Abu Ali Ibn Sino ta’lim-tarbiya haqida

4. Axloqiy tarbiya.

5. Mehnat tarbiyasi (hunarga o'rgatish).

Ibn Sino bolani maktabda o'qitish va tarbiyalashga katta ahamiyat beradi. U o'zining "Tadbiri ma'nozil"42 asarida bu masalaga maxsus bo'lim bag'ishlaydi. "Bolani maktabda o'qitish va tarbiyalash" («Omo'zish va parvarish madrasaz farzand») bo'limida birinchi navbatda bolalarni maktabga jalb qilishga to'xtaladi. Uning ta'kidlashicha, maktabga barcha kishilarning bolalari tortilishi lozim. U bolani uy sharoitida yakka o'qitishga qarshi edi.

• Ibn Sino bolani maktabda o'qitish va tarbiyalashga katta ahamiyat beradi. U o'zining "Tadbiri ma'nozil"42 asarida bu masalaga maxsus bo'lim bag'ishlaydi. "Bolani maktabda o'qitish va tarbiyalash" («Omo'zish va parvarish madrasaz farzand») bo'limida birinchi navbatda bolalarni maktabga jalb qilishga to'xtaladi. Uning ta'kidlashicha, maktabga barcha kishilarning bolalari tortilishi lozim. U bolani uy sharoitida yakka o'qitishga qarshi edi.

Uning fikricha, bolani maktabda kollektiv o'qitish quyidagicha foyda beradi:

• 1. Agar o'quvchi birga o'qisa, u zerikmaydi, fanni egallashga qiziqish yuzaga keladi, bir-biridan qolmaslik uchun harakat, musobaqa-lashish istagi rivojlanadi. Bularning hammasi o'qishning yaxshilanishiga yordam beradi.
• 2. O'zaro suhbatda o'quvchilar bir-biriga kitobdan o'qib olganlarini, kattalardan eshitganlarini himoya qiladilar.
• 3. Bolalar birga to'planganlarida bir-birlarini hurmat qila boshlaydilar, o'quv materiallarini o'zlashtirishda yordamlashadilar, bir-birlaridagi yaxshi odatlarni qabul qiladilar.

Zamondoshlari allomani "Shayx ul-rais" (donishmandlar sardori), "Sharaf al- mulk"(mamlakat obro'si, sharafi), "Hujjat al- haq"(Rostlikka dalil)deb atashgan. Bu bejiz emas. G'arbda "Tib qonunlari" bilan bir qatorda falsafiy asari "Kitob ash- shifo"ning qisqartirilgan shakli "Kitob an- najot (Najot kitobi) shu darajada ulkan ta'sir ko'rsatganki, Yevropa uyg'onish davri adabiyoti, san'ati va falsafasi deyarli Ibn Sino g'oyasi tarannumiga, talqiniga, undagi qarashlar yechimlarini izlashga asoslanib ketgan. Xususan, Ibn Sino olamdagi mavjud narsalarning ikkiga bo'linishini aytadi. Birinchisi, zaruriy vujud, ikkinchisi imkoniy vujud. Birinchisi Yaratgandan kelib chiqsa, ikkinchisi imkoniyat tufayli mavjud bo'lgan narsalardir.

• Zamondoshlari allomani "Shayx ul-rais" (donishmandlar sardori), "Sharaf al- mulk"(mamlakat obro'si, sharafi), "Hujjat al- haq"(Rostlikka dalil)deb atashgan. Bu bejiz emas. G'arbda "Tib qonunlari" bilan bir qatorda falsafiy asari "Kitob ash- shifo"ning qisqartirilgan shakli "Kitob an- najot (Najot kitobi) shu darajada ulkan ta'sir ko'rsatganki, Yevropa uyg'onish davri adabiyoti, san'ati va falsafasi deyarli Ibn Sino g'oyasi tarannumiga, talqiniga, undagi qarashlar yechimlarini izlashga asoslanib ketgan. Xususan, Ibn Sino olamdagi mavjud narsalarning ikkiga bo'linishini aytadi. Birinchisi, zaruriy vujud, ikkinchisi imkoniy vujud. Birinchisi Yaratgandan kelib chiqsa, ikkinchisi imkoniyat tufayli mavjud bo'lgan narsalardir.