Akkumulatorni zaryadlash

PbSO₄

• 
  2H
  

₂O  PbO₂
 4H ^  SO^

4
Zaryad jarayonining yakuniy tenglamasi quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi.

2PbSO₄  2H₂O  PbO₂  2H₂SO₄

Muhim xulosa: Akkumulator zaryad qilinganda elektrolit tarkibidagi zichligi katta bo‘lgan (1,83 g/sm³) sulfat kislotaning H₂SO₄ miqdori dastlabki holatiga tiklanadi, ya’ni ortadi, zichligi kichik bo‘lgan (1,0 g/sm³) suv H₂O esa qo‘rg‘oshin ikki oksidi PbO₂ va sulfat kislota H₂SO₄ hosil qilish uchun sarflanadi, ya’ni uning miqdori kamayadi.

Demak, zaryad jarayonida elektrolitning zichligi ortadi

Musbat va manfiy plastinadagi aktiv moddalarning bir holatdan ikkinchi holatga o‘tish jarayoni tugagandan so‘ng elektrolit zichligi o‘zgarmay qoladi. Bu akkumulatorda zaryad jarayoni tugaganligining alomatidir. Zaryad davom ettirilsa akkumulatorlarda ikkilamchi jarayon boshlanadi, ya’ni elektrolit tarkibidagi suv kislorod va vodorodga parchalana boshlaydi. Bu gazlar elektrolit tarkibidan xavo pufakchalari ko‘rinishida ajralib chiqib, elektrolitning “qaynash” tasavvurini hosil qiladi. Bu ham zaryad jarayoni tugaganligining bir belgisi hisoblanadi.
Yuqorida ko‘rib chiqilgan akkumulatorning razryad va razryad

jarayonlarining tahlilidan quyidagi qonuniyat aniqlandi:
Akkumulatorni razryadlash vaqtida sulfat kislota plastinalarga singadi va suv ajralib chiqadi, natijada elektrolitning zichligi kamayadi (1,09...1,15 g/sm³ ). Zaryadlanish vaqtida esa bu jarayonning teskarisi sodir bo‘ladi, ya’ni suv yutiladi va sulfat kislota ajralib chiqadi, elektrolitning zichligi ortadi (1,25...1,31 g/sm³ ).
Bundan juda muhim xulosa kelib chiqadi - elektrolitning zichligi akkumulatorning razryadlanganlik darajasini belgilovchi omillardan biridir.