9-labaratoriya ishi Asosiy raqamli mantiqiy sxemalar Integral sxemalar


Download 1.99 Mb.
bet2/4
Sana11.05.2023
Hajmi1.99 Mb.
#1450538
1   2   3   4
Bog'liq
9-Labaratoriya Raxmonov Eldor

2. Kombinator sxemalari

Ko'plab raqamli mantiqiy dasturlar ko'p kirishli va ko'p chiqish davrlarini talab qiladi, bu erda chiqish signallari joriy kirish signallari bilan belgilanadi. Bunday sxema kombinatorial deb ataladi. Barcha sxemalarda bunday xususiyat mavjud emas. Masalan, xotira elementlarini o'z ichiga olgan kontaktlarning zaxirasi xotirada saqlanadigan qiymatlarga bog'liq bo'lgan chiqish signallarini yaratishi mumkin. Haqiqat jadvalini amalga oshiradigan mikrosxemalar (masalan, 3.3-rasm, a), kombinatorial sxemaning odatiy namunasidir. Ushbu bo'limda biz eng ko'p ishlatiladigan kombinatorial sxemalarni ko'rib chiqamiz.




Multipleksorlar

Raqamli mantiq darajasida multipleksor bu kirishlarning birini tanlashga imkon beradigan 2 n kirishli, bitta chiqish va n boshqaruv chiziqlari bo'lgan sxemadir. Tanlangan kirish chiqish bilan ulangan. Shaklda 3.10 sakkizta kirish multipleksorining diagrammasini ko'rsatadi. Uch, A, B va C boshqaruv chiziqlari sakkiz kirish chizig'idan qaysi biri OR darvozasiga ulanishi kerakligini va shuning uchun chiqish uchun 3-bit raqamni kodlaydi.


Tekshirish chiziqlarida qanday qiymat bo'lishidan qat'i nazar, tanlangan kirish chizig'ining qiymatiga qarab, etti AND valflari har doim chiqishda 0 ni, qolganlari esa 0 yoki 1 ni berishi mumkin. Har bir darvoza Va boshqaruv chiziqlaridagi signallarning ma'lum bir kombinatsiyasi bilan harakatga keltiriladi. Multiplekser pallasi sek. 3.10.

9.2-rasm. 8 ta kirjshli mul’tipleksor sxemasi

Multiplexer yordamida 3.11, b rasmda ko'rsatilgandek ko'p funktsiyani amalga oshirishimiz mumkin (3.3, a-rasmlarga qarang). A, B va C har bir birikmasi uchun kirish satrlaridan biri tanlanadi. Har bir kirish V CC signaliga (mantiq 1) yoki erga (mantiq 0) ulanadi. Kirishlarni ulash algoritmi juda oddiy: kirish signali D i haqiqat jadvalining i qatoridagi qiymat bilan bir xil. 3.3-rasmdava 0, 1, 2 va 4-qatorlarda funktsiyaning qiymati 0 ga teng, shuning uchun mos keladigan kirishlar asoslanadi; qolgan satrlarda funktsiyaning qiymati 1 ga teng, shuning uchun mos keladigan ma'lumotlar mantiqiy ulanadi. Qolgan satrlarda funktsiyaning qiymati 1 ga teng, shuning uchun mos keladigan ma'lumotlar mantiqiy birlikka ulanadi va shu tarzda mikrosxemaga asoslanib uchta o'zgaruvchiga ega har qanday haqiqat jadvalini amalga oshirishingiz mumkin.



Biz allaqachon multipleksatordan bir nechta kirishlardan birini tanlash uchun qanday foydalanish mumkinligini va u haqiqat jadvalini tuzishga qanday imkon berishini ko'rdik. Bundan tashqari, ketma-ket konvertorga parallel ravishda foydalanish mumkin. Agar siz 8 bit ma'lumotni kirish chiziqlariga qo'llasangiz va keyin 000 dan 111 gacha qiymatlarni olish uchun nazorat chiziqlarini almashtirsangiz (bular ikkilik raqamlar), keyin 8 bit ketma-ket chiqish liniyasiga o'tadi. Odatda, bu konversiya klaviaturadan ma'lumot kiritishda amalga oshiriladi, chunki har bir tugmacha telefon tarmog'i orqali ketma-ket uzatilishi kerak bo'lgan 7 yoki 8 ta raqamni belgilaydi.
Multiplexerning teskarisi demultiplexer bo'lib, u n kirish chizig'idagi signallarning qiymatlariga qarab n n nazorat chiziqlaridan biriga ulanadi. Agar boshqaruv chiziqlarining ikkilik qiymati k bo'lsa, k chiqishi tanlanadi.



Download 1.99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling