Alishyer navoiy nomidagi samarqand davlat univyersityeti
FUQAROLIK JAMIYaTI INSTITUTLARI –
Download 8.06 Mb. Pdf ko'rish
|
|
FUQAROLIK JAMIYaTI INSTITUTLARI – fuqarolik jamiyatini shakllantirish uzoq davom etadigan murakkab jarayon bo’lib, bu bevosita jamiyatda fuqarolik jamiyati institutlarining nechog’lik rivojlanganiga bog’liq bo’ladi. Fuqarolik jamiyati institutlari orqali fuqarolar davlat va jamiyat siyosiy hayotida bevosita ishtirok etadi. Fuqarolik jamiyatining eng muhim institutlari sirasiga nodavlat-notijorat tashkilotlari, jamoat birlashmalari, OAVlari, mahalla, oila kabilar kiradi. XUSUSIYLAShTIRISh – “jismoniy shaxslarning” va davlatga taalluqli bo’lmagan yuridik shaxslarning ommaviy mulki obyektlarini yoki davlat aksiyali jamiyatlarining aksiyalarini davlatdan sotib olishidir.
organining dunyoda eng keng tarqalgan nomi. Xuddi shu nomda Vengriya, Gresiya, Ispaniya, Portugaliya, GFR, RF va qator boshqa mamlakatlarda ishlatiladi. AQShda Bosh hisobot boshqarmasi, Braziliya, Jazoir, Fransiya, Ruminiyada – hisob sudi deb ataladi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2002 yil 27 iyunda “Hisob palatasini tashkil etish to’g’risida”gi Farmoni qabul qilindi. Bu farmonga ko’ra, Hisob palatasi o’zining faoliyati to’g’risida O’zbekiston Respublikasi Prezidenti va
519
Oliy Majlisga hisobot beradi. Hisob palatasining asosiy vazifasi davlat byudjeti ijrosini nazorat qilish, davlat aktiv va passivlarni holati va harakatini nazorat qilish kabi vakolatlarni amalga oshiradi HUQUQIY DAVLAT – davlat konstitusiyaviy-huquqiy maqomining tavsifi sifatida amal qiladi va davlatning quyidagi tamoyillarga so’zsiz bo’ysunishini nazarda tutadi: xalq suvereniteti, inson huquqlari va erkinliklarining davlat tomonidan buzilmasligi, davlatning konstitusiyaviy tuzum bilan bog’liqligi, konstitusiyaning boshqa barcha qonunlar va qonunosti hujjatlaridan ustunligi, hokimiyatlarning bo’linishi, huquqiy davlatning tashkiliy negizi bo’lgan hokimiyatning organlari va davlat xizmatchilarining javobgarligi instituti, milliy huquq normalaridan xalqaro huquq normalarining ustunligi. ChET EL INVESTISIYALARI – chet ellik investorlar asosan daromad (foyda) olish maqsadida tadbirkorlik faoliyati va qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa turdagi faoliyat obyektlariga qo’shadigan barcha turdagi moddiy va nomoddiy boyliklar va ularga doir huquqlar, shu jumladan intellektual mulkka doir huquqlar, shuningdek O’zbekiston Respublikasi hududida chet el investisiyalaridan olingan har qanday daromadga aytiladi. EKOLOGIK NAZORAT –tabiiy muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ekologik xavfsizlikni ta’minlash qoida-talablarini barcha vazirlik, davlat qo’mitalari va idoralari, korxonalar, tashkilotlar, muassasa, mansabdor va jismoniy shaxslar tomonidan bajarilishini tekshirish, tabiiy muhit holatini o’rganish va kuzatish, chora-tadbirlarni qo’llash bilan bog’lik siyosiy- huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy va ma’naviy-ma’rifiy chora-tadbirlar yig’indisini o’z ichiga oladi.
520
ШАРҚДА Авесто китобининг ўрганилиш тарихи: 1.С.П.Толстов (Россия 1948-1954) 2. Я.Ғуломов (Ўзбекистон, 1957) 3. А.М.Маковельский (Боку, 1964) 4. М.Стеблин-Каменский (Душанбе, 1990, «Яшт») 5. А.Маҳкам (Ўзбекистон, 1991) 6. Жалил Дустхох (Эрон, 1991) 7. А.Асқаров (Ўзбекистон, 1994) 8. М.Исҳоқов, Ҳ.Ҳомидий (Ўзбекистон, 2001)
«АВЕСТО» ҒАРБДА Авесто китобининг ўрганилиш тарихи:
1.Г.Лорд (Англия, 1630, «Форслар дини») 2. Ж.Буче (Англия, 1723, «Видевдат» 3. А.Дюперрон (Франция, 1771) 4. Кленкер (Рига, 1778, «Авестонинг немисчача нашри») 5. Ф.К.Гелднер (Германия, 1889) 6. М.Бойс (Москва. 1987 Зароастрийцы)
• •
Авесто Қадимги Қадимги Эрон Эрон ва ва Ҳинд Ҳинд манбалари манбалари • • Хвадай Хвадай намак намак • • Абулқосим Абулқосим Фирдавсий Фирдавсий « « Шоҳнома Шоҳнома » » • • « « Маҳобҳарата Маҳобҳарата » » Юнон Юнон ва ва Рим Рим манбалари манбалари : : • • Херадот Херадот « « Тарих Тарих » » • • Квинт Квинт Курций Курций Руф Руф « « Буюк Буюк Искандар Искандар тарихи тарихи » » • • Арриан Арриан Флавий Флавий « « Искандарнинг Искандарнинг юришлари юришлари » » • • Помпей Помпей Трог Трог « « Филипп Филипп тарихи тарихи » » • • Гай Гай Плиний Плиний Секунд Секунд « « Оддий Оддий тарих тарих » » • • Полибий Полибий « « Умумий Умумий тарих тарих » » • • Страбон Страбон « « География География » » • • Птоломей Птоломей Клавдий Клавдий « « География География » » Хитой Хитой манбалари манбалари : : • • Сима Сима Цянь Цянь « « Ши Ши Цзи Цзи » » - - ( ( « « Тарихий Тарихий эсдаликлар эсдаликлар » » ) ) • • Бянь Бянь Гу Гу « « Цянь Цянь Хань Хань шу шу » » - - ( ( « « Аввалги Аввалги хан хан сулоласининг сулоласининг тарихи тарихи » » ) ) • • Ли Ли Янь Янь - - шоу шоу « « Бэй Бэй шу шу » » ( ( « « Шимолий Шимолий сулолалар сулолалар тарихи тарихи » » ) ) • • Фань Фань Хуа Хуа « « Хоу Хоу Хань Хань шу шу » » ( ( « « Кейинги Кейинги хан хан сулоласи сулоласи тарихи тарихи » » ) ) Ўзбекистон тарихига оид асосий ёзма манбалар
521
Гигиена, қатрон усули, микробларни оташ, иссиқлик ва совуқлик йўли билан йўқотиш Баданнинг қуввати 1.Жон 2.Виждон, 3.Равон (тан), 4.Идрок 5. Азалий (қадимий) руҳдан ташкил топган 12 000 ҳўкиз терисига зарҳал ҳарфлар билан битилган Иқтисодий, сиёсий билимлар манбаи. География, фалакиёт, фалсафа, биология, экология, тиббиёт ва бошқа билимлар манбаи Ташреҳ (анатомия), мижоз (физиология), касалликлар ва уларнинг олдини олиш, даьво усуллари манбаи Уйланиб яхши насл қолдирмаганлар занжирланган, тамғаланган, қопга солиб жазоланган. Кўп болали оналар давлат муҳофазасига олинган Кимёвий усул: кул, сирка, шароб, турли гиёхлар воситасида микробларга қарши курашиш усули Ов итини ўлдирган киши 1000 тадан эчкемар, сув қўнғизи, пашша ўлдириши лозим саналган Операциядан олдин беморлар нашага шароб аралашириб хушсизлантирилган Илон заҳар сочаётган идиш илк бор шу китобда тасвирланган Зардуштийлик динининг муқаддас китоби “Авесто”- билимлар манбаи
« « Авесто
Авесто » » китобида китобида
қадимий қадимий
давлатчилик давлатчилик тарихига тарихига
оид оид
маълумотлар маълумотлар • •
« Авесто
Авесто » » да да жами жами 16
16 мамлакат
мамлакат санаб
санаб ўтилган
ўтилган • • Катта Катта
Хоразм Хоразм
( ( мил мил . . авв авв
. . VII VII аср
аср ) ) • • Қадимги Қадимги Бақтрия
Бақтрия ( ( мил мил
. . авв авв . . VII VII
аср аср
) ) • • Марғиёна
Марғиёна ( ( м м . . а а . . VII VII аср
аср ) ) 522
Илк
Илк давлатлар давлатлар пайдо
пайдо бўлиши
бўлиши арафасида арафасида Ўрта
Ўрта Осиё
Осиё жамияти
жамияти • • оила оила – – нмана нмана • • уруғ уруғ жамоаси жамоаси – – вис вис • • қабила қабила – – занту занту • • вилоят вилоят – – даҳю даҳю • • ҳукмдор ҳукмдор - - кави кави • • Қоҳинлар Қоҳинлар • • Ҳарбийлар Ҳарбийлар • • Деҳқонлар Деҳқонлар • • Чорвадорлар Чорвадорлар • • Ҳунармандлар Ҳунармандлар Ижтимоий
табақалар Маъмурий ҳудудий бошқарув Ўрта
Ўрта Осиёда
Осиёда форслар
форслар ҳукмронлиги ҳукмронлиги ( ( мил мил
. . авв авв . 540/530 . 540/530 - - 330 330
йиллар йиллар
) ) • • Мил
Мил . . авв авв
. VI . VI
аср аср
ўрталарида ўрталарида Мидия Мидия
( ( Эрон Эрон тоғлигининг тоғлигининг шимолий
шимолий - - ғарбий ғарбий
қисмидаги қисмидаги тарихий тарихий
вилоят вилоят
) ) да да аҳамонийлар аҳамонийлар давлатининг давлатининг ташқи
ташқи юришлари
юришлари кучаяди
кучаяди ; ; • • М М ил ил . . авв авв . 530
. 530 йилда
йилда Форс
Форс подшохи
подшохи Кир
Кир II
II нинг
нинг Ўрта
Ўрта Осиёга
Осиёга юриши
юриши ва ва унинг унинг
саклар саклар
маликаси маликаси
Тўмарис Тўмарис
томонидан томонидан мағлубиятга мағлубиятга учраши учраши
• • М М ил ил . . авв авв . 519
. 519 — — 518 518
йилларда йилларда
Доро Доро
I I Ўрта Ўрта Осиёдаги
Осиёдаги сак
сак қабилалари қабилалари устига
устига юриш
юриш қилиб
қилиб , , уларни уларни
мағлубиятга мағлубиятга учрат учрат
ган ган
; ; • • Широк
Широк жасорати
жасорати ; ; • • Форслар Форслар томонидан томонидан истило
истило қилинган
қилинган барча
барча мулклар
мулклар сатрапликларга сатрапликларга бўлиниб
бўлиниб , , уларни уларни
сатраплар сатраплар бошқарган бошқарган . .
Сатраплар аҳамоний
аҳамоний подшолари подшолари томонидан томонидан тайинланган тайинланган . . Ўрта Ўрта
Осиё Осиё
мулклари мулклари
тўртта тўртта
сатрапликдан сатрапликдан иборат иборат
бўлган бўлган
, , жумладан жумладан , , Каспий Каспий
бўйида бўйида
яшовчи яшовчи
кўчманчи кўчманчи
қабилалар қабилалар XI XI
сатраплик сатраплик , ,
Бақтрия XII
XII сатраплик сатраплик , , Саклар Саклар
ўлкаси ўлкаси
XV XV
сатраплик сатраплик , ,
Хоразм , , Сўғд Сўғд
ва ва Парфия Парфия XVI
XVI сатрапликни сатрапликни ташкил
ташкил қилган
қилган ; ; • • М М ил ил . . авв авв . 540
. 540 - - 530 530
йиллардан йиллардан мил мил
. . авв авв . 330
. 330 йилга
йилга қадар
қадар Ўрта
Ўрта Осиё
Осиё мулклари
мулклари Қадимги
Қадимги Форс
Форс подшолиги подшолиги таркибида таркибида бўлган
бўлган ; ; • • О О ромий
ромий алифбосига алифбосига асосланган асосланган ўз ўз ёзувларига ёзувларига асос асос
сол сол
инган инган
. .
523
16-ўлка 15-ўлка 12-ўлка Баºтрийлар, мар¼иёналиклар, эгллар Саклар, каспийлар Парфияликлар, хоразм- ликлар, с¢¼длар, арийлар СОЛИªЛАР ТУРИ ВА ²АЖМИ 300 талант кумуш 250 талант кумуш 360 талант Download 8.06 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|