Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti psixologiya kafedrasi


-MAVZU. KONFLIKTLARNI BOSHQARISH TARTIBLARI VA


Download 1.13 Mb.
Pdf ko'rish
bet80/156
Sana26.11.2021
Hajmi1.13 Mb.
#177677
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   156
Bog'liq
pedagogik konfliktologiya

8-MAVZU. KONFLIKTLARNI BOSHQARISH TARTIBLARI VA 
USULLARI 
 
REJA 
1. Konfliktlarni boshqarish tartiblari 
2. Konfliktlarni boshqarish usullari 
 
Konflikt  yechimini  topish  passiv  holatdagi  munosabatni  emas,  balki  aktiv,  ya’ni 
faol  munosabatni  talab  etadi.  Konflikt  vaziyatda  ko’pchilik  impulsiv,  ya’ni 
anglanmagan  harakat  olib  boradi.  Ularga  konflikt  vaziyatda  o’zini  tutish  bo’yicha 
bilim  va  malakalar  yetishmaydi.  Vaziyat  esa o’z  ustidan nazorat  o’rnatilishini talab 
etadi.  Demak,  konflikt  vaziyat  o’ylangan  qadamlarni  so’raydi.  Bu  –  konfliktga 
bo’lgan  ongli  munosabat  belgisi  bo’ladi.  Ziddiyatga  nisbatan  ongli  munosabat 
jarayonida inson nizoni nazorat ostida ushlab tura oladi, ziddiyatga o’z ta’siri o’tkaza 
oladi,  tomonlar  his-tuyg’ularining  ―ko’pirib‖  ketmasligi  oldini  oladi,  tomonlarni 
konstruktiv  munosabatlarga  chorlaydi,  ularni  muzokaralar  stoliga  olib  kela  oladi, 
nizoni keltirib chiqargan muammo haqida o’ylash, fikr  va mushohada qilish muhitini 
yarata oladi. 
Odatda  bizning  oldimizda  biror  narsadan  jahli  chiqqan,  diqqati  oshgan, 
―g’azablangan‖  va  ―jilovini  qo’ldan  bergan‖  odam  bo’lsa,  biz  unga  nisbatan 
o’zimizni  turlicha  tutamiz.  Biz  jahli  chiqqan  odamdan  o’zimizni  olib  qochishimiz 
mumkin,  nima  bo’lganligini  so’rab,  uni  tinchlantirishga  harakat  qilib  ko’rishimiz, 
yoki  unga  ―aql‖  o’rgatishimiz  mumkin,  o’zimiz  ham  uning  jahlidan  ta’sirlanib, 
jizzakilik va jahl ishlatishimiz mumkin, konfliktni keltirib chiqargan tomonga ―do’q‖ 
va  ―po’pisaga‖  o’tishimiz  mumkin,  ularning  ―adabini‖  berib  qo’yish  bizning  bosh 
maqsadimizga aylanishi ham mumkin. 
Ammo bu yo’llarning barchasi aqli raso, bosiq, hayot tajribasi bor odam usullari 
emasligi  ayon.  Bu  usullarning  qo’llanilishi  konfliktni  chuqurlashtiradi,  tomonlar 
orasidagi tang ahvolni yanada qiyinlashtiradi, konflikt yechimidan hammani boshqa, 
ya’ni ziddiyatni chuqurlashtirishga yo’naltirilgan tomonga olib ketadi. 
Shu  bois,  konflikt  bilan  ilk  to’qnash  kelgan  vaqtda  kuyidagi  qadamlardan 
foydalanish darkor: 
Birinchi  qadam:  Konflikt  vaziyatni    u  qanday  bo’lsa  o’shanday,  o’z 

Download 1.13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   156




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling