Testosteron — uch va oʻn yettinchi pozitsiyalarda keton va gidroksil guruhini oʻz ichiga olgan androstan sinfidagi steroid. U xolesterindan bir necha bosqichda biosintezlanadi va jigarda faol boʻlmagan metabolitlarga aylanadi[4]. U oʻz taʼsirini androgen retseptorlari bilan bogʻlanish va faollashtirish orqali amalga oshiradi. Odamlarda va boshqa koʻpchilik umurtqali hayvonlarda testosteron asosan erkaklarning moyaklar va kamroq darajada urgʻochilarning tuxumdonlari tomonidan chiqariladi. Oʻrtacha, katta yoshli erkaklarda testosteron darajasi katta yoshli ayollarga qaraganda yetti-sakkiz baravar yuqori[5]. Erkaklarda testosteron metabolizmi aniqroq boʻlganligi sababli, kundalik ishlab chiqarish erkaklarda taxminan 20 baravar koʻp[6]. Ayollar ham gormonga nisbatan sezgirroq[7]. - Testosteron — uch va oʻn yettinchi pozitsiyalarda keton va gidroksil guruhini oʻz ichiga olgan androstan sinfidagi steroid. U xolesterindan bir necha bosqichda biosintezlanadi va jigarda faol boʻlmagan metabolitlarga aylanadi[4]. U oʻz taʼsirini androgen retseptorlari bilan bogʻlanish va faollashtirish orqali amalga oshiradi. Odamlarda va boshqa koʻpchilik umurtqali hayvonlarda testosteron asosan erkaklarning moyaklar va kamroq darajada urgʻochilarning tuxumdonlari tomonidan chiqariladi. Oʻrtacha, katta yoshli erkaklarda testosteron darajasi katta yoshli ayollarga qaraganda yetti-sakkiz baravar yuqori[5]. Erkaklarda testosteron metabolizmi aniqroq boʻlganligi sababli, kundalik ishlab chiqarish erkaklarda taxminan 20 baravar koʻp[6]. Ayollar ham gormonga nisbatan sezgirroq[7].
- Tabiiy gormon sifatidagi rolidan tashqari, testosteron erkaklarda gipogonadizm va ayollarda koʻkrak saratonini davolashda dori sifatida ishlatiladi. Testosteron darajasi erkaklar yoshi bilan pasayganligi sababli, testosteron baʼzan keksa erkaklarda ushbu yetishmovchilikni bartaraf etish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari, jismoniy va ish faoliyatini yaxshilash uchun noqonuniy ravishda ishlatiladi, masalan, sportchilarda[8]. Butunjahon antidoping agentligi uni „har doim taqiqlangan“ S1 anabolik agent moddasi sifatida roʻyxatga oladi[9].
Do'stlaringiz bilan baham: |
