Abyssal-abissal

SOSSYURITIZATSIYA — SAUSSURITIZATION Sossyuritlanish — o‘rta va asosiy plagioklaz parchalanishi xisobiga hosil bo‘lgan mayda elidot-so'izit m-llar aralashmasi, albit, ba’zan harbonat Va oq slyuda hosil bo‘ladi. Ko‘pincha S. piroksenning amfibollanishi bilan birgallada kechadi.

SPAYNOST — CLEAVAGE Ulanish (ajralish, sinish) tekisligi — kristall donalarining satsitsiy yoki bulinishi
mumkin bo‘lgan yonlariga parallel,
muayyan kristallografik yuzalar buyicha ajralish xususiyati. Kristallangan muditning bu xususiyati uning
faqat ichki Tuzilishi bilan bogliq
bulyb, bir m-lning o‘zi uchun usha
m-lning tashqi siyofasi bilan bogliq
bo‘lmagan ravishda yuzaga keladi. Mae., kalsitning romboedrik, prizmatik kristallarida ham U. t. Ning faqat romboedr yonlarga parallel shaklda o‘tganligini ko‘ramiz. SHuning uchun har bir kristallangan moddaning o‘ziga xos ana shu belgisi m-llarni aniqlashda yordam bYeradigan muchim vosita hisoblanadi. U. t. ning hay darajada namoyoq bo‘lishini ko’rsatish amalda qatta ahamiyatga ega. SHu matseadda quyidagi besh bosqichli shkala qabul qilingan: 1. U, t. o‘ta mukammal (slyudalar, xloritlar);
2. U. t. mukammal (kalsit, galenit,
toshtuz va b.). Bu m-llar bolga bilan urib, sindirganda doimo U. t. buyicha ajralib, ko‘rinishidan satsikiy kristallarni eslatuvchi bulaklar hosil qiladi; 3. U. t. o‘rtacha (dala shpatlari, magniy-kalsiyli siliqatlar). M-l bulaklarida U. t. da tasodifiy yo’nalishlar buyicha nogekis
yuzalar xam aniq ko‘rinib turadi;
4. U. t. nomukammal (apatit, kassitYerit, oltingugurt va b.); U. t. yaqqol ko‘rinib turmaydi. Singan joylariqodatda notekis yuzalardan iborat bo‘ladi; 5. U. t- o‘ta mukammal bo‘lmagan, ya’ni qaqiqatda U. t. yoq (korund, magnetit, platina va boshqalar). Bunday jismlar ko‘pincha shlak (vulkan shishasi) — obsidianning
singan joylarida bo‘lgani kabi chiranoqsa o‘xshash yuzalar hosil silib
sinadi.

SPESSARTIN — SPESSARTIN Spessartin (GYerma niyadagi SHpessart granat lar gurudiga
mansub mineral, marganetsli granit.
Kimyoviy tarkibi. Ko‘pik singoniyali, kristallari boshqa granatlarnikidek, lekin zich, donador agregatlar xolnda dam uchraydi. Rangi tarkibidagi aralashmalarga ko‘ra,oq pushtidan qo‘ng‘ir-Qizilgacha. Qat- 7 — 7,5. S. o r. 3,8 — 4,2. S. lar ko‘pincha granitly pegmatitlarDa, metamorfik t. j. lari va sharnlarda mavjud.