A sh. Shorustam ov, R. Y. Abdullayev

1 2 .2 . T em iryo‘llarda stansiyalar va ularda
bajariladigan ishlar
S ta n s iy a la r p o y e z d la r n i q a b u l qilish, j o 'n a t i s h , b ir y o 'llik
t e m i r y o ' l l a r d a q a r a m a - q a r s h i y o 'n a l i s h p o y e z d l a r i n i o ' z a r o
o 't k a z ib y u b o r is h , p o y e z d la r n in g o ' z a r o o 'z i b o 't i s h i d a n t a s h ­
qari y u k la rn i q a b u l qilish, eg a la rig a to p s h iris h va y o 'lo v c h ila r g a
2 1 4

---

x i z m a t k o ' r s a t i s h b i l a n b o g ' l i q b o ' l g a n j a r a y o n l a r n i h a m
b a ja r ish g a m o 'l j a l l a n i b riv o jla n g a n y o 'l ta r m o q l a r ig a ega b o 'la d i. 
Y o 'l ta r m o q l a n i s h i k o 'p b o 'l g a n yirik s ta n s iy a la r d a p o y e z d la rn i 
q a y t a d a n t u z i s h b i l a n b o g 'l i q b o ' l g a n m a n y o v r is h la ri va 
ta r k i b l a r bilan te x n ik j a r a y o n l a r h a m bajariladi.
B ajarilad ig an ish lar x u susiyatiga q a r a b s ta n s iy a la r quyidagi 
tu rla rg a b o 'l i n a d i : o ra liq , u c h a s tk a , s a r a la s h , y o 'lo v c h i va yu k
stan siy alari. A g a r sta n siy a g a u c h va k o 'p r o q m a g istra l y o ' n a -
lish la r t u t a s h a d i g a n b o 'l s a , u la r uzel ( t u g u n ) s ta n s iy a la r d e b
a tala d i. B a ja ra d ig a n ish in in g m u ra k k a b lig i va h a jm ig a q a r a b
s ta n s iy a la r sinflarga ajratiladi. K a tta m i q d o r d a ish larn i bajarish g a 
m o 'l j a l l a n g a n va y u q o ri d a r a ja d a g i te x n ik j i h o z l a n g a n s t a n ­
siy alar sinfsiz, keyingilari esa I, II, III, IV v a V sinflarga 
ajratiladi.
S t a n s i y a l a r t e m i r y o ' l t a r m o q l a r i n i n g i s h l a s h i d a k a t t a
a h a m i y a tg a ega. U l a r t e m i r y o 'l t r a n s p o r t i n i n g a so siy ishlab 
c h i q a r u v c h i x o ' j a l i k b i r l i g i ( k o r x o n a s i ) b o ' l i b , t e m i r y o ' l
x i z m a t l a r i d a n f o y d a la n u v c h i (y u k j o 'n a t u v c h i l a r , o l u v c h ila r va 
y o 'l o v c h i l a r ) m i jo z la r n in g b a r c h a a lo q a la ri s ta n s iy a la r o rq a li 
olib b o rilad i.
V a g o n la r a y la n is h d a v r in in g 3 / 4 q ism i s ta n s iy a la r hiso b ig a 
t o 'g 'r i keladi. S h u n in g u c h u n h a m v a g o n a y la n is h in i te z la s h -
tiris h n in g asosiy im k o n iy a tla rin i s tan siy alard an izlash lozim ligini 
u n u t m a s l ik kerak. Y a n g i t e m i r y o 'l qu rilish i s a r f - x a r a ja tla rin in g
40 fo iz d a n o r t i q r o g 'i h a m s ta n s iy a la r q u rilish ig a t o 'g 'r i keladi.
S t a n s i y a l a r n i l o y i h a l a s h d a q u y i d a g i a s o s iy m a q s a d l a r n i
bajarishga e 'tib o r n i q a r a tish kerak: h a r a k a t xavfsizligi va z a m r iy
m iq d o rd a g i p o y e z d o 'tk a z is h qobiliyatini t a ’m in la sh ; lo y ih a n in g
rasoligini, y a ’ni faqat t e m ir y o 'ln in g e m a s , balki xalq xo 'jali- 
g in in g b o s h q a ta r m o q la r i, aho li p u n k tla ri va b o s h q a tr a n s p o r t 
t u rla rin in g m a n fa a tla rin i h a m t a ’m in la s h ; a t r o f - m u h i t m u h o f a -
za si t a l a b l a r i n i q o n d i r i s h ; t e j a m k o r v a k e la ja k r iv o jla n is h
im k o n iy a tla ri k a tta b o 'lg a n loyihalarni ta n la sh va s h u kabilar.