Abyssal-abissal

TELO RUDNOE — ORE BODY Ma’dan jismi. Ma’danlar hosil qilgan turli
shakldagi (tomirsimon, linzasimon,
shtoksimon, qatlamsimon va b.) jismlardan iborat.

TELLUR — TELLURIUM Tellur — Mendeleev davriy sistemasining V guruhiga mansub kimyoviy element. At. i. 52, at. o r. 127.60.1782 yilda vengriyalik injenYer F. MyullYer Fon Reyxenshneyi oltinli ma’danni tekshirish natijasida T. Ni kashf etgan. Nemis olimi M. Klaprot 1798 yilda MyullYer kashfiyoti to‘g‘ri ligini tasditsladi va yangi elementga «Tellur» (lot. Ы1ipshp — Yer), deb nom berdi. T. tarkoq element. Yer pustining og’irlik ji^atdan 1.10—7 ni
tashkil etadi. T. oqish-kulrang, metalldek yaltiraydi, mo‘rt kristall
modda, suyuslanish harorati 450 ° S,
saynash harorati 900 ° S, geksagonal
tizimda kristallanadi. T. yarimutkazgich xossasiga ega. T. 2, 4 va v valentli.
TEPLOPROVODNOST — THYERMAL CONDUCTIVITY Issiqlik fpkazuvchanlik. Qatta xaroratdagi t. j. laridan va m- llardan tarqaladigan issiqlik xarorati atrof muxitdagi t. j. lariga tarqalib, tenglashishi. Issiklik utkazishning oddiy turida (nur tarqalish yuli bilan ham amalga oshadi) issiqlik enYergiyasining molekula l ar i biror jism ta’syarksiz harakatda bo‘ladi.

TYERRASA — TYERRACE Supa — haryo suvining geologik ishi (emirish, yuvish va
akkumulyaqiya qilishi) natijasida
ikki yonbarirlar bo’ylab cho‘zilib ketgan qiya tekislik. Zinasimon tekisli klar so^ilning qarama-qarshi tomonida bir necha bo‘lib, har xil balandlikda yotadi. S. geomorfologik Tuzilishi va hosil bo‘lish jarayoniga ko‘ra, biri nkkinchisndan balandligi, maydoni, qiyaligi va tarkibi bilan farq; qiladi.

TREЩINЫ — CRACKS Darzliklar, kelib -chiqishiga muvofits tektonik (tektoklazlar) va notektonik bo‘ladi, Birinchisi mutlak.o ko‘pchilikni tashkil
qiladi; ularning kelib chnsishi, shuningdek ma’lum tartibda birikkanligi aichagina _to‘g‘ri geometrik shakl hosil qiluvchi va rivojlanayotgan qurilma ichida bulayotgan burmalanish
jarayoni bilan chambarchas bogliqlik
ekanligini tasditslaydi. T. j. laridagi harzliklar urollanmagan kuz
'bilan ham ko‘rinadi) makroliklar, deb ataladi. Mikroskop orsali
kuzatiladiganlari esa mikroharzliklar, deyiladi. Mikroharzliklar,
odatda, rivojlanib, makroharzliklarga aylanadi harakat kuchining
xaraktYeriga binoan cho‘zilish, sindirish, kengayish va bushalmoq harzliklariga bo‘linadi; ^atlamlanishga nisbatan mos, kesuvchi va normal kesuvchilarga ajraladi. T. j. larining syqilishi, qayta kristallanishi, kimyoiy tarkibining o‘zgarishi yoki magmatik jinslar sovuganida hajmining
sisharishi natijasida ko‘proq ajralish keladi.