Amaliy ishi №3 Mavzu: Matn protsessori dasturi va unda hujjatda rasmlar va jadvallar bilan ishlash. Ishning maqsadi

---

Amaliy ishi №3 
 
Mavzu: Matn protsessori dasturi va unda hujjatda rasmlar va 
jadvallar bilan ishlash. 
Ishning maqsadi: a) Talabalarda Microsoft Office guruxi tarkibiga kiruvchi 
Word matn muxarririda ishlash haqida qisqacha nazariy ma'lumotlar va matnli 
hujjatlar tayyorlash ko’nikmasini hosil qilish; 
b) Kiritilgan ma'lumotlarni formatlash usullarini qo’llashni o’rgatish; 
v) Kiritilgan ma'lumotlar asosida xar bir satr boshlashini yozish ya'ni 
abzatslarni formatlash usullari bilan ishlashni o’rgatish. 
Masalaning qo’yilish: a) Talabalarda Word matn muxarririda ishlash
ko’nikmalarini hosil qilish; 
b) Berilgan amaliy topshiriqni qo’yilgan ish reja asosida bajarish. 
Ish rejasi 
1. Windows ni yuklash 
2. Word matn muxarririni yuklash 
3. Yangi hujjat yaratish. 
4. Ma'lumotlarni kiritish. 
5. Kiritilgan ma'lumotni diskka fayl shaklida biror nomda saqlash. 
6. Kirilcha shriftdan lotincha shriftga o’tish 
7. Matnni taxrir qilish va xotirada saqlash. 
8. Sahifa o’lchamlarini o’zgartirish.
9. Matn qismini ajratish,uni qirqib olish va maxsus joyga nushalash 
10. Hujjatdagi biror so’zni boshqasiga almashtirish. 
11. Sahifaning ko’rinishi rejimlarini ko’rib chiqish (Vid menyusi) . 
12. Faylni saqlash. 
13. Faylni yopish. 
14. Dasturdan chiqish. 
 
Nazariy ma’lumotlar: 
Hamma elektron matn hujjatlar taxrirlashni talab qiladi. Masalan, kompyuter 
dasturining matnini yozishda formatlash talab qilinmaydi, chunki bu matn bosmaga 
chiqarish uchun emas, balki kompilyator – dasturi ishlatishi uchun yaratilgan. Ayrim 
hollarda matn hujjatni formatlash hatto zarar keltiradi, chunki formatlash haqidagi 
axborot ko’rinmas kodlar ko’rinishida matn ichida saqlanadi. Bunday kodlarning 
borligi ayrim dasturlarga matn bilan ishlashga halaqit beradi. 
Word muharriri Windows muhitida ishlaydigan Microsoft firmasining 
mahsuli bo’lib, uning bir necha turlari mavjud. Bu muharrir yordamida yangi matnni 
kiritish, matnni tayyor shakl asosida kiritish, xatlarni qo’yilgan talablarga asosan 
tayyorlash, manzillarga jo’natish, rasm, grafik, jadval, va diagrammalardan 
foydalanish, matnni kiritishda imlosini tekshirish va boshqa bir qator amallarni 
bajarish mumkin. 
Microsoft Word dasturini ishga tushirilganda quyidagi oyna ko’rinishi yuzaga 

---

keladi:
Microsoft Word dasturining oynasi ilovalar oynasi ko’rinishiga tegishli bo’lib, u 
yuqoridagi ko’rinishga ega(1 – rasm): 
1 – tizimli menyu; 
2 – sarlavha satri; 
3 – oynani yig’ish tugmasi; 
4 – oyna o’lchamini tiklash tugmasi; 
5 – oynani yopish tugmasi; 
6 – asosiy menyu satri; 
7 – asboblar paneli; 
8 – gorizontal va vertikal chizg’ichlar; 
9 – asosiy ishchi soha; 
10 – o’tkazish yo’lakchasi; 
11 – Risovanie asboblar paneli; 
12 – holat satri; 
13 – oyna chegarasi. 
Asboblar panelini Word oynasiga yo’lakcha yoki oyna shaklida o’rnatish 
mumkin: