Abituriyentlar uchun

5-6

-sinf botanika:                                                             “BERUNIY” ATM                                       

D. Sultonov tayyorlov kursi

 

36 

 

5) toron; 6) shirach; 7) terak; 8) pista; 9) zirako’t;  

10) shuvoq; 11) qo’ziquloq; 12) irg’ay; 13) lola;  

14) arpa; 15) zirk; 16) nok; 17) piyoz; 18) uchqat; 19) partake; 

20) betaga. 

A) a-1,3,6,10; b-7,8,13,14; c) 20,17,15,13 

B) a-2,3,6,8; b-7,12,13,14; c-9,10,13,14 

C) a-3,6,8,14; b-2,4,12,13; c-2,4,9,20 

D) a-19,16,14,11; b-12,13,4,7; c-18,17,16,15 

 

27. Cho’l o’simliklari qaysi hayvonlar uchun ozuqa 

hisoblanadi? 

A) qorako’l qo’ylari, tuyalar   

B) kiyiklar va tuyalar     

C) ot va eshaklar 

D) qorako’l qo’ylari va echkilar 

 

28. O’zbekistondagi tog’lar asosan qaysi tog’-tizmalarida 

joylashgan? 

A) Tyan-Shan va Pomir-Oloy 

B) Tyan-Shan, Pomir-Oloy, Piskom 

C) Tyan-Shan, Pomir-Chotqol 

D) Tyan-Shan, Chotqol-Qurama, Pomir-Oloy 

 

29. Yaylovlarda qanday o’simliklar bo’lmaydi? 

A) daraxtlar                 B) yirik daraxtlar 

C) butalar                    D) bir yillik o’tlar 

 

30. Yaylovlar qanday balandlikda joylashgan? 

A) 2300-2600              B) 2600-2700 

C) 2700-2800              D) 2500-2600 

 

31. Tog’ va yaylovda tarqalgan o’simliklarni belgilang. 

A) archa, tobulg’i, zig’ir, na’matak 

B) archa, na’matak, irg’ay, uchqat 

C) kamxastak, qatrong’i, archa, na’matak 

D) toron, andiz, sutlama, yunona 

 

32. Tog’lardagi muhofazaga molik turlar qaysilar? 

1) shirach; 2) xolmon; 3) lola; 4) piyoz; 5) rovoch;  

6) yunona; 7) kovrak. 

A) 1,3,4,7     B) 1,2,3,6     C) 2,4,5,7     D) 1,3,5,7 

 

33. Tog’dagi mevali daraxtlarning ko’pchiligi qaysi oilaga 

kiradi? 

A) burchoqdoshlar           B) gulxayridoshlar 

C) ra’nodoshlar                D) murakkabguldoshlar 

 

34. Adirlarda qaysi hayotiy shakllar keng tarqalmagan? 

1) bir yillik; 2) ikki yillik; 3) ko’p yillik o’t; 4) yarim buta; 5) 

buta; 6) daraxt. 

A) 3,4,6         B) 2,4,6        C) 1,3,5       D) 3,4,5 

 

35. Qumliklarda o’sadigan o’simliklar suvni qayerdan oladi? 

A) qum orasidagi namlikdan, nobud bo’lgan o’simliklardan 

B) qum orasidagi namlikdan, shudringdan 

C) uzun ildizi orqali yer osti suvlaridan 

D) barchasi 

 

36. Iloqning poyasi balandligi … sm [a], barglari soni … ta [b]. 

A) a-15-20; b-7-10       B) a-10-20; b-7-10 

C) a-7-10; b-15-20       D) a-12-17; b-7-10 

             

 

O’simlik va atrof-muhit. Qizil kitob 

 

1. Asrdosh, kamyob daraxtlar qanday maskanlar tarkbiga 

kiradi? 

A) qo’riqxonalar          B) buyurtmaxonalar 

C) milliy bog’lar          D) tabiiy yodgorliklar 

 

2. Kamyob turlarning aksariyat qismi qaysi xududlarga to`g’ri 

keladi? 

A) cho’l hududlar                 B) tog’li hududlar     

C) adirlik hududlari              D) tekislik hududlar 

 

3. Qizil kitobga kiritilgan turlarga boyligiga ko`ra 

burchoqdoshlar… qoqidoshlar….,yalpizdoshlar…oilalari 

alohida o`rin egallaydi. 

A) 50 tur, 60 tur, 23 tur          B) 60 tur, 23 tur, 50 tur     

C) 60 tur, 50 tur, 23 tur          D) 23 tur, 50 tur, 60 tur 

 

4. ”Qizil kitob”ning o’zbek va rus tilida yozilgan ikkinchi 

nashrida qanday ma’lumotlar yozilgan? 

1) har bir turning o’zbekcha, ruscha va lotincha  ilmiy 

nomlari, 2) kamyoblik darajasi, qisqacha botanik  soni,  

3) tarqalishi, o’sish sharoiti, tabiatdagi soni,  

4) ko’payishi, 5) o’simliklarning kamayib ketish sabablari, 6) 

madaniylashtirish, 7) muhofaza choralari, ilmiy manbalari, 

8) tarqalishini ko’rsatuvchi xarita va o’simlikning rasmi 

berilgan. 

A) 1, 3, 6                B) 2, 4, 7  

C) 5, 7, 8                D) barcha javoblar tog’ri 

 

5. 1984 yil (1) va 1998 (2) yilgi O’zbekiston “Qizil kitobi” ga 

nechta o’simlik kiritilgan? 

a) 138, b) 305, c) 163, d) 301, e) 184, f) 306 

A) 1-a, 2-f              B) 1-e, 2-b  

C) 1-d, 2-a             D) 1-c, 2-d 

 

6. Konstitutsiyamizning qaysi moddasida “Fuqarolar atrof 

tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga 

majburdirlar” deb yozilgan? 

A) 49        B) 50        C) 51        D) 52 

 

7. Ekologik omillar nechta guruhga ajratiladi? 

A) 2       B) 3      C) 4       D) 5 

 

8. Abiotik (a) va biotik (b) omillarni ajrating. 

1-zamburug’, 2-yorug’lik, 3-tuproq, 4-bakteriya, 5-hayvon, 6-

harorat, 7-o’simlik, 8-suv, 9-havo. 

A) a-1,3,4,5; b-2,6,7,8,9       B) a-2,6,7,8,9; b-1,3,4,5 

C) a-2,3,6,8,9; b-1,4,5,7       D) a-1,4,5,7; b-2,3,6,8,9 

 

9. Yorug’lik va harorat ta’sirida o’simlikda qanday hayotiy 

jarayonlar sodir bo’ladi? 

1-suv oqimi, 2-fotosintez, 3-nafas olish, 4-o’sish, 5-oziq 

moddalar harakati, 6-urug’ning unishi, 7-mevaning pishishi. 

A) 1,3,5,6,7      B) 2,3,4,6,7     C) 1,2,5,6,7      D) 2,3,4,5,6 

 

10. Tekisliklardagi o’tloqzorlarda ayniqsa, nima tufayli 

o’simliklar qoplamiga katta zarar yetkazilmoqda? 

A) chorva hayvonlarini doimiy boqish, 

B) shahar chiqindilarini tashlash 

C) suvni yetib bormasligi 

D) suv omborlarini qurish 

 

11. O’rta Osiyo cho’llarida qo’shoyoq (a) va yumronqoziq (b) 

qaysi o’simliklar bilan oziqlanadi? 

1-iloq, 2-juzg’un, 3-javdar, 4-qo’ng’irbosh, 5-xarduma. 

A) a-2, b-5     B) a-3, b-4     C) a-1, b-3     D) a-4, b-1 

 

12. O’simliklar bir-biriga necha xil ta’sir ko’rsatadi? 

A) 2        B) 3        C) 4         D) 5 

 

13. Tabiatning qaysi qismidan zavq olish maqsadida 

foydalanilmaydi? 

A) ayrim o’simlik turlari saqlanadigan joy 

B) tabiiy landshaftlar muhofaza qilinadigan maydon 

---