Amaliy ko‘nikmalar

Amaliy ko‘nikmalar

№	Amaliy ko‘nikmalar nomi	Soni	Amaliy ko‘nikmalarni bajarish uchun zarur ta’minot (jihozlanishi)
1	Bilak sohasi jaroxatida transportli immobilizatsiya, norvonsimon shinani qo‘yish.	1	qo‘llanmalar, adabiyot, fotosuratlar, fantom, mulyaj, simulyatorlar, asbob-anjom, jadvallar, o‘rgatuvchi va nazorat qiluvchi testlar, kompyuter dasturlari, klinik fanlar uchun kechki navbatchiliklar, volontyorlik, simulyatsion markazlarda ishlash va h.k.
2	Boldir suyaklari jaroxatida transport immobilizatsiyasi.	1
3	Vishnevskiy bo‘yicha vagosimpatik blokada.	1
4	Qovurg‘alararo blokada.	1
5	Shans yoqasini qo‘yish.	1
6	Son suyagi sinishida Diterixs shinasini qo‘yishi.	1
7	Yelka suyagining sinishida Kramer shinasini qo‘yish.	1
8	Chanoq suyagi singanda transport immobilizatsiyasi.	1
9	Arterial qon ketishda jgut qo‘yish.	1
10	Shkolnikov-Selivanov buyicha chanok ichi anesteziyasi.	1

Amaliy ko‘nikmalarni qadamma-qadam bajarilish algoritmi:

1. Bilak sohasi jaroxatida transportli immobilizatsiya, norvonsimon shinani qo‘yish.
Maqsad: Bilak sohasi jaroxatida transportli immobilizatsiya, norvonsimon shinani qo‘yish ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1	Shina jaroxatlangan qo‘lining tashqi yuzasi bo‘ylab qo‘yiladi	10
2	Ulkaning o‘rta uchligidan kaft-barmoq bo‘g‘imigacha fiksatsiya qilinadi	10
3	Qo‘l tirsak bo‘g‘imidan 90^0 burchak ostida bukiladi	10
4	Bilak supinatsiya bilan pronatsiya holati oralig‘ida turadi	10
5	Kaft biroz yozilgan holatida bo‘ladi	10
6	Qol qoringa yaqinlantiriladi	10
7	Kaft ichiga valik qo‘yiladi	10
8	Shina qo‘lga bint orqali bog‘lanadi	10
9	Qol kosinka yordamida bo‘yinga bog‘lanadi	20
	Jami	100

2. Boldir suyaklari jaroxatida transport immobilizatsiyasi
Maqsad: Boldir suyaklari jaroxatida transport immobilizatsiyasi ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Immobilizatsiya uchun foydalanadigan standart shinalarni sanab bering	25
2.	Boldir suyaklari singanda xarbiy dala sharoitida og‘riqsizlantirish usullarini aytib bering	25
3.	Boldir suyaklari singanda jang maydonida o‘tkaziladigan transport immobilizatsiyasi texnikasini ko‘rsatib bering	25
4.	Immobilizatsiyadan keyin sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan asoratlarni aytib bering	25
	Jami	100

3. Vishnevskiy bo‘yicha vagosimpatik blokada
Maqsad: Vishnevskiy bo‘yicha vagosimpatik blokada ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Bemor chalkanchasiga yotqizilib kuraklar orasiga valik qo‘yiladi	20
2.	Bosh blokada qilinadigan joyda qarama qarshi tomonga maksimal buriladi	20
3.	Chap qo‘lning ko‘rsatkich barmog‘i bilan m.sterhocleidomastoidens ning o‘rta uchligi orqa qirrasi sohasi bosiladi	20
4.	Ichka barmoqning yuqori soxasidan kiritilib bir oz ichkari va yuqoriga qaratilgan holatda umurtqalar tomon kiritiladi	20
5.	0,25% novokainni 30-50 ml. Xajmda kiritiladi	20
	Jami	100

4.Qovurg‘alararo blokada .
Maqsad: Qovurg‘alararo blokada ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Qovurg‘alar sinishining blokadasi	20
2.	Qovurg‘alararo blokadaga ko‘rsatmalar	20
3.	Qovurg‘alararo blokada spirt bilan novokain nisbati va novokainni qovurg‘a qirg‘ogiga yuborish (yuqorigi qirg‘ogiga)	20
4.	Blokada to‘g‘ri bajarilganini ko‘rsatuvchi ko‘rsatmalar	20
5.	Blokadaning asoratlari (qon tomir nervining jarohatlanishi)	20
	Jami	100

5. Shans yoqasini qo‘yish
Maqsad: Shans yoqasini qo‘yish ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Shans yoqasini qo‘yish uchun ko‘rsatmalar va qarshi ko‘rsatmalar (bo‘yini jarohatlarida qo‘zg‘alish, nafas olishda qiyinchilik, qayt qilish bo‘lmasagina qo‘llash mumkin)	20
2.	Bo‘yin shikastining klinikasi	10
3.	Shans yoqasi ensa do‘mbog‘iga tayanishi lozim	10
4.	Ikala so‘rg‘ichsimon o‘simtaga taqalishi kerak	20
5.	Pastdan ko‘krak qafasiga taqalib turadi	20
6.	Xatolar va asoratlar (ochiq sinishlarda suyak bo‘laklarini joyiga qo‘yish, jarohatlangan sohadan kiyimni yechish, transport immobilizatsiyasi paytida, shinalar noto‘g‘ri qo‘yilganda oyoqlarda parez va falajlarning kelib cheqishi)	20
	Jami	100

6. Son suyagi sinishida Diterixs shinasini qo‘yishi
Maqsad: Son suyagi sinishida Diterixs shinasini qo‘yishi ko‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Tashqi qismi qo‘ltiq ostidan to tashqi tupiqqacha	20
2.	Ichki qismi chov burmasidan oyoq panja osti chaga	20
3.	Panja qismi qo‘yiladi	20
4.	Yumshoqbint bilan o‘raladi	20
5.	Asoratlar	20
	Jami	100

7. Yelka suyagining sinishida Kramer shinasini qo‘yish
Maqsad: Yelka suyagining sinishida Kramer shinasini qo‘yish qo‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Kramer shinasini qo‘yishiga ko‘rsatmalar (yelka suyagining tepa, o‘rta va pastki qismidan sinishlar, yelka suyagining sinishlari)	20
2.	Kramer shinasini tayyorlash (paxta qo‘yib bintlash, ulash va shakl berish)	20
3.	Singan joyini og‘riqsizlantirish (Sol. Novocaini 1 % - 50,0)	20
4.	Yelkani tanaga yaqinlashtirish, tirsak bo‘g‘inini 90^obukish, kafti keltirish, shinani qo‘yib bitishi	20
5.	Kramer shinasi qo‘lgandan so‘ng bo‘g‘inga bog‘ich orqali osib qo‘ladi	20
	Jami	100

8. Chanoq suyagi singanda transport immobilizatsiyasi .
Maqsad: Chanoq suyagi singanda transport immobilizatsiyasi qo‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Kattiq taxtaga yotqiziladi	20
2.	Tizza va chanoq-son bo‘g‘imlari yarim bo‘kilgan holda	20
3.	Tizza bo‘g‘imi ostina valik	20
4.	Tovonlar birlarshtiriladi	20
5.	Oyoqlar oroli ochiladi	20
	Jami	100

9. Arterial qon ketishda jgut qo‘yish.
Maqsad: Arterial qon ketishda jgut qo‘yish qo‘nikmasini o‘zlashtirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Jgut qo‘yish vaqti – 2 soat	25
2.	Sovuq kunlarda jgut qo‘yish vaqti – 1,5 soat	25
3.	Bilakdan qon ketganida jgut qo‘yiladi – yelkani yu/q yoki p/q	25
4.	Boldirdan qon ketkanda jgut sonni p/qismidan Gyunterov kanalini siqmasdan	25
	Jami	100

10. Shkolnikov-Selivanov buyicha chanok ichi anesteziyasi.
Maqsad: Chanok suyaklari sinishlarida ogriksizlantirish.
Bajariladigan bosqichlar:

№	Amaliy ko‘nikmalarning qadamma-qadam bajarilishi	Ball
1.	Bemorni Volkovich buyicha yotkizish	25
2.	Spina iliaca anterior superior dan 1,5-2,0 sm ichkari soxani kayta ishlash	25
3.	Oddiy igna bilan teri va teriosti tukimalarni 0,5%-li novokain bilan ogriksizlantirish	25
4.	12-15 sm igna bilan toz suyagi yonbosh suyagi ichki yuzasi buylab kirib 0,25% li novokain 150-300 ml yuborish	25
	Jami	100