9-tema. Informatikadan sabaqtan tisqari shinig`iwlardi proektlestiriw. Reje

---

9-TEMA. INFORMATIKADAN SABAQTAN TISQARI SHINIG`IWLARDI 

PROEKTLESTIRIW.

 

Reje: 

1. 

Informatikadan sabaqtan tısqarı shınıǵıwlar.  

2. 

Informatika dógereginiń máseleleri.  

3. 

Informatika dógeregin shólemlestiriw. 

4. 

Dógerek jumıslar ushın joba. 

5. 

Dógerek ótkiziw metodikası. 

  

Oqıwshılardıń  pánge  qızıǵıwı  aldın  ala  sabaq  procesiniń  shólkemlestiriliwine 

baylanıslı.  Sol  menen  birge,  jaqsı  shólkemlestirilgen  klasstan  tıs  jumıslar  arqalı  da 

oqıwshılardı pánlerge, sonnan informatikaǵa qızıǵıwın jánede arttırıw múmkin.  

Informatika pánine qızıǵıwshı oqıwshılarǵa olardıń sabaqtan alǵan bilimleri jeterli 

emes.  Olar  informatika  hám  esaplaw  texnikasına  tiyisli  kóbirek  bilim  alıwdı, 

kompyuterlerdiń insan

 

xızmetiniń

 

túrli tarawlarında qanday qollanılıwın biliwdi, qızıǵarlı 

hám  quramalı  máselelerdi  kóbirek  kompyuterler  járdeminde  sheshiwdi,  esaplaw 

texnikasınıń  rawajlanıw  tariyxına  arnalǵan  materiallar  menen  keńirek  tanısıwdı,  jańa 

informaciyalıq texnologiyalar hám olardıń programmalıq támiyinleniwindegi jańalıqlar 

tuwralı informaciya alıwdı qáleydi.  

Sabaqtan  tıs  shınıǵıwlardıń  eń  kerekli  wazıypalarınan  biri  oqıwshılardıń 

informatikaǵa bolǵan qızıǵıwshılıǵın bekkemlew hám rawajlandırıwdan ibarat.  

Informatikadan  sabaqtan  tıs  shınıǵıwlar  degende  oqıwshılardıń  informatikaǵa 

tiyisli  bilimlerin  keńeytiriw,  tereńlastiriw  maqsetinde  shólkemlestirilgen  sabaqtan 

tısqarı, qatnasıwı ixtiyarıy bolǵan shınıǵıwlar, yaǵnıy

 

informatika oqıw jobasınıń úyreniw 

májbúr bolmaǵan bólimine kirgizilmegen teoriyalıq materiallardı, ámeliy jumıslardı hám 

programma  materiallarin  jánede  tereńirek  ózlestiriw  maqsetinde  ótkiziletuǵın 

shınıǵıwlar túsineledi.  

Sabaqtan tıs shınıǵıwlardıń eń keń tarqalǵan túri bul informatika dógerek jumısları 

bolıp  esaplanadı.  Bunnan  tısqarı  klasstan  tıs  shınıǵıwlar  informatika  boyınsha 

olimpiadalar,  konkurslar,  viktorinalar,  kesheler  ótkiziw,  diywal  gazetalar  shıǵarıw, 

sayaxatlar shólkemlestiriw sıyaqlı ulıwmalıq tádbirler arqalı da ámelge asırıladı.  

Informatika  hám  informaciyalıq  texnologiyaları  sabaqları  ilimiy-teoriyalıq 

tayarlıqtı asırıp, oqıwshılardıń sol temalarǵa klasstan tıs jumıslarda ilimiy hám belsendi 

qatnasıwı ushın tiykar boladı.  

Sabaqtan tıs shınıǵıwlar ámeliy bilimlerdi rawajlandırıwda zárúr orın tutadı.  

Biraq bul  ulıwma talaplardan tısqarı “Informatika hám IT” boyınsha sabaqtan tıs 

shınıǵıwlardıń  mazmunın  anıqlaw  hám  shólkemlestiriw  ushın  tómendegi  principlerge 

ámel etiw lazım.  

1. Dawam etiwshilik principi. 

Sabaqtan tıs shınıǵıwlarda kóriletuǵın material oqıwshılar ushın málim maǵanada 

sabaqtaǵı materiallardı keńeytiw hám tereńlastiriw kerek.  

 2. Tariyxıy materiallardan paydalanıw principi.  

Oqıwshılardıń  kópshiligi  kibernetika  tarawındaǵı  alımlar  hám  olardıń  miynetleri 

hám de esaplaw texnikasınıń rawajlanıw tariyxı menen tereńnen tanıs emes. Ásirese Orta 

---

Aziya  alımları  miynetleri  tuwralı  maǵlıwmatlarǵa  iye  emes.  Sonıń  ushın  sabaqtan  tıs 

shınıǵıwlarda tariyxıy materallarǵa orın beriw kerek.  

 3. Qızıqtırıw principi. 

Túrli  túsiniklerdi  ózlestiriwde  krassvord  hám  rebuslardı  sheshiw  de  úlken 

áhmiyetke  iye.  Bunnan  tısqarı  oqıwshılardıń  kompyuterde  islew  kónlikpelerin 

jetilistiriw 

hám 

túrli 

programma 

qurallarınan 

paydalanıw 

kónlikpelerin 

rawajlandırıwda  kompyuter  oyınları  da  úlken  itibarǵa  ılayıq.  Ayrım  mekteplerde 

sabaqtan tıs shınıǵıwlar, ásirese dógerek jumısları degende tek ǵana kompyuterde oyın 

oynawdı  túsinip  qalǵan  hám  bul  menen  kompyuter  oyınlarınıń  paydalı  tárepleri 

itibardan shette qalǵan.  

Kompyuter  oyınlarınan  ónimli  paydalanıw  procesinde  oqıwshılarda  tómendegi 

kónlikpelerdi jetilistiriw múmkin: 

- jeke gúzetiw; 

- táshiwishlerge shıdamlı bolıw hám óz ańın baqlaw treningi; 

- klaviatura kónlikpeleri hám tez oqıw treningi; 

- sistemalıq analiz hám logikalıq

 

pikirlew.  

4. Izleniwge úyretiw principi.  

Oqıwshılardı  mashqalalı-izleniw  imkaniyatların  iyelewge  úyretiw.  Bul  tarawda 

jetiskenshilik  jumısların  alıp  barıw,  oqıwshılardıń  logikalıq  kónlikpelerin  keńeytiriw 

úlken  áhmiyetke  iye.  Bunıń  ushın  arnawlı  shınıǵıwlar  sistemasın  jaratıw  maqsetke 

muwapıq.  

5. Jeke pikir júrgiziwdi rawajlandırıw principi.  

Kompyuterlerdi  oqıw  procesine  qollanıw  oqıwshılardıń  dúnya  qarasın  keńeytiw 

hám jeke pikirlewin rawajlandırıwǵa qaratılıwı kerek.  

6. Dóretiwshilik joybarların tayarlaw principi. 

Jańa dóretiwshilik joybarlardı tayarlaw, modellestiriw hám tájriybede sınap kóriw, 

oqıwshılar  dóretiwshiligin  turmısta  sınap  kóriw  úlken  áhmiyetke  iye.  Dóretpelerdi 

kórgizbe  etiw,  óz  betinshe  islewge  hám  óz  pikirlerin  turmıs  sınawınan  ótkeriw  oqıwshı 

dóretiwshilik xızmetinde áhmiyetli orın tutadı.  

7. Jámáát bolıp islew principi.  

Informatika  pánin  úyreniwdiń  ózine  say  táreplerinen  biri  jámáát  bolıp  islewdiń 

ónimliginde.  Birge máseleler sheshiw procesinde oqıtıwshı hám oqıwshı arasında birge 

islew ornatılıp, oqıwshılar bir máseleni bir topar bolıp, basqıshpa-basqısh islewi yamasa 

máseleniń sheshiw basqıshların bólip alıp orınlawı múmkin.