A`jiniyaz atindag`i no`kis ma`mleketlik pedagogikaliq instituti
Download 311.75 Kb. Pdf ko'rish
|
НАМУНА КУРС ЖУМЫСЫ
|
(5-6 bet)
Juwmaq........................................................................................... (1,5-2 bet) Paydalanılğan ádebiyatlar............................................................ (1 bet) 7
Pedagogika hám psixolgiya, defektologiya ilimlerinde hám usı taraw boyınsha maman kadrlardı tereń oylandırıp kiyatırğan máselelerdiń biri sóylew kemshiligi bolğan balalar boladı. Demek ulıwma alğanda nuqsanı bar balalar. Biziń kurs jumıs temamız sóylew kemshiligi bolğan balalardıń biliw iskerligin úyreniw ushın bul boyınsha ilimiy miynetlerdi jıynadıq. Bul ilimiy miynetler menen tanısqanımızda bul máseleniń mámleket kóleminde úlken aktual mashqalağa aylanıp atırğanlığınıń gúwası boldıq. Sonıń ushında bul tema búgingi ilim aldında aktual máselelerdiń birim ekenligi belgili boldı. Biraq degen menen sóylew kemshiligi bolğan balalardı shetke taslanıp qoyılğan joq. Buğan mámleketlik talaplar tiykarında biraz joybarlar islengen hám islenip atır. Balalardıń oylaw qıyalın, oylaw kónlikpesin rawajlandırıwğa baylanıslı ámeliy jumıslar pedagogikalıq, psixolo giyalıq hám meditsinalıq bağdarda keń kólemde jumıslar ámelge asırılıp atır. İnsannıń eń áhmiyetli páziyletleriniń biri onıń sóylew qábiletine iye bolıp, sóylew quralı óz-ara baylanıs ornata baslaydı, pikirlerin bildire baslaydı. Sóylew menen oylaw bir- biri menen baylanıslı tábiyiy qubılıs. Oylaw eń joqarğı biliw protsessi esaplanadı. Ol jańa bilim, dóretiwshiliktiń sáwleleniwiniń jedel forması hám haqıyqatlıqtı adam tárepinen qayta islewdi quraydı. Oylaw haqıyqatqa yaki sub`ektte sol waqıtta bolmağan nátiyjeni payda etedi. Oylawdı (elementar formada ol haywanlarda da bar) jańa bilimdi alıw, bar túsiniklerdi dóretiwshilik túrlendiriw sıpatında da túsiniw múmkin. Turmısta oylaw óz aldına psixikalıq protsess sıpatında háreket etpeydi, ol basqa barlıq biliw protsesslerinde - qabıl etiw, dıqqat, kóz aldına keltiriw, este saqlaw, sóylewde kózge kórinbey háreket etedi. Bul protsesslerdiń joqarğı forması álbette oylaw menen baylanıslı hám olardıń bul biliw protsessinde qatnasıw dárejesi olardıń rawajlanıw dárejesin belgileydi. Oylaw- zatlardıń negizin anıqlawshı ideyalar háreketi. Onıń juwmağı obraz emes, al oy, ideya esaplanadı. Oylawdıń spetsifikalıq nátiyjesi sıpatında túsiniw- predmetler klassınıń olardıń ulıwma hám ayrıqsha ózgesheliklerinde ulıwmalasqan sáwleleniwi shığıwı múmkin. Qıyaldıń qabıllawdan ayırmashılığı sonnan ibarat, onıń obrazları barlıq waqıtta da haqıyqatlıqqa tuwrı kelmeydi, onda fantaziya, oylap tabıw elementleri bar. Eger qıyal sanağa hesh biri yamasa haqıyqatlıqqa tuwrı kelmeytuğın kartinalardı salsa ol fantaziya dep ataladı. Eger, sonıń menen birge, qıyal keleshekke bağdarlansa ol arzıw yamasa árman dep ataladı. Jańadan elesletiwshi qıyal etiw-bul adam ushın jańa bolğan ob`ektlerdi olardıń súwretleniwine, sızılmasına, sxemasına qaray kóz aldına keltiriw boladı. 8
Sóylew kemshiligi buzılıwın úyreniwde hám dúzetiwde logopediya sóylew kemshiligi hám pikirdiń óz-ara baylanısı haqqındağı anomal balanıń rawajlanıwındağı ulıwma hám arnawlı nızamlılıqlardıń óz-ara múnasibetleri haqqındağı teoriyalıq qağıydalarğa, sóylew kemshiligi hám isekerliginiń birgeliktgi rawajlanıw haqqındağı ishki hám sırtqı ámellerdiń óz-ara tásiri haqqındağı, ruwxıy rawajlanıwdıń háreketlendiriwshi kúshleri haqqındağı teoriyağa tayanadı.
Download 311.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|