Aholiga psixiatrik va norkologik yordamni tashkil etish

Aholiga psixiatrik va norkologik yordamni tashkil etish
Zamonaviy psixologiyada psixologik hamrohlik kabi narsalar mavjud. Escorting ma'nosini anglatuvchi biror kishi bilan sayohat qilish yoki sayohat qilishni bildiradi. Bundan kelib chiqadigan bo'lsak, psixologik hamrohlik insonning shaxsiyatining psixologik rivojlanishini yaxshilash uchun hayotning ma'lum bir vaqt oralig'ida psixologik yordam berishni anglatadi. Bu degani, odamni qo'g'irchoq sifatida boshqarishni anglatmaydi, lekin u faqatgina unga to'g'ri yo'lni ko'rsatgan, ya'ni to'g'ri yo'nalishga yo'naltirilgan va kelgusida uning kelgusidagi harakatini tanlab, o'zi qabul qilgan qarorlar uchun mas'uliyatni o'z zimmasiga olmaydi.
Psixologik yordam turlari

1. 
   Bu shaxsning kasbiy rivojlanishiga yordam berish (ishdan bo'shatish, ishga joylashish, qayta o'qitish, boshlang'ich ish va hokazo) va psixologik (o'z-o'zini hurmat qilmaslik, ilgari ko'rilgan vaziyatlarga bog'liq bo'lgan noqulaylik, muloqot qilish imkoni bo'lmagan va hokazo) .
   
2. 
   Psixologik yordam nafaqat jismoniy shaxslar, balki odamlarning guruhlarini ham hal qilishda yordam beradi. Hozirgi kunda maktablarda, universitetlarda talabalarning ijtimoiy-psixologik rivojlanishini yaxshilash, o'quvchilarning ish faoliyatini yaxshilash, hayotiy qadriyatlarni tarbiyalash, sog'lom turmush tarzini targ'ib qilishda foydalanilmoqda. Bundan tashqari, oilalar oilalari bilan munosabatlarini tushunish va yaxshilash uchun (ajralishlar bilan, agar oila a'zolaridan biri kasallik bilan og'rigan bo'lsa yoki ayrim og'ishlardan aziyat chekayotgan bo'lsa), ijtimoiy va psixologik yordam uchun foydalaniladi.
   
3. 
   Ko'pgina odamlar psixologik yordamisiz, masalan, muayyan yoshga etgan va biz uchun tanish bo'lgan hayotga kirib borish huquqiga ega bo'lgan internat maktabini tamomlagan bolalardir. Ko'p odamlar uchun bu hayot odatiy va odatiy holdir va ushbu kategoriya uchun ijtimoiy-psixologik yordam zarur.
   

4. 
   Zo'ravonlikka uchragan, voqea sodir bo'lgan, qotillikka guvoh bo'lgan kishilarga ijtimoiy psixologik yordam ham bor va bularning hammasi odamlarning o'z odatiy hayot ritmiga moslashishi va qaytishi uchun - bu psixologik yordamning maqsadi.
   

Hayot davomida har bir insonni qanday qilib kuzatib borish kerak. Shuning uchun hayotingizga muayyan qiyin bosqichda psixologik ko'mak berilsa, uni rad etsangiz, hech qanday ma'noga ega bo'lmaydi. Sizning psixologik holatingizni mutaxassislarga topshiring.
Aholi o‘rtasida narkologik kasalliklarga chalinishni oldini olish, ularga narkologik yordam ko‘rsatish sifatini oshirish davlat ijtimoiy siyosatining asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi.
Joriy yilning 16 may kuni qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Aholiga narkologik yordam ko‘rsatish tizimini yana-da takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi PQ-244-son Qarorida narkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish va davolashni yana-da takomillashtirish, narkologiya xizmatining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash va kadrlar salohiyatini oshirish, narkologiya muassasalari faoliyati samaradorligini oshirish, sohaga axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish orqali qog‘ozbozlik va byurokratiyani kamaytirish masalalariga urg‘u berilib, ularning yechimlari normativ jihatdan belgilab berildi.
Ichki ishlar vazirligi Kasbiy tayyorgarlik boshqarmasi O‘quv-dala markazida vazirlik Malaka oshirish instituti Tibbiyot bo‘limi boshlig‘i mayor Z.Qalandarov tomonidan o‘quv kursi tinglovchilari uchun ushbu Qarorning mazmun mohiyati to‘g‘risida maʼruza tashkil etildi.
Mazkur normativ hujjat 14 ta band va 4 ta ilovadan iborat. Ushbu qarorda aholiga narkologik yordam ko‘rsatish tizimini yana-da takomillashtirishning 4 ta ustuvor yo‘nalishlari belgilab olingan bo‘lib, narkologik kasalliklarning oldini olish, ularni erta tashxislash va davolash, bemorlarni tibbiy-ijtimoiy reabilitatsiya qilishning yaxlit modelini joriy qilish orqali aholiga samarali narkologik yordam ko‘rsatish tizimini shakllantirish birinchi yo‘nalishni tashkil etadi.
Aholiga narkologik yordam ko‘rsatish sohasida yuqori malakali kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash, narkologiya muassasalarining narkolog-shifokorlarga bo‘lgan ehtiyojini qondirish, ularning malakasini muntazam ravishda, shu jumladan xorijning yetakchi klinikalari va tibbiyot tashkilotlarida oshirib borish, narkologiya xizmati uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy xodim, tibbiy psixolog va psixoterapevtlarni tayyorlash ikkinchi ustuvor yo‘nalish hisoblanadi. Uchinchi yo‘nalish narkologiya sohasida fundamental, amaliy va innovatsion ilmiy tadqiqotlarni faollashtirish, narkologik kasalliklarning oldini olish, tashxis qo‘yish, davolash va psixoaktiv moddalarga qaram bo‘lib qolgan shaxslarni reabilitatsiya qilish amaliyotiga zamonaviy metodikalar hamda raqamli texnologiyalarni keng joriy etishdan iborat. To‘rtinchi ustuvor yo‘nalish esa aholiga narkologik yordam ko‘rsatish tizimining samarali faoliyatini taʼminlovchi huquqiy bazani takomillashtirish, narkologiya muassasalari bino va inshootlarini qurish, rekonstruksiya qilish hamda kapital taʼmirlash, shuningdek, zamonaviy tibbiy asbob-uskunalar bilan jihozlash orqali narkologiya xizmatining moddiy-texnika bazasini mustahkamlashni o‘z ichiga olgan.
Maʼruzada 2023 yil 1 yanvardan boshlab narkologik kasalliklarga chalingan shaxslarni majburiy davolashga yuborish bo‘yicha barcha tibbiy tekshiruvlarni narkologiya dispanserlarining o‘zida, zarur hollarda boshqa muassasalarda amalga oshirish, narkologiya dispanserlaridagi mavjud koykalar haqidagi maʼlumotlarni real vaqt rejimida olish imkoniyatini yaratish Qaror bilan belgilanganligi to‘g‘risida maʼlumot berildi.
Shuningdek, Qarorga muvofiq Ichki ishlar vazirligi va Oliy sudning narkologik kasalliklarga chalingan shaxslarni majburiy davolashga yuborish to‘g‘risidagi ishlarni elektron tarzda sudlarga yuborish va sudlar tomonidan ularni videokonferensaloqa rejimida ko‘rib chiqish mumkinligi haqidagi taklifi maʼqullandi. Sog‘liqni saqlash vazirligi, Ichki ishlar vazirligi bilan birgalikda huquqni muhofaza qiluvchi organlar tomonidan narkologiya dispanserlari yoki tuman (shahar) davolash-profilaktika muassasalariga olib kelingan Probatsiya nazoratidagi shaxslarni alkogolli ichimliklar, giyohvandlik vositalari taʼsirida yoki o‘zgacha tarzda mast holatda ekanligini aniqlash bo‘yicha tibbiy tekshiruvdan o‘tkazish tartibini joriy etish yuklatildi.
Maʼruzada tinglovchilar mazkur qarorning mazmun mohiyati va maqsadlari to‘g‘risida maʼlumotga ega bo‘ldilar. Qaror bilan tartibga soluvchi va o‘zgartirishlar kiritilayotgan faoliyat yo‘nalishlari haqida bilib oldilar. Bu turdagi maʼruzalar tinglovchilarning huquqiy savodxonligi va jamiyat hayotidagi o‘zgarishlaridan xabardorlik darajasini oshirishda muhim rol o‘ynaydi.