Abdurahimov yusufjon ekologiya fanidan mustaqil ishi

NAMANGAN MUHANDISLIK-QURILISH INSTITUTI


SANOATNI AXBOROTLASHTIRISH FAKULTETI
“AXBOROT TIZIMLARI VA TEXNOLOGIYALARI” YO’NALISHI
3-KURS 26-ATT-20 GURUH TALABASI
ABDURAHIMOV YUSUFJON
EKOLOGIYA FANIDAN


MUSTAQIL ISHI
Topshirdi: Y. Abdurahimov ____
Qabul qildi: S. Atamirzayeva ____

Namangan

Ekologik nazorat, ekologik monitoring va ekologik ekspertiza

Reja:

1. 
   Monitoring tushunchasining mohiyati va asosiy maqsadi
   
2. 
   O‘zbekistonda monitoringni amalga oshirish
   
3. 
   Geografik va ekologik ekspertizalarning o‘zaro farqi va o‘xshashligi
   

XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab fan-texnika inqilobi natijasida
jamiyatning tabiatga ta’siri kuchayib borayotganligini e’tiborga olib, maxsus
kuzatish tizimini tashkil qilish zarurati paydo bo‘ldi. Mazkur kuzatish natijasida to‘plangan ma’lumotlar tabiiy muhitda yuz berayotgan o‘zgarishlarni baholash va tegishli xulosalar chiqarishga imkon beradi. Shuning uchun ham monitoring tizimini tashkil qilish bo‘yicha takliflar o‘rtaga qo‘yildi. Atrof-muhit holatining monitoringi masalasi Birlashgan Millatlar Tashkilotining 1972-yilda Stokgolmda bo‘lib o‘tgan tabiiy muhit muhofazasiga bag‘ishlangan konferensiyasi arafasida vujudga keldi. Shu munosabat bilan fanda yangi monitoring (lotincha «monitor» – esga soladigan, ogohlantiradigan) tushunchasi paydo bo‘ldi.
Monitoring – tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, atrof-muhitni
muhofaza qilish maqsadida ma’lum bir hudud tabiiy sharoitining holatini
kuzatish, nazorat qilish va boshqarish tizimidir. Monitoringning asosiy maqsadi tabiiy muhitning inson faoliyati ta’sirida o‘zgarishini kuzatish, olingan ma’lumotlar asosida baholash va tegishli boshqaruv tadbirlarini qo‘llashdir.
Monitoring asosida atmosfera havosi, suv havzalari, yerosti suvlari,
tuproq, o‘simlik qoplamining turli chiqindilar, zaharli kimyoviy moddalar, radioaktiv elementlar bilan ifl oslanishi kuzatiladi. Kuzatish ishlari insonning ma’lum ekologik sharoitda yashashining buzilishiga qaratiladi. Atrof-muhitning o‘zgarish darajasi hali ifl oslanmagan tabiiy sharoit holatiga nisbatan olinadi. Akademik I. P. Gerasimov tomonidan monitoring tashkil qilishning bioekologik, geoekologik va biosfera bosqichlari ajratilgan.