Ajralmaydigan(payvand, parchin mixli) birikmalarni hisobi

Val va o‘qlarning materiallari
Val va o‘qlar odatda uglerodli va legirlangan po‘latlardan tayyorlanadi. Ko‘pincha termik ishlovsiz сталь 5 po‘lati qo‘llanadi, termik ishlov beriladigan (yaxshilanadigan) val va o‘qlar uchun сталь 45 yoki 40X po‘latlari ishlatiladi. Sirpanish podshipniklariga o‘rnatiladigan tezyurar vallar сталь 20 yoki 20X po‘latlaridan tayyorlanib, ularning tayanch qismi-sapfasi yeyilishga chidamliligini oshirish uchun sementatsiya qilinadi.
Val konstruksiyasini yaratish
Val konstruksiyasini yaratganda uning turli qismlardagi diametrlari aniqlanadi. (6.1) formula asosida valning diametri aniqlangandan so‘ng, uning qolgan qismi diametrlari quyidagi formulalardan aniqlanadi;
; .
formulada -valning podshipnik ostidagi diametri, uning qiymati DST bo‘yicha podshipnik diametriga tenglashtirib olinadi; -podshipnik tiraladigan bo‘rtiq diametri. t va r larning qiymati jadvaldan aniqlanadi.
Val va o‘qlarga doir masalalar yechish
1-masala. Silindrsimon reduktorning tezyurar valiga burovchi moment ta‘sir qiladi. Reduktor elektrodvigatel bilan elastik mufta yordamida biriktirilgan. Elektrodvigatel valining diametri .
Yechish. Tezyurar valning chiquvchi qismini diametrini ikki hil usulda aniqlaymiz:
1)
tavsiyadan qabul qilamiz.
Valning bu kesimida eguvchi moment ta‘sir qilgani uchun olingan
2) 6.3. formuladan,

tavsiyadan olsa ham bo‘ladi.
Valning konstruksiyasi 6.1 – rasmda ko‘rsatilgan.

16.1 – rasm. Yetaklovchi val konstruksiyasi

Podshipnik ostidagi diametr

.
qabul qilamiz (podshipnik diametrining standart qiymatiga mos)

deb olamiz.
Shesternaning ichki diametri
mm
17.1-rasmdagi shartga binoan shesternani val bilan birga val shesterna qilib tayyorlaymiz.