Aktivlar o’zgarish

Oraliq nazorat

1. Quyidagi xo’jalik operatsiyalari natijasida buxgalteriya balansida qanday

o’zgarish bo’lishini tushuntiring. (Bunda masalan, buxgalteriya balansida aynan
qaysi aktivlar yoki passivlar o’zgarishini yozing).

1.1. Bankdan kredit mablag'lari kelib tushdi

1.2. Soliqlar bo'yicha qarzlar to'landi
1.3. Xaridorlardan avans olindi
2. Quyidagi masalani yeching:

AKTIVLAR	O’zgarish	PASSIVLAR	O’zgarish
Asosiy vositalar		Ustav kapitali
Tavar va moddiy zaxioralar		Taqsimlangan foyda
Hisob kitob schoti		To’lanadigan schotilar
Kassa		Buyujetga qarzlar
Balans		balans

Bu xolatda Majburiyatlar va aktivlar xisobi oshdi aktivlar va passivlar balansi xisobi oshadi

AKTIVLAR	O’zgarish	PASSIVLAR	O’zgarish
Asosiy vositalar		Ustav kapitali
Tavar va moddiy zaxioralar		Taqsimlangan foyda
Hisob kitob schoti		To’lanadigan schotilar
Kassa		Buyujetga qarzlar
Balans		balans

AKTIVLAR	O’zgarish	PASSIVLAR	O’zgarish
Asosiy Vositalar		Ustav kapitali
Tavar va moddiy zaxioralar		Taqsimlangan foyda
Hisob kitob schoti		To’lanadigan schotilar
Kassa		Buyujetga qarzlar
Balans	+	balans	+

Bu xolatda Majburiyatlar va aktivlar xisobi oshdi aktivlar va passivlar balansi xisobi oshadi

1. 
   Quyidagi masalani yeching:
   

Aloqa xizmatlarini ko’rsatuvchi “Alfa” MCHJ korxonasida 5 kunlik ish haftaligi joriy qilingan. Korxonada 2023-yilning fevral oyida 2 nafar xodimi direktor Abdullayev A. (lavozim maoshi 3 800 000so’m) va ishchi-aloqachi Botirov B.
(lavozim maoshi 5 000 000so’m) larga ish haqi hisoblanmoqda. Fevral oyida Abdullayev A. 3 kun, Botirov B. esa 4 kun ish haqi to’lanmaydigan ta’tilda bo’lgan (ishga kelmagan).
Topshiriqlar:

1. 
   Ushbu ikki xodimga ish haqi va ish haqidan soliqlar hisoblang (kalendardan foydalaning).
   
2. 
   Quyida berilgan jadvalga asosan buxgalteriya o’tkazmalarini yozing
   

(buxgalteriya o’tkazmalarini yozishda ularning schot raqamini emas, nomlarini yozishingiz ham mumkin).
Javob:

№	Xo’jalik operatsiyasi mazmuni	Sum ma	Debet	Kredit
Abdullayev A
1	Abdullayev A.ga ish haqi hisoblandi
2	Abdullayev A.ga ish haqi daromad solig’i hisoblanadi
3	Abdullayev A.ga ish haqidan ijtimoiy soliq hisoblandi
4	Abdullayev A.ga ish haqidan INPS hisoblanadi
5	Abdullayev A. ish haqi plastik kartasiga to’lab berildi
6	Botirov B.ga ish haqi hisoblandi
7	Botirov B.ga ish haqi daromad solig’i hisoblanadi
8	Botirov B.ga ish haqidan ijtimoiy soliq hisoblandi
9	Botirov B.ga ish haqidan INPS hisoblanadi
10	Botirov B. ish haqi kassadan to’landi

3. 
   Quyidagi masalani yeching:
   

Dehqon bozorining ma’muriy maqsadlarida ishlatilgan boshlang'ich qiymati 9 000 000 so'm bo'lgan kompyuterga to'g'ri chiziqli usulda eskirish hisoblaganda 9 oylik eskirish summasini aniqlang. (eskirish normasi yillik 20%). Unga provodka yozing.
Javob:

Oyl` ar	Balans qiymati	Oylik amortizasiya qiymati	Jamg’arilgan amortizasiya	Qoldiq qiymati
1 oy
2 oy
3 oy
4 oy
5 oy
6 oy
7 oy
8 oy
9 oy

4-masala.
“Olmazor” aksiyadorlik jamiyatining 2021 yil bo‘yicha xususiy kapital bo‘yicha quyidagi muomalalar amalga oshirilgan.

№	Muomalalar mazmuni	Summa	Ikki yoqlama yozuv
			debit	kredit
1	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyati nominal qiymati 4 000 so‘mdan bo‘lgan 1 800 000 dona oddiy aksiya chiqardi.
2	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyatining 1 800 000 dona oddiy aksiyalari fond birjasida 12 000 so‘mdan sotildi
3	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyati 2021 yakuni bo‘yicha 415 000 mln so‘m sof foyda oldi. Shu ustav kapitalining 4 foiz miqdorida rezev kapitaliga ajratma qilindi.
4	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyati 2021 yakuni bo‘yicha olgan 415 000 mln so‘m sof foydsining 212 000 mln so‘mni aksiyadorlarga divident to‘lashga yo‘naltirishga qaror qilishdi.
5	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyati 2021 yilda xalqaro tashkilotlardan qaytarib bermaydigan 2 000 mln so‘mlik beg‘araz moliyaviy yordam oldi.
6	2021 yilda sohani qo‘llab quvatlash maqsadida davlat tomonidan “Olmazor” aksiyadorlik jamiyatiga 1500 mln so‘mlik tekinga asosiy vositalar berdi.
7	“Olmazor” aksiyadorlik jamiyati 2021 yilda yakunida hisobotlarga tuzatishlar kiritish orqali 100 000 dona o‘zining xususiy oddiy aksiyasini 3000 so‘mdan qaytarib sotib oldi.

Topshiriq:
1.“Olmazor” aksiyadorlik jamiyatining ustav kapitalini shakllantiring.
2.Yuqorida keltirilgan barcha xo‘jalik operatsiyalariga buxgalteriya ikki yoqlama yozuvini bering