Бахолаш - Қадриятларни баҳолаш турли хилдаги манфаатлар билан ҳам боғликдир. Муайян қадриятларга амал қилишга, уларни баҳолашга шахсий, гуруҳий, миллий, умуминсоний манфаатлар ҳам бевосита таъсир этиши шубҳасиздир. Булар — қадриятларга баҳо беришнинг субъектив омили ҳисобланади.
- Қадриятларга баҳо беришда жамият аъзоларининг умумий маънавий камолоти, ижтимоий, миллий онгнинг етуклиги ҳам катта аҳамиятга эга. Маънавий жиҳатдан етук шахс, жамият миллий, умуминсоний қадриятларнинг мазмуни ва моҳиятини тўғри баҳолаш имконига эгадир.
- Баҳолаш ва қадрият ўртасида фарқ
- қадрият
- баҳолаш предмети,
- баҳолаш – бу баҳо
- бериш жараёни
- қадрият – объектив,
- баҳолаш эса
- субъективдир
- баҳо ижобий ёки
- салбий бўлиши
- мумкин («салбий
- қадриятлар» бўлиши
- мумкин эмас)
Қадрият ва мерос - Мерос — ўтган авлодлар томонидан яратилган,бизгача етиб келган ижтимоий-маънавий, моддий ҳодисалар, маданий бойликлар, урфу-одатлар, маросимлар, ахлоқ нормаларидир.
- Мерос тараққиёт учун ҳам зарур омил бўлгандагина, қадрият даражасига кўтарила олади.
Қадриятларнинг намоён бўлиш шакллари - Умуминсоний қадриятлар
- Миллий қадриятлар
- ёки
- моддий ва маъанавий қадриятлар
Умуминсоний қадриятлар - жамият ва одамзод насли учун энг қадрли ва умумижтимоий аҳамиятига эга бўлган нарсалар, ҳодисалар, сифат, фаолият ва бошқаларнинг исми ёки номини эмас, балки уларнинг ижтимоий қадрини ифодалаш учун ишлатиладиган фалсафий-аксиологик тушунчадир.(таъриф)
– Ер сайёрасининг оламдаги ҳамма кишилар учун, уларнинг ирқи, миллати, эътиқоди, тоифаси ва бошқа табиий-тарихий ҳамда ижтимоий белгиларидан қатъий назар, энг умумий макон ва шу билан бирга чексиз коинотдаги мўъжазгина юлдуз эканлигини тобора яққолроқ ҳис этила бошланганлиги; - – Ер сайёрасининг оламдаги ҳамма кишилар учун, уларнинг ирқи, миллати, эътиқоди, тоифаси ва бошқа табиий-тарихий ҳамда ижтимоий белгиларидан қатъий назар, энг умумий макон ва шу билан бирга чексиз коинотдаги мўъжазгина юлдуз эканлигини тобора яққолроқ ҳис этила бошланганлиги;
- – оламдаги ижтимоий хилма-хиллик, сиёсий ва мафкуравий ранг-баранглик, турли хил эҳтиёж, қизиқиш, мақсад, интилиш, хатти-ҳаракат, фаолиятларини тараққиёт талабларига мос келадиган энг умумий маънавий мезонларга муҳтожлик сезила бошланганлиги;
- – даҳшатли қуроллар, ядоро уруши, экологик бўҳрон ва маънавий таназзул каби хавфлар билан юзма-юз келиш натижасида инсониятнинг келажаги, Ер сайёраси аҳолиси умумий генофондининг тақдири хавф остида қолганлиги, Ерда инсониятнин ҳозирги авлоди мансуб бўлган цивилизацияни сақлаб қолиш эҳтиёжлари борлиги;
- – кишиларнинг турли ижтимоий тузумлар ва давлатларда яшашидан қатъий назар, ҳамма жойда энг асосий мақсад инсон, унинг тириклиги ва мазмунли ҳаёти эканлиги, бундай ҳаётни таъминлашда бутун жаҳон аҳамиятига молик универсал технологиялар, илм-фан ютуқлари, уларни ҳамма мамлакатларда қўллаш имкониятлариннинг умумийлиги, бу имкониятларни умумжаҳон воқелигига айлантириш учун умумсайёравий ҳамкорик зарурлиги тобора кўпроқ англаб олинаётганлиги
Do'stlaringiz bilan baham: |
