Ахборот тизимларида ахборот хавфсизлиги тушунчаси
Download 0.96 Mb. Pdf ko'rish
|
Axborotni texnik tizimli himoya qilish
- Bu sahifa navigatsiya:
- Foydalanilgan adabiyotlar
- Kriptografiya
Mavzu № 6 Axborotlarni stenografik va kriptografik himoyalash usullari (2 soat) Reja: 1. Zamonaviy kompyuter stenografiyasi; 2. Kompyuter stenografiyasi istikbollari va asosiy vazifalari; 3. Kriptografiya haqida asosiy tushunchalar; 4. Axborotlarni kriptografiyali himoyalash tamoyillari; 5. Simmetriyali va nosimmetriyali kriptotizim asoslari.
1. Kim David. Fundamentals of Information Systems Security. -USA, 2014. - p.544.
2. Mark Stump. Information Security: principles and practice. -2 nd ed. -USA, 2011. -p.608. 3. Акбаров Д.Е. Ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг криптографик усуллари ва уларнинг қўлланилиши. -Т.: Ўзбекистон маркаси, 2009. -432 б. 4. Пардаев А.Х. ва бошқалар. Ахборот хавфсизлиги: муаммо ва ечимлар. -Т.:Ёзувчи, 2004. 5. Мамаев М., Петренко С.. Технологии защиты информации в интернете. -С/П:Питер, 2002. -844 с. 6. Соколов А.В., Степанюк О.М. Методы информационной защиты объектов и компьютерных сетей. -М.:Полигон-АСТ, 2000. -270 с. 7. Шнайер Б. Секреты и ложь: безопасность данных в цифровом мире. - С/П: Питер, 2003. -368 с. 8. Под рук. Сонникова В.Г. Технические методы и средства защиты информации. -М.: Полигон-АСТ, 2000. -314 с. 9. Ibragimov R.I., Tulaganova Z.X., Mamurova F.I., Boltayev A.X. «Axborot xavfsizligi va axborotni himoyalash» fani bo’yicha laboratoriya ishlari to’plami. - T.: ToshTYMI, 2011. -55 b.
Ruxsat etilmagan kirishdan axborotni ishonchli himoyalash muammosi eng ilgaridan mavjud va hozirgi vaqtgacha hal qilinmagan. Maxfiy xabarlarni yashirish usullari qadimdan ma’lum, inson faoliyatining bu sohasi stenografiya degan nom olgan. Bu so‘z grekcha Steganos (maxfiy, sir) va Graphy (yozuv) so‘zlaridan kelib chiqqan va «sirli yozuv» degan ma’noni bildiradi. Stenografiya usullari, ehtimol, yozuv paydo bo‘lishidan oldin paydo bo‘lgan (dastlab shartli belgi va belgilashlar qo‘llanilgan) bo‘lishi mumkin. Axborotni himoyalash uchun kodlashtirish va kriptografiya usullari qo‘llaniladi. Kodlashtirish deb axborotni bir tizimdan boshqa tizimga ma’lum bir belgilar yordamida belgilangan tartib bo‘yicha o‘tkazish jarayoniga aytiladi. Kriptografiya deb maxfiy xabar mazmunini shifrlash, ya’ni malumotlarni maxsus algoritm bo‘yicha o‘zgartirib, shifrlangan matnni yaratish yo‘li bilan axborotga ruxsat etilmagan kirishga to‘siq qo‘yish usuliga aytiladi.
Download 0.96 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling