Adabiyot 9-sinf

ALISHER NAVOIY
1. «Xamsa» yozish an’anasini kim boshlab bergan?
J: Nizomiy Ganjaviy
2. Nizomiy qaysi dostonini Arzinjon hokimi Faxriddin Bahromshohga bag‘ishlab yozadi? J: «Maxzan ulasror»
3. Nizomiy qaysi dostonini Iroq hukmdori To‘rg‘ul llga bag‘ishlab yozadi? J: «Xisrav va Shirin»
4. Nizomiy qaysi dostonini Shirvonshohlardan Axsatan Iga bag‘ishlab yozadi? J: «Layli va Majnun»
5. Nizomiy qaysi dostonini Aloviddin Ko‘rpa Arslonga bag‘ishlab yozadi? J: «Haft paykar»
6. Nizomiyning «Xamsa»si necha yilda yozilgan?
J: 28 yilda
7. Xusrav Dehlaviy asli qayerlik bo’lgan?
J: Shaxrisabzlik turkiy urug‘lardan
8. Xusrav Dehlaviy «Xamsa»sining 1dostoni qanday ataladi? J: «Matla’ ulanvor»
9. Navoiy qaysi dostoni muqaddimasida shunday yoza di: «Ani nazm etki, tarhi toza bo‘lg‘ay, Ulusqa mayl beando za bo‘lg‘ay. Yo‘q ersa nazm qilg‘onni xaloyiq, Mukarrar ay lamak sendin ne loyiq?» J: «Farhod va Shirin»
10. Navoiy qaysi dostonida shunday yozadi: «Emas oson bu maydon ichra turmoq, Nizomiy panjasig‘a panja urmoq». J: «Farhod va Shirin»
11. Har bir asar «Xamsa» deb atalmog‘i uchun qanday xususiyatlarga ega bo’lishi kerak?
J: a) besh dostondan tashkii topmogl kerak; b) birinchi doston, aibatta, pandnasihat ruhidagi taTi miyaxloqiy, falsafiy boMishi kerak; v) ikkinchi doston Xusrav va Shirin munosabatlariga bagMshlanmogM kerak; g) uchinchi doston Layli va Majnun muhabbati ni mavzu qilib olmogM kerak; d) to‘rtinchi doston shoh Bahromga bag‘ishlanmog‘i kerak; e) beshinchi doston Iskandar haqida bo‘lmog‘i kerak
12. Navoiy o‘z «Xamsa»sini Dehlaviydan necha yil ke yin yozib tugatdi? J: 200 yil keyin
13. Kimning «Xamsa»si «Panj ganj» besh xazina deb nomlanadi? J: Nizomiy Ganjaviy
13. Nizomiy, Xusrav Dehlaviy, Navoiy «Xamsa»siga kirgan dostonlarni to‘g‘ri sanang. J: Nizomiyniki: «Maxzan ulasror» (Sirlar xazinasi), «Xisrav va Shirin», «Layli va Majnun», «Haft paykar» (Yetti go‘zal), «lskandarnoma»; Xusrav Dehlaviyniki: «Matla ulanvor» (Nurlarning boshlanishi), «Shirin va Xisrav», «Majnun va Layli», «Hasht behisht» (Sakkiz jannat), «Oinayi !skandariy»; Navoiyniki: «Hayrat ulabror» (Yaxshilar hayrati), «Far hod va Shirin», «Layli va Majnun», «Sab’ayi sayyor» (Yetti kezuvchi), «Saddi lskandariy»
13. «Hayrat ulabror» dostoni qachon yozilgan?
J: 1483yilda
14. 1484yilda «Xamsa»ning qaysi dostonlari yaratil gan? J: «Farhod va Shirin» , «Layli va Majnun», «Sab’ayi sayyor» dostonlari
15. «Saddi lskandariy» dostoni qachon yaratilgan?
J: 1485yilda