chishi;
shu bilan yozish mumkin:

S = A S₁ = A

bu yerda cos 0⁰ = 1 S_max R = 0; cos 90⁰ = 1 S_min R =
A-proporsionallik koeffitsienti, M nuqtani nisbiy ko`chishi

.

Elastiklik nazariyasining 1 postulatiga ko`ra kuchlanish va deformatsiya orasidagi bog`liqligi to`g`ri chiziqli bo`lishi kerak, ya’ni

,

bu yerda B – proporsionallik koeffitsienti; – materiallar qarshiligidagidek aniqlanadi (“kesish usuli” balkani fikran kesamiz va qolgan qismini muvozanatlashtiramiz).

Bu yerda masalani yuqoridagidek yechamiz. Yarimshar kesimni ko`rib chiqib, kesilgan qismni fazoviy kuchlanish bilan almashtiramiz. β ni o`zgarishini dβ oraliqda ko`rib chiqamiz. Z o`qi bo`yicha muvozanat tenglamalarini tuzamiz.
; ; ;


16.3-rasm. Gruntdagi zo`riqishni “kesish usuli” yordamida aniqlash


Bu yerda u holda .
2-bosqich.
Geometrik bog`liqlikdan
;
;
; ;



16.4-rasm. Grunt massivivning ixtiyoriy nuqtasidagi kuchlanish

3-bosqich
;
;

tengligini olamiz va yuqoridagi sisnemaga o`rniga qo`yamiz va quyidagilarni aniqlaymiz;

;

– jadvaldan aniqlanadi
Unda _R= 3/2 ^. P/R cos bo`ladi.
Biz M nuqtadagi radius bo`ylab hosil bo`ladigan radial kuchlanishni aniqladik. Inshootlarni hisoblashda bu kuchlanishdan foydalanish birmuncha qiyinchiliklar tug`diradi.Shuning uchun chegaralovchi tekislikka parallel tekisliklardagi kuchlanishlarni aniqlaymiz. M nuqta muvozanat holatda turishi uchun unga ta’sir qilayotgan kuchlarning Z o`qiga proeksiyasi nulga teng bo`lishi kerak.
z=0 ; _zA - _R ^. A_R ^. cos = 0 (*)

bundan _z =_R ^. A_R / A= _R ^. cos²=3/2^. P/R^{2 .} cos³ ;

bu yerda A_R / A= cos.
16.3 - rasm  ODM dan cos=z/R, cos ning qiymatini (*) ga qo`ysak M nuqta holatini z va r parametrlar orqali aniqlash mumkin.

1.