Amaliy mashg’ulot №11 mavzu: alkogolsiz ichimliklarga tegishli ko’rsatkichlarni o’rganish xavfsizlik talablari belgilanadigan alkogolsiz ichimliklar

Alkogolsiz ichimliklarga qo‘yiladigan talablar

1-jadval
Alkogolsiz ichimliklar tarkibidagi zaharli elementlar va mikotoksinlarning ruxsat etilgan darajasi
Mahsulotlar guruhi	Ko‘rsatkichlar	Ruxsat etilgan daraja, mg/kg yoki mg/cm^3, dan ko‘p emas
Alkogolsiz ichimliklar, jumladan, sharbatli, tetiklashtiruvchi (maxsus tayyorlangan) va sun’iy-minerallashtirilgan	Zaharli elementlar:
	Qo‘rg‘oshin	0,3
	Margumush	0,1
	Kadmiy	0,03
	Simob	0,005
	Mikotoksinlar:
	Patulin	0,05 — tarkibida olma yoki pomidor yoki oblepixa sharbati bo‘lgan alkogolsiz ichimliklar uchun
	Kofein	150 — tarkibida kofein bo‘lgan ichimliklar uchun 300 — tarkibida kofein bo‘lgan maxsus ichimliklar uchun
	Xinin	85 — tarkibida xinin bo‘lgan ichimliklar uchun
	Umumiy minerallar, g/l, ko‘p emas	2,0 — sun’iy minerallashtirilgan ichimliklar uchun

1a-jadval
Bir dona alkogolsiz tetiklashtiruvchi ichimliklar iste’mol qadog‘ida biologik faol komponentlarining ruxsat etilgan maksimal darajasi
Komponent nomi	Miqdori, mg
Taurin	1200
Glyukuronolakton	750
L-karnitin	900

2-jadval
Seziya-137 va Stronsiya-90 radionuklidlarining ruxsat etilgan darajalari
T/r	Oziq-ovqat mahsulotlari guruhi	Seziy-137 solishtirma faolligi, Bk/kg (l)	Stronsiya-90 solishtirma faolligi, Bk/kg (l)
1.	Alkogolsiz ichimliklar, jumladan, sharbatli va sun’iy-minerallashtirilgan ichimliklar	70	100
2.	Pasterizatsiyalanmagan va 30 kundan kamroq muddatga ega bo‘lgan konservantlarsiz alkogolsiz ichimliklar	80	70
3.	Alkogolsiz ichimliklar, jumladan, yaroqlilik muddati 30 kun va undan ortiq bo‘lgan	80	70

3-jadval
Alkogolsiz ichimliklar xavfsizligining mikrobiologik ko‘rsatgichlari
Mahsulotlar nomi	Ko‘rsatkichlar	Ruxsat etilgan darajasi, mg/kg, ko‘p emas
Alkogolsiz ichimliklar, shu jumladan, sharbatli, yaroqlilik muddati 30 kun va undan ortiq bo‘lgan:
- shakarda	BGKP* (koliformlar) 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE**/100 cm^3, ko‘p emas	15
- tam beruvchilarda	Mezofilli aeroblar miqdori, KOE/100 cm^3, ko‘p emas	100
	BGKP (koliformlar) 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
- sharbatli tarkiblar	BGKP (koliformlar) 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 100 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/40 cm^3, ko‘p emas	yo‘l qo‘yilmaydi
Alkogolsiz ichimliklar uchun konsentratlar (suyuq, pastasimon), aralashmalar (kukunsimon, tabletkali, granulali va shunga o‘xshash)	KMAFAnM***, KOE/cm^3, (g), ko‘p emas (tarkibida bikarbonat natriya bo‘lgan konsentratlardan tashqari)	5x10^4
	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/10 cm^3, ko‘p emas	yo‘l qo‘yilmaydi
Pasterizatsiya qilinmagan siroplar	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/10 cm^3, ko‘p emas	50
Issiq pasterizatsiyalangan siroplar	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/40 cm^3, ko‘p emas	yo‘l qo‘yilmaydi
Tozalanmagan kvaslar:
- keglarda	BGKP (koliformlar) 3,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
- quyiladigan	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
Pasterizatsiya qilinmagan tozalangan kvaslar:
- polimer shishalarda (PETF)	BGKP (koliformlar) 10,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
- keglarda	BGKP (koliformlar) 3,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
- quyiladigan	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
Pasterizatsiya qilingan tozalangan kvaslar	KMAFAnM, KOE/cm^3, ko‘p emas	10
	BGKP (koliformlar) 10,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/ g, cm^3, ko‘p emas	100
Qaynoq alkogolsiz ichimliklar tayyorlash uchun quruq o‘simlik xom ashyosi	KMAFAnM, KOE/cm^3, ko‘p emas	5x10^5
	BGKP (koliformlar) 1,0 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Patogenlar, jumladan, salmonellar 25 g da	yo‘l qo‘yilmaydi
	Achitqi va mog‘orlar, KOE/ g, ko‘p emas	100

* BGKP — ichak tayoqchalari bakteriyalari guruhi.
** KOE — koloniya hosil qiluvchi bakteriyalar soni.
*** KMAFAnM — mezofil aerob va fakultativ-anaerob mikroorganizmlar soni.

4-jadval
Parazitologik ko‘rsatkichlar
Mahsulotlar guruhi	Ko‘rsatkichlar	Ruxsat etilgan daraja, mg/kg, ko‘p emas
Alkogolsiz ichimliklar, suyuq konsentratlar, siroplar, kvaslar	Gelmint tuxumlari, oddiy patogen ichak kistalari	yo‘l qo‘yilmaydi

Alkogolsiz ichimliklar xavfsizligi bo‘yicha umumiy texnik reglamentni joriy qilish
SXEMASI

Bosqichlar		Sub’ektlar		Tadbirlar		Muddatlar
I bosqich	—	«O‘zstandart» agentligi, Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati	—	Sertifikatlashtirish organlari va sinov laboratoriyalariga Alkogolsiz ichimliklarning xavfsizligi to‘g‘risidagi umumiy texnik reglamentni (keyingi o‘rinlarda — Texnik reglament) yetkazish.	—	Uch kun muddatda
II bosqich	—	«O‘zstandart» agentligi, Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati	—	1. Alkogolsiz ichimliklarni standartlashtirish bo‘yicha mavjud normativ hujjatlar ro‘yxatini tuzish va xatlovdan o‘tkazish. 2. Alkogolsiz ichimliklarni standartlashtirish bo‘yicha normativ hujjatlarni qo‘llashda majburiylikni bekor qilish va ixtiyoriylikni ta’minlash to‘g‘risida belgilangan tartibda qaror qabul qilish.	—	Bir oy muddatda O‘n kun muddatda
III bosqich	—	«O‘zstandart» agentligi	—	Texnik reglament talablariga muvofiqligini baholash uchun sertifikatlashtirish organlari va sinov laboratoriyalarini akkreditatsiya qilish ko‘lamini kengaytirish choralarini ko‘rish.	—	Olti oy muddatda
IV bosqich	—	«O‘zstandart» agentligi, Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati	—	Texnik reglamentning maqsadlari, mazmuni va uni qo‘llash tartibi to‘g‘risida aholini, davlat organlarini, tadbirkorlik sub’ektlarini keng xabardor qilishni ta’minlash.	—	Jadvalga muvofiq
V bosqich	—	Sanitariya-epidemiologiya xizmati hududiy organi	—	1. Tadbirkorlik sub’ektlari tomonidan sanitariya-epidemiologik xulosani olish uchun ariza va unga zarur hujjatlarni ilova qilgan holda taqdim qilish. 2. Sinovdan o‘tkazish uchun belgilangan tartibda mahsulot namunalarini olish. 3. Laboratoriya sinovlari natijasi ijobiy bo‘lganda ariza beruvchiga sanitariya-epidemiologik xulosani berish.	—	Belgilangan tartibda (ariza olingan kundan boshlab 14 kundan kechiktirmay)
VI bosqich	—	Akkreditatsiya qilingan sertifikatlashtirish organlari	—	Muvofiqlik sertifikatini berish yoki qonun hujjatlarining aniq normalari ko‘rsatilgan holda muvofiqlik sertifikatini berish rad etilganligi to‘g‘risida yozma ravishda xabardor qilish.	—	Uch ish kuni mobaynida
VII bosqich	—	«O‘zstandart» agentligi, Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati	—	Texnik reglament talablariga rioya etilishi ustidan davlat nazoratini ta’minlash.	—	Belgilangan tartibda