Агрокимё. doc

MAVZU-9: «SINGDIRILGAN AMMONIY ShAKLIDAGI AZOTNI NESSLER 

REAKTIVIDA ANIQLASh» 

 

Mashg’ulotning  maqsadi:  Nessler  reaktivi  yordamida  singdirilgan  ammoniy 

shaklidagi azotni aniqlashdan iborat. 

Kerakli  jihozlar,  reaktivlar  va  asbob  uskunalar:Tuproq  namunalari,  chinni 

piyola,  tarozi,  ulchov  kolbalari  KCl  ning  1%  li  eritmasi,    Segnet  tuzining  50%  li 

eritmasi, Nessler reaktivi 

Adabiyotlar:5,6,8,9,11,12 

Tuproq tarkibidagi ammiak organik moddalarning chirishi natijasida hosil bo’ladi 

va  u  tuproqqa  singib  boradi.  Bu  singdirilgan  ammiak  kaliy  xlorid  tuzi  bilan  ajratiladi. 

Ajratilgan ekstraktdagi ammiak kolorimetr usulida Nessler reaktivi bilan aniqlanadi: 

2HgK

2

I

4

+3KOH+NH

3

→

NH

2

IHg

2

O+7KI+2H

2

O 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

33

Ish  tartibi.  10  gr  tuproqni  tarozida  tortib  olib,  150  ml  li  konussimon  kolbaga 

solinadi, uning ustiga 1% li KCl eritmasidan 100 ml quyib 5 minut aralashtiriladi va 18-

20  soat  tinch  qoldiriladi.  Shundan  so’ng  chayqatiladi  va  filtrlanadi.  Filtratdan  pipetka 

yordamida  5-10-20  ml  yoki  40  ml  o’lchab  olib,  100  ml  li  o’lchov  kolbasiga  solinadi, 

unga 2 ml segnet tuzi eritmasidan quyiladi (segnet tuzi qo’shilmasa eritmadagi kalsiy va 

magniy  tuzlari  cho’kmaga  tushishi  mumkin),  unga  o’lchov  kolbaning  3/4  qismigacha 

suv  va  2  ml  Nessler  reaktivi  qo’shiladi,  o’lchov  kolbasining  belgisigacha  suv 

to’ldiriladi, kolba bir oz chayqatiladi va kolorimetr orqali ko’riladi. 

Natijani hisoblash: