Algoritmlar nazariyasining boshlang’ich tushunchalari

Birinchi oʻtish

• 
  (5 1 4 2 8) → (1 5 4 2 8), Bu yerda algoritm dastlabki ikki elementni taqqoslaydi va 5 > 1 dan keyin almashinadi.
  
• 
  (1 5 4 2 8) → (1 4 5 2 8), 5 > 4 dan beri almashtirish
  
• 
  (1 4 5 2 8) → (1 4 2 5 8), 5 > 2 dan beri almashtirish
  
• 
  (1 4 2 5 8) → (1 4 2 5 8), Endi bu elementlar tartibda boʻlgani uchun (8 > 5), algoritm ularni almashtirmaydi.
  

Ikkinchi oʻtish

• 
  (1 4 2 5 8) → (1 4 2 5 8)
  
• 
  (1 4 2 5 8) → (1 2 4 5 8), 4 > 2 dan beri almashtirish
  
• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  
• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  

Endi massiv allaqachon tartiblangan, lekin algoritm uning tugallanganligini bilmaydi. Algoritm tartiblanganligini bilish uchun uni almashtirishsiz yana bitta toʻliq oʻtish kerak.
Uchinchi oʻtish

• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  
• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  
• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  
• 
  (1 2 4 5 8) → (1 2 4 5 8)
  

Algoritmi va dasturi[tahrir | manbasini tahrirlash]
public class BubbleSort {
public static void main(String[] args) {
int[] massiv = { 4, 2, 9, 6, 23, 12, 34, 0, 1 };
int n = massiv.length;
int k;
for (int m = n; m >= 0; m--) {
for (int i = 0; i < n - 1; i++) {
k = i + 1;
if (massiv[i] > massiv[k]) {
int temp;
temp = massiv[i];
massiv[i] = massiv[k];
massiv[k] = temp;
}
}
for (int i = 0; i < massiv.length; i++) {
System.out.print(massiv[i] + ", ");
}
System.out.println(„\n“);
}
}
}
Chiqariluvchi natijamiz esa:
2, 4, 6, 9, 12, 23, 0, 1, 34, // 1-qadam.
2, 4, 6, 9, 12, 0, 1, 23, 34, //2-qadam.
2, 4, 6, 9, 0, 1, 12, 23, 34,//3-qadam.
2, 4, 6, 0, 1, 9, 12, 23, 34,//4-qadam.
2, 4, 0, 1, 6, 9, 12, 23, 34,//5-qadam.
2, 0, 1, 4, 6, 9, 12, 23, 34,//6-qadam.
0, 1, 2, 4, 6, 9, 12, 23, 34, //7-qadam.
0, 1, 2, 4, 6, 9, 12, 23, 34, //8-qadam.
0, 1, 2, 4, 6, 9, 12, 23, 34,//9-qadam.
0, 1, 2, 4, 6, 9, 12, 23, 34, // saralangan holdagi massiv.

3. 
   InsertSort dasturiy modulning tavsifi
   
1. 
   Insertion sort — (Joylab saralash) ham tartibsiz massiv elementlarini saralash uchun moʻljallangan. Uning ishlash algoritmi xuddi qoʻldagi kartani saralashga oʻxshab ketadi. Tartibsiz turgan kartalar ichidan birini olasiz va uni oʻzi turishi kerak boʻlgan joyga joylashtirib qoʻyasiz.
   
2. 
   Insertion sort ham shu koʻrinishda ishlaydi. Algoritm oldin massiv boshidagi ikkita elementni saralab olib, massivning qolgan elementlarini shunga qarab oʻz oʻrniga joylashtirib chiqadi^[1].
   
3. 
   
   
4. 
   Dark inverted insertion sorting
   

5. Joylab saralashning xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

6. 
   Bu algoritm oddiy amalga oshirilgani uchun eng oddiy algoritmlardan biridir. Insertion sort kichik maʼlumotlarni saralash uchun samarali. Joylab saralash tabiatan moslashuvchan, yaʼni qisman saralangan maʼlumotlar toʻplamlari uchun mos keladi.
   
7. 
   Insertion sort ham Selection sort va Bubble sort kabi O(n²) vaqt murakkabligi bilan ishlasa ham, lekin ulardan koʻra samaraliroq algoritm hisoblanadi. Aynan, massiv elementlari deyarli saralangan holatda Insertion sort algoritmi Merge sort yoki Quick sort algoritmidan ham koʻra tezroq ishlaydi^[2].
   
8.