Akrom abbasovich karimov, zafar avazmuratovich muqumov, mutabar hamidullaevna khodjaeva

Yaponiyada majburiy audit sohalari 
Audit turlari va 
qonunchilik hujjatlari 
Audit ob’ektlari 
Majburiy audit, tijorat 
kodeksi va u bilan 
bog’liq 
qonunchilik 
hujjatlari
- to’lanmagan oddiy aktsiyalari qiymati 500 mln ienadan 
kam bo’lmagan (Kabushiki kaisha) yoki umumiy qarz 
majburiyalari 
20 
mln 
ienadan 
kam 
bo’lmagan 
kompaniyalar; 
- tegishli qonun bilan belgilangan o’zaro sug’urta 
kompaniyalari, kredit banklari (shinyo kinko), kredit 
kooperativlari (shinko kuminko), mehnat banklari (rodo 
kinko). 
Qimmatli qog’ozlar va 
fond 
birjalari 
to’g’risidagi qonunlar 
- fond birjasi ro’yxatiga kiritilgan kompaniyalar; 
- Yapon qimmatli qog’ozlar dilerlari uyushmasida qayd 
etilgan kompaniyalar; 
- kamida 500 nafar aktsionerga ega bo’lgan kompaniyalar. 
Majburiy 
auditning 
boshqa turlari 
- davlatdan yoki mahalliy boshqaruv organlaridan 
subsidiyalar oluvchi xususiy maktablar; 
- kasaba uyushmalari; 
- siyosiy partiyalarga yordam berish to’g’risidagi Qonunga 
muvofiq siyosiy partiyalarga taqdim etilgan subsidiyalar 
haqidagi hisobotlar; 
- mahalliy boshqaruv organlari. 
Majburiy 
bo’lmagan 
(qonunda 
ko’zda 
tutilmagan) audit 
- kichik, o’rta investitsiya va maslahat (konsultativ) 
firmalarining 
mablag’lari 
investitsiya 
qilingan 
kompaniyalar; 
- diniy va notijorat tashkilotlar, iste’mol kooperativlari va 
sog’liqni saqlash tashkilotlari; 
- 
kompaniyalarning 
qo’shilishi, 
biznesni 
boshqa 

---

98 
kompaniyaga o’tkazish yoki sotib olish holatidagi audit; 
- yuqorida keltirilgan holatlardan tashqari holatlardagi 
audit.
Xalqaro audit 
- boshqa mamlakatlarning birjalari ro’yxatida turgan yapon 
kompaniyalari; 
- 
Yaponiyada 
operatsiyalarni 
amalga 
oshirayotgan 
kompaniyalar. 
Yaponiya Boshqaruv komissiyasi (Kengash) prezidenti janob Teruhiko Kavato 
2016 moliyaviy yil uchun Bosh vazir Shinzo Abega audit hisobotini taqdim etdi. 
2016-2017 yillar mobaynida Komissiya tomonidan o'tkazilgan tekshiruv 
natijalarini o'z ichiga olgan hisobotda har yili davlat va hukumatga tegishli 
muassasalarning yillik xarajatlari va daromadlari to'g'risidagi yakuniy hisobotlarni 
o'z ichiga oladi. Vazirlar Mahkamasiga taqdim etilgandan so'ng, Vazirlar 
Mahkamasi Sejmga (Yaponiyaning ikki palatali qonun chiqaruvchi organiga) 
hisobot taqdim etdi va tasdiqlangan yakuniy hisobotlarni taqdim etdi.Ushbu 
auditorlik hisobotida 423 ta audit varaqasi mavjud bo'lib, unda 87,4 milliard ien 
(taxminan 794 million AQSh dollari) "noto'g'ri miqdor" aniqlangan.