96-2 mmt guruhi talabasi Madaminov Akmal 11-variant

2. J.Keynsning “arzon pullar” nazariyasi mamlakat iqtisodiyotini erkinlashtirish 
bosqichida 
J.M.Keynsning 
“Arzon 
pullar” 
kontseptsiyasidan 
foydalanish 
respublikamizda monetizatsiya koeffitsientini oshirish, tijorat banklari kredit 
ekspansiyasi va aholining to‟lov qobiliyatini rag‟batlantirish imkonini beradi. AQSh 
amaliyotini misol keltirish mumkin. 2001-2003 yillarda “Arzon pullar” siyosatining 
qo‟llanilishi natijasida AQSh deflyatsiya muammosidan qutulib qoldi. M. Fridmen va 
boshqa monetarizm maktabi vakillaridan farqli o‟laroq, J.M. Keyns, pullarning taklifi 
xususidagi masalaga atroflicha va chuqur to‟xtalib o‟tirmadi. Buning asosiy sababi 
shundaki J.M. Keyns Markaziy banklar tomonidan pul massasini to‟la nazorat qilish 
imkoniyatining mavjudligiga ishondi. Haqiqatdan ham Keyns, markaziy banklar bank 
zaxiralarini nazorat qilishi yo‟li bilan bank depozitlarini yuzaga kelish jarayonini ham 
nazorat qila oladi, degan xulosaga keldi.
Rivojlangan sanoat mamlakatlari amaliyotida o‟zining amaliy tasdig‟ini topdi.
J.Keyns tomonidan amalga oshirilgan tahlilda pullarga bo‟lgan talab foiz 
me‟yorining funktsiyasi sifatida, M.Fridmen talqinida esa, nominal daromadning 
funktsiyasi sifatida qaraladi;
ikkinchidan, J.Keynsning uzatish mexanizmiga ko‟ra, ekspansionistik pul-kredit 
siyosati foiz stavkalarining pasayishiga olib keladi;  
uchinchidan, O‟zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining hozirgi modernizatsiyalash 
bosqichida monetizatsiya koeffitsientining amaldagi darajasi va tijorat banklari kredit 
emissiyasi darajasining pastligi monetaristik restriktsion pul-kredit siyosatini 
qo‟llash imkonini bermaydi;
to‟rtinchidan, J.Keynsning pullar taklifini rag‟batlantirishga qaratilgan “Arzon 
pullar” nazariyasini respublikamiz amaliyotida qo‟llash aholi va korxonalarning to‟lov 
qobilyatini talabi darajasini keskin oshirish imkonini beradi. 

---