9. Электр тармоқларнинг иш режимларини анализи ва режимларини бошқариш


Download 311.13 Kb.
Pdf ko'rish
Sana21.04.2023
Hajmi311.13 Kb.
#1368073
Bog'liq
JrCW2w7XUxjTPzfk2jacUrndee3TUw03fWlNDiyV



9. Электр тармоқларнинг иш режимларини анализи ва 
режимларини бошқариш 
Qishloq joylaridagi elektr tarmoqlarning aksariyat qismini 
shaxobchalangan ochiq yoki radial tarqalgan tarmoqlar tashkil 
etadi. Radial tarmoqlarning taxminiy tuzilishi 
5.26 – rasmda
tasvirlangan bo‘lib ta’minot manbi A harfi bilan belgilangan. 
Radial tarmoqlarni qurish kam metal va mablag‘ sarfini talab 
etadi. Biroq bunday tarmoqlar jiddiy kamchilikka ega. Elektr 
ta’minot tizimining boshlang‘ich nuqtasida buzulish yuzaga kelsa 
tarmoqning keyingi qismlari elektr ta’minotisiz qoladi va ushbu 
tarmoqdan ta’minlanuvchi barcha elektr iste’molchilar ishdan 
to‘xtaydi.


Ayni paytda qiщloq va suv xo‘jaligi sohasida elektrlashtirilgan 
tizim jadal rivojlanmoqda va u o‘z navbatida yuqori sifatli, uzluksiz 
elektr ta’minotini talab etmoqda. Bunday komp’yuterlashgan 
boshqaruv tizimli elektr iste’molchi ob’ektlarda elektr energiyasi 
uzulishi katta miqdordagi avariyalarga va zarar ko‘rishga sabab 
bo‘ladi.
Hozirgi kunning talabiga ko‘ra, suv xo‘jaligi va nasos 
stansiyalarining elektr ta’minoti uzluksiz, ishonchli va yuqori 
sifatli bo‘lishi shart. Radial tarmoqlar afsuski bunday talabga javob 
bermaydi. Yuqori darajadagi ishonchlilikka berk tarmoqlardan 
foydalanib erishi mumkin. 


5.26-rasm. Radial tarmoq sxemasi. 
5.27-rasm. Bir manbaga ega 
bo‘lgan berk tarmoq sxemasi 


5.28-rasm. Bir iste’molchiga ega bo‘lagan murakab 
yopiq tarmoq sxemasi
5.29-rasm. Ikki manbadan ta’minlanuvchi 
liniyaning sxemasi


Yopiq tarmoq deb ikki va undan ortiq ta’minot manbaidan 
elektr energiyasini oluvchi tarmoqqa aytiladi. Eng oddiy yopiq 
tarmoqning sxemasi 
5.27–rasmda
tasvirlangan. Bunday tarmoqning 
har qanday nuqtasidagi elektr liniyasining uzilishi elektr 
iste’molchilarni energiya ta’minoti uzluksizligiga jiddiy ta’sir 
ko‘rsatmaydi. Masalan 3 - nuqtadagi yuklama yuqoridagi liniyaning 
2-3- nuqtasida liniya uzilganda, pastki tarmoqning 4 -3- nuqtasi 
orqali, yoki pastki 4-3 tarmog‘ida uzulish bo‘lganda, yuqoridagi 2-3 
tarmoqdan ta’minlanishi mumkin. 


Elektr tarmog‘ining ishonchliligini oshirish maqsadida 
5.27–rasm
sxemada qo‘shimcha A-2, A-3, A-4 - ichki tarmoqlarni ham qurish 
mumkin 
(5.28-rasm).
U hodda 2, 3 va 4 –nuqtalar uch tomondan 
elektr energiyasi bilan ta’minlanadi. Bunday nuqtalar tugunli yoki 
tugunlar deb atalib, elektr tarmog‘i tugunli deyiladi. Bunday 
tarmoqning har qanday nuqtasmidagi uzilishda ham iste’molchilarni 
elektr energiyasi bilan uzluksiz ta’milashga erishish mumkinligini
uning oddiy yopiq tarmoqdan ustunligini ko‘rsatadi.
Ikki ta’minot manbai (A va V) ga ega bo‘lgan oddiy berk 
tarmoq 
5.29-rasmda 
tasvirlangan. Bunday tarmoqdagi bitta ta’minot 
liniyasining uzulishi yoki manbaning ishdan chiqishi elektr 
ta’minotining batomom yo‘qolishiga olib kelmaydi va elektr 
iste’molchilarning asosiy qismida elektr energiyasi mavjud bo‘ladi. 


5.30-rasm. Bir nechta ta’minot manbaiga ega bo‘lgan murakkab 
berk tarmoq
5.31 - rasm. Ikki tomonlama ta’minlanuvchi tarmoqdagi toklarning 
taqsimlanishi.

Download 311.13 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling