Abdulla Qodiriyning “O’tgan kunlar” romani

Gormonlarni yana quyidagi 2 guruhga bo‘lish mumkin:
1.Qonga ajralib chiqib, sintezlangan joyidan uzoqdagi a’zolarga
ta’sir etadigan gormonlar.
2. Mahalliy ta’sir etadigan gormonlar. Ular o‘zlari hosil bo‘lgan
a’zolardagi moddalar almashinuvini idora etadi (prostaglandinlar,
gista’min, me’da-ichak yoli gormonlari).
Ishlab chiqarilgan joyiga qarab gormonlar quyidagi guruhlarga
bo‘linadi:
1. Gipofiz gormonlari.
2. Qalqonsimon bez gormonlari.
3. Qalqonsimon old bezi gormonlari.
4. Jinsiy bezlar gormonlari.
5. Oshqozon osti bezi gormonlari.
6. Buyrak usti bezlari gormonlari.
Kininlarning yarim yashash davri 20-30 soniya bo lib, kininazalar
ta’sirida parchalanadi. Kininlar qon tomir silliq muskullarini
bo‘shashtiradi, yani tomirlarni kengaytiruvchi ta’sir etadi, arterial bosim
pasayishiga olib keladi. Shuningdek kapillyarlarning o‘tkazuvchanligini
kuchaytiradi va og‘riqqa sabab bo‘ladi.
Tibbiyotda ayrim bemorlarni davolash uchun sun’iy gormon vositalaridan foydalaniladi. Biroq har qanday farmasevtik mahsulot kabi mazkur preparatlarning ham inson organizmiga salbiy ta’siri kam emas. Ayniqsa, gormonal vositalarni noto‘g‘ri qo‘llash va o‘zboshimchalik bilan qabul qilish organizmda tuzatib bo‘lmas salbiy oqibatlarni keltirib chiqaradi. Xususan, xotin-qizlar, homilador ayollar ushbu dorilardan mutaxassis nazoratisiz foydalanishi juda xavfli.
Ma'lum qilinishicha, gormonal dori vositalari ayollarda ko‘pgina ginekologik kasalliklar va hayz sikli buzilishining oldini olishda shifokor tomonidan buyuriladi. Faqat ularni qabul qilish mutaxassisning qat’iy nazorati va kuzatuvi ostida bo‘lishi zarur.
Bunday preparatlarni noo‘rin qo‘llash xotin-qizlarda qanday kasalliklar keltirib chiqaradi?
semirish;
yurak-qon tomir xastaliklari;
oshqozon-ichak trakti kasalliklari;
allergik reaksiyalar;
xavfli va xavfsiz o‘smalarning rivojlanishi;
asab va ruhiy buzilishlar;
tanada suyuqlik to‘planishi;
tuxumdonlarda kistalarning shakllanishi;
temir tanqisligi;
tromboz kabi kasalliklar ham aynan gormonlarni noo‘rin qo‘llash oqibatida yuzaga kelishi mumkin.
Bundan tashqari, tanada lipidlar almashinuvining buzilishi, jigar kasalligi, bachadon hamda vaginal qon ketish, malign neoplazm holatlarida ayollar uchun gormonal terapiya o‘tkazish aslo mumkin emas. Bronxial astma, epilepsiya, migren bilan og‘rigan ayollarga esa bu muolaja ehtiyotkorlik bilan buyurilishi lozim.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT.