Amaliy ish -3

---

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD 
AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI 
 

AMALIY ISH -3
 
 
 
 

 
Guruh : 712-21 gurux
 
Bajardi: Temirov Erali 
 Tekshirdi : 
Begimqulov Fozil
TOSHKENT – 2023 
 
 

---

3-SHAXSIY TOPSHIRIQ 
TANLANMANING BOSHLANGʻICH STATISTIK TAHLILI 
19-variant. 
A tanlanma boʻyicha: 
1) Variatsion qator tuzilsin; 
2) Nisbiy chastotalar aniqlansin; 
3) Yigʻma chastotalar aniqlansin; 
4) Variatsion qator poligoni chizilsin; 
5) Variatsion qator gistogrammasi chizilsin; 
6) Emperik funksiya taqsimoti tuzilsin; 
7) Emperik funksiya taqsimoti grafigi chizilsin; 
8) Tanlanma oʻrta qiymat hisoblansin; 
9) Tanlanma dispersiya hisoblansin; 
10) Tanlanma oʻrtacha kvadratik chetlanish hisoblansin; 
11) Moda topilsin; 
12) Mediana topilsin 
Quyidagicha yordamchi jadval toʻldirib olamiz: 
Ushbu jadvalda yuqorida qoʻyilgan 1),2),3) savollarga javob berildi. 
4) Variatsion qator poligoni: 

---

Buning uchun variatsion qatordagi nisbiy chastotalar ustunini ajratib olib, 
Excel → Вставка → Диаграммы → График → График с маркерами 
buyruqlaridan foydalanamiz: 
5) Variatsion qator gistogrammasi: 
Buning uchun variatsion qatordagi nisbiy chastotalar ustunini ajratib olib, 
Excel → Вставка → Диаграммы → Гистограмма → Гистограмма с 
накоплением buyruqlaridan foydalanamiz: 
6)Emperik funksiya taqsimotining analitik koʻrinishi quyidagicha koʻrinishda boʻladi: 

---

7) Emperik taqsimot funksiya grafigini chizish uchun, yigʻma chastotalar ustunidagi ajratib 
koʻrsatilgan sonlar massivi uchun gistogramma chizishda qilingan ishlar ketma-ketligini 
amalga oshirsak boʻladi: 
 
8) Tanlanma oʻrta qiymat - 𝑥̅ ni hisoblaymiz: 
Excel → 𝒇𝒙 → категория oynasidan → статистические → СРЗНАЧ → Число1 → tanlanma 
maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya (izoh: ajratib koʻrsatishda boʻsh 
yacheykalarni ham kirishi natijaga taʼsir qilmaydi, dastur ularni 0 emas, balki hech narsa yoʻq 
deb qabul qiladi). 
9) Tanlanma dispersiyani hisoblashni quyidagicha formula bilan amalga oshirish mumkin, 
buning uchun zarur boʻlgan barcha hisoblashlarni jadvalda topib qoʻyganmiz: 
Excel → 𝒇𝒙 → категория oynasidan → статистические → ДИСП.Г → Число1 → tanlanma 
maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya: 

---

10) Tanlanma oʻrtacha kvadratik chetlanish: 
2.4391 
Excel → 𝒇𝒙 → категория oynasidan → статистические → СТАНДОТКЛОН.Г → Число1 → 
tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya 
11) Moda 
Mo=5 
Excel → 𝒇𝒙 → категория oynasidan → статистические →МОДА.ОДН→ Число1 → tanlanma 
maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya 
12) Mediana – Me. Tanlanma hajminig yarmi toʻgʻri keladigan 𝑥𝑖 variantaga teng boʻladi. 
Me=5 
Excel → 𝒇𝒙 → категория oynasidan → статистические →МОДА.ОДН→ Число1 → tanlanma 
maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya 
Shunday qilib A tanlanma boʻyicha Excelda qilingan hisoblashlar bor yoʻgʻi bir varroqni tashkil 
etadi: 
 

---