Analitik kimyo laboratoriyasida ishlash texnikasi

1.2 Analitik kimyo laboratoriyasida birinchi tibbiy yordam ko’rsatish
Analitik kimyo laboratoriyasida birinchi tibbiy yordam ko'rsatishga oid ko'rsatmalarni quyidagi ko'rsatmalar yordamida berish mumkin:
1.O'zingizning xavfsizligingizni ta'minlang: Laboratoriyada ish faoliyati davomida yashash va ishlash uchun zaruri kiyim-kechaklar va vositalar kiritilgan. Sizning o'zingiz va laboratoriyada ishga kirdikdan so'ng kiyim-kechaklar va vositalarni to'g'ri tanlang. Kimyoviy reagentlarni ishlatishda qo'llanadigan xavfsizlik vositalarini (such, kinodesmalar, pulyomaskalar va boshqalar) ham o'zingizga kiritishni unutmang.
2.Laboratoriyada xavfsiz va samarali ish faoliyati ta'minlash: Laboratoriyada ish faoliyati davomida xavfsiz va samarali ishlashga oid ko'rsatmalarni to'g'ri ko'rsating. Bu ko'rsatmalar ko'plab xavfsizlik va gigiyena qoidalarni o'z ichiga oladi, masalan: kimyoviy reagentlarni ishlatishda qo'llanadigan katta shishalarni ko'rsatish, kiyim-kechaklarni va vositalarni tozalash, laboratoriyada ish jarayonida ko'rsatmalar bilan ishlash va boshqalar.
3. Laboratoriyada ishlash usullarini tushunish: Laboratoriyada ish faoliyati davomida amalga oshirilayotgan ishlar uchun turli xil kimyoviy reagentlar va vositalar ishlatiladi. Bu ko'rsatmalarni to'g'ri tushunish juda muhimdir. Laboratoriyada ishlash usullari va ularni to'g'ri ishlatish usullarini bilib olish, kimyoviy reagentlarni saqlash usullari va ularni to'g'ri saqlash usullarini tushunish juda muhimdir.
4. Ish jarayonida kimyoviy reagentlar va vositalarni to'g'ri ishlatish: Ish jarayonida to'g'ri kimyoviy reagentlarni va vositalarni ishlatish juda muhimdir. Kimyoviy reagentlar va vositalarni to'g'ri ishlatmasangiz, ish natijalari noto'g'ri bo'lishi mumkin.
5. O'z ma'lumotlaringizga muvofiq ish bajarish: Kimyoviy laboratoriyada ishlash uchun zarur bo'lgan ko'rsatmalar va vositalar bilan ishlashni o'rganish va o'zingizning ma'lumotlaringizga muvofiq ish bajarish juda muhimdir. Bu ko'rsatmalar va vositalar bilan ishlashni o'rganish uchun laboratoriyadagi sharhlar, yordamchi texniklar va boshqa ishchilar kabi resurslar qo'llanishi mumkin. Shuningdek, laboratoriyada ishlashda amalga oshiriladigan kimyoviy reaksiyalar va ularning natijalari haqida yaxshi tushuntiruvchi yozuvli ma'lumotlarga ega bo'lish juda muhimdir.
6. Xavfsizlikni ko'rib chiqish: Laboratoriyada xavfsizlikni ta'minlash uchun ko'plab xavfsizlik vositalarini ishlatish zarurdir. Bu vositalar ko'plab xavfsizlik jarayonlari uchun juda foydali bo'ladi, masalan: such, kinodesmalar, pulyomaskalar, laboratoriyada ish faoliyati davomida yashash uchun katta shishalar kabi.
7. Kimyoviy reagentlarni to'g'ri saqlash: Kimyoviy laboratoriyada ishlash uchun ishlatiladigan kimyoviy reagentlar juda og'ir yoki chidamli bo'lishi mumkin. Ular to'g'ri saqlanmaganida o'z xossalari o'zgartirishi mumkin. Shuning uchun kimyoviy reagentlarini to'g'ri saqlash usullarini bilib olish zarurdir.
8. Ishtirokchilarning ma'lumotlarini to'g'ri saqlash: Kimyoviy laboratoriyada ish faoliyati davomida ishtirokchilarning o'z ma'lumotlarini to'g'ri saqlash juda muhimdir. Bu ma'lumotlar laboratoriyada o'tkazilayotgan ish jarayonida ko'rsatmalar va vositalar bilan ishlashda juda foydali bo'ladi. Bunday ko'rsatmalar va vositalar orqali kimyoviy laboratoriyada xavfsiz va samarali ish faoliyati olib borilishi mumkin. Ammo, laboratoriyada ishlash uchun yagona qoidalari bo'lmaydi. Har bir laboratoriyada o'ziga xos qoidalar mavjud bo'lishi mumkin, shuning uchun laboratoriyada ishlashda ishtirokchilarning bu qoidalarni tushunish va ularni to'g'ri ishlatish zarur.
9. Tizimli ishlash: Laboratoriyada ishlash tizimli bo'lishi juda muhimdir. Bunday qoidalarni joriy qilish laboratoriyada ish faoliyatini nazorat qilishga imkon beradi va ish jarayonida xatoliklarni kamaytiradi. Masalan, laboratoriyada ishlash uchun kerakli kimyoviy reagentlarni to'g'ri joyda turiqlash, xodimlarning o'zlari uchun tayyorlash qoidalarini joriy qilish, ish faoliyatida ishlatiladigan har bir vosita va qurilmani tizimli tarzda saqlash kabi.
10. Ko'p qulayliklar yaratish: Laboratoriyada ishlash uchun qulayliklar yaratish juda muhimdir. Bu qulayliklar tashqi kuchlardan shum bola va isitma-tashqiyo quvurlari, hamda ish o'quv vositalari kabi xizmat ko'rsatuvchi vositalardan foydalanish bilan yaratilishi mumkin. Bunday qulayliklar laboratoriyada ishlashni yanada samarali va xavfsiz qilishi mumkin.
11. O'rganishga va o'zlashtirishga tayyorlash: Laboratoriyada ishlashda o'rganishga va o'zlashtirishga tayyor bo'lish zarur. Bunday tayyorlik shu kasbga tayyorgarlik ta'limi, kimyoviy laboratoriyalarda amaliy mashg'ulotlar va talabalarning o'zlashtirishiga imkon beruvchi darsliklar kabi vositalar orqali amalga oshirilishi mumkin.
12. Joriy qilish va yanada o'rganish: Laboratoriyada ishlashda joriy qilish va yanada o'rganish juda muhimdir. Bu ishga qatnashuvchilar o'zlarini yanada rivojlantirish, ish faoliyati davomida yangiliklar bilan tanishish va yangi kimyoviy tahlil usullarini o'rganish imkoniyatiga ega bo'ladi. Shuning uchun, laboratoriyada ishlayotgan kishiyaning yanada o'rganishga va joriy qilishga mutlaqo e'tibor qaratish zarur.Kimyoviy laboratoriyada ishlash har doim mutaxassislik va e'tibor talab qiladi. Amalda, laboratoriyada ishlashni tushunish va to'g'ri qoidalarga rioya qilish juda muhimdir. Bu bilim sohasidagi ish o'quvchilar va mutaxassislar uchun juda muhimdir, chunki bu yerdagi ish faoliyati natijalarini ko'rsatishda yuqori samaraga ega bo'ladi.
13. Xavfsizlik: Laboratoriyada ish jarayoni yuqori xavfsizlik tizimini talab qiladi. Bunday tizimni o'rnatish va qoidalariga rioya qilishning maqsadi, xodimlar va talabalar uchun xavfsizlikni ta'minlash, laboratoriyada ish jarayonida bo'lgan xavfsizlik risklarini kamaytirishdir. Kimyoviy laboratoriyada ishlash yuqori xavfsizlik tizimini talab qiladi, shuning uchun laboratoriyada bo'lib o'tirish va ishlash qoidalari va yuridik talablarga rioya qilish muhimdir.
14. E'tibor va yuzaga kelgan muammo va xatoliklarga tezda javob berish: Laboratoriyada ish jarayonida amalga oshirilgan har bir amalni e'tirof etish, xatoliklarni aniqlash va ularga tezda javob berish zarur. Bunday muammo va xatoliklarga tezda javob berish laboratoriyada ish jarayonida yuqori samaraga ega bo'lishga yordam beradi.
15. Kimyoviy atrof muhitiga e'tibor berish: Kimyoviy laboratoriyada ishlashda atrof muhitiga e'tibor berish zarur. Bu muhit xavfsiz va tizimli bo'lishi, kimyoviy avlodni saqlash va laboratoriyada amalga oshiriladigan taqiqot natijalariga ta'sir qilishi talab qilinadi. Kimyoviy laboratoriyada ishlash jarayonida qalay muhitiga e'tibor qilish zarur, shuning uchun yuqori samarali natijalarga erishish uchun, faoliyat muvofiqligi va o'zlashtirish imkoniyatini ta'minlash uchun bu muhitni saqlash zarurdir.
16. Ta'lim tizimi: Laboratoriyada ta'lim jarayonida tizimli bo'lish zarur. Bu tizimli ta'lim jarayonida xodimlar va talabalar o'zlarini yanada rivojlantirish, o'rganishga imkon berish va yangi kimyoviy tahlil usullarini o'rganishga imkon beradi. Shuning uchun laboratoriyada ta'lim tizimini o'rnatish va qoidalarga rioya qilish zarur.
17. Tarkibiy materiallar saqlanish va ishlatilish qoidalari: Kimyoviy laboratoriyada tarkibiy materiallar (kimyoviy vositalar, laboratoriyaga kerakli kimyoviy tozalamalar, solyuvchanlar va boshqa materiallar) tizimli saqlanishi va ishlatilishi talab qilinadi. Bunday materiallar ko'p o'zaro almashtirish va qarshi ta'sir ko'rsatish mumkinligini xavfli bo'lishi uchun, ularni tizimli saqlash va ishlatish zarurdir.
18. Kimyoviy vositalarni xavfsiz saqlash: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlatiladigan vositalar tizimli saqlanishi zarur bo'lgan materiallardan biridir. Ular atrof muhitiga zarar yetkazmasligi, qarshi ta'sir ko'rsatmasligi, quritilmagan joyda saqlanmasligi kabi shartlarga rioya qilinishi kerak. Bunday vositalarning xavfsiz saqlanishi va qo'llanishi uchun tizimli saqlash tizimi va qoidalarga rioya qilish zarur.
19. Kimyoviy tozalamalar ishlatilish qoidalari: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlatiladigan tozalamalar tarkibiy materiallarga nisbatan kam miqdorda bo'lishi mumkin, ammo ularning xavfsiz saqlanishi va ishlatilishi zarurdir
20. Solyuvchanlarni saqlash va ishlatish qoidalari: Kimyoviy laboratoriyalarda solyuvchanlar kabi qurilmalar ishlatilishi zarur bo'lgan materiallardan biridir. Ular xavfsiz saqlanishi, tizimli bo'lishi va kimyoviy tahlil usullarida ishlatilishi zarurdir.
21. Xavfsizlik: Kimyoviy laboratoriyada ish faoliyatini xavfsizligi uchun qo'llaniladigan qoidalarga rioya qilish zarurdir. Bu qoidalarning asosiy maqsadi laboratoriyada ishlash jarayonida xavfsizlikni ta'minlash va ishchi kishilarning yoshlikini saqlashdir. Kimyoviy laboratoriyada ishchi kishilarning kimyoviy vositalarga, solyuvchanlarga va boshqa materiallarga ta'sir ko'rsatmasligi, kimyoviy tahlil usullari bilan xavfsiz ishlashlari talab qilinadi.
22. Laboratoriyada xavfsizlikni ta'minlash uchun kerakli vositalar va zanjirlar: Laboratoriyada xavfsizlikni ta'minlash uchun kerakli vositalar va zanjirlar amalga oshirilishi zarur. Bu vositalar va zanjirlar ish faoliyati jarayonida ishchi kishilarning yoshlikini saqlash, atrof muhitiga zarar yetkazmaslik va kimyoviy tahlil usullarida xavfsiz ishlashni ta'minlashga yordam beradi.
23. Kimyoviy laboratoriyada yangi tahlil usullarini o'rganish: Kimyoviy laboratoriyalarda yangi tahlil usullarini o'rganish va ularni amalga oshirish vaqtidan qurilishiga qarab ta'lim olish zarur. Bu ta'lim jarayonida laboratoriyada ishlash tizimini rivojlantirish va yangi kimyoviy tahlil usullarini o'rganish imkoniyati yaratiladi. Shuning uchun laboratoriyada yangi kimyoviy tahlil usullarini o'rganish va ularni amalga oshirish, laboratoriyada yuqori samarali natijalarga erishish uchun talab qilinadi.
24. Vaqtini boshqarish: Kimyoviy laboratoriyada ish jarayonida vaqtini boshqarish juda muhimdir. Ish faoliyati uchun belgilangan vaqtlarni aniqlash, bir-biriga qarshi javobgarlikni boshqarish va vaqtini samarali foydalanish bu jarayonda yuqori natijalarni ko'rishga yordam beradi.
25. Natijalarni ko'rsatish: Kimyoviy laboratoriyalarda amalga oshiriladigan tahlil natijalari yuqori samarali natijalar bo'lishi kerak. Bu uchun tahlil usullarining tuzilishi va ularni amalga oshirishda etiborli bo'lish zarur. Natijalar aniqlangan bo'lsa, ularni to'liq va to'g'ridan-to'g'ri ko'rsatish talab qilinadi.
26. Xatolarni aniqlash va tuzatish: Kimyoviy laboratoriyada amalga oshiriladigan tahlil natijalarining xatolarini aniqlash va ularni tuzatish zarurdir. Xatolarni aniqlash laboratoriyada yaxshi samarali tahlil usullarini aniqlashga yordam beradi. Xatolarni tuzatish esa laboratoriyada qayta tahlil ko'rsatkichlarini ishlab chiqishga yordam beradi.
27. Ishonchli kimyoviy vositalar ishlatish: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlatiladigan vositalar yoki kimyoviy materiallar o'zlarining xossalari va kimyoviy reaksiyalarga bog'liq ravishda ishonchli bo'lishi kerak. Ishonchli vositalar ish faoliyati samarali natijalarni ko'rishga yordam beradi.
28. Muntazam tekshiruvlar: Kimyoviy laboratoriyada ish faoliyati muntazam tekshiruvlar va nazoratga olinishi zarurdir. Bu tekshiruvlar laboratoriyadagi kimyoviy vositalarni va materiallarni, tahlil natijalarini va yuqori xavfsizlik va tizimlilik qoidalari rioya qilishni tekshirishga yordam beradi.
29. Xavfsizlik: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlashni boshqarishda xavfsizlikning yuqori darajada saqlanishi kerak. Bu uchun laboratoriyada xavfsizlik qoidalari va protseduralari belgilanishi va ularni amalga oshirish shartdir. Bu protseduralar laboratoriyadagi kishilarni, kimyoviy vositalarni va kimyoviy materiallarni xavfsizlikka o'tkazish uchun muhimdir.
30. Xavfsizlik vositalari: Laboratoriyalarda ishlatiladigan vositalar xavfsizlikni ta'minlash uchun kimyoviy va o'g'itlarni saqlash, korroziyaga qarshi xavfsizlik vositalari, va yonuvchilarni ishlatish shartdir.
31. Vaznli vositalar: Kimyoviy laboratoriyada vaznli vositalar, masalan, eritrositlar, kimyoviy reagentlar va kimyoviy to'liq korpuslar, aniqlangan vaqtlarda ishlatiladigan miqdorlarda saqlanishi va qulaylik bilan topilishi kerak.
32. O'rganish: Kimyoviy laboratoriyalarda ish faoliyati davomida yangi vositalarni, kimyoviy materiallarni va usullarni o'rganish juda muhimdir. Yangi vositalarni, usullarni va materiallarni o'rganish laboratoriyadagi samarali ish faoliyati uchun juda zarur.
33. Ma'lumotlar bazasi: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlashni boshqarishda, laboratoriyada foydalaniladigan kimyoviy reagentlar, vositalar, usullar va materiallar haqida to'liq ma'lumotlar bazasi saqlanishi kerak. Bu, laboratoriyada yangi ish faoliyati boshlashda va o'zgartirishda yoki yangi vositalarni xarid qilishda juda muhimdir.
34. Rezultatlar yozish: Laboratoriyadagi ish faoliyati natijalarini yozish, xulosalar va tahlillarni to'plash muhimdir. Bu, laboratoriyada amalga oshirilgan barcha kimyoviy tahlillar va natijalar uchun bir yig'ilgan ma'lumotlar bazasini yaratishga imkon beradi.
35. Vaqt yozish: Kimyoviy laboratoriyada amalga oshirilgan har bir tahlil va tashkilot faoliyati natijalarini yozish va jadvallar tuzish muhimdir. Bu, laboratoriyadagi ish faoliyatining nazoratini amalga oshirish va laboratoriyadagi ishlar va vazifalarni boshqarishda ko'rsatiladigan ishlar vaqti to'g'risida to'liq ma'lumotga ega bo'lishni ta'minlaydi.
36. Laboratoriyada ish yuritish: Laboratoriyada ishlashning samarali yuritilishi uchun, laboratoriyadagi barcha ish faoliyati va vositalar yuritish bo'yicha bir qo'llanma mavjud bo'lishi kerak. Bu qo'llanma, laboratoriyadagi ish faoliyatini boshqarishda, vositalar va reagentlar haqida ma'lumotlar, amalga oshiriladigan tahlillar va usullar to'g'risida to'liq ma'lumot berishi kerak.
37. Qo'llanmalarni o'zgartirish: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlash jarayonida, yangi vositalar, usullar va materiallar qo'shish va o'zgartirishlarga duch kelsa, qo'llanmalarni ham o'zgartirish kerak. Bu qo'llanmalar laboratoriyadagi samarali ish faoliyati uchun zarur.
38. Laboratoriyadagi ijtimoiy o'zaro aloqalar: Laboratoriyada ishlash, kommunikatsiya va bir-biriga yordam ko'rsatish qobiliyatlarini oshirishga imkon beradigan ijtimoiy o'zaro aloqalar zarurdir. Laboratoriyadagi insonlar va kimyoviy vositalar o'rtasidagi o'zaro munosabatlar va ish birlikdoshligi laboratoriyadagi samarali ish faoliyati uchun muhimdir.
39. Texnik yaxshi ko'nikmalarni o'rganish: Laboratoriyada ishlashni yaxshilash uchun, laboratoriyada xizmat ko'rsatishga mo'ljallangan texnik yaxshi ko'nikmalarni o'rganish kerak. Bu, laboratoriyada amalga oshiriladigan tahlillarni yaxshi natijalar bilan yakunlash uchun zarur.
40. Xavfsizlik: Laboratoriyada kimyoviy ishlar jarayoni bo'yicha xavfsizlik qoidalari ko'rsatilishi kerak. Xavfsizlik qoidalari laboratoriyadagi ish faoliyati va insonlarni xavfsizligini ta'minlaydi. Barcha laboratoriyada ish faoliyatini amalga oshiruvchi insonlar xavfsizlik xususiyatlarini bilishi va ularga amal qilishni o'rganishlari kerak.
41. Aniqligini ta'minlash: Kimyoviy laboratoriyada ishlashni aniqligini ta'minlash zarurdir. Barcha tahlil usullari, reagentlar va vositalar uchun aniqlik talab qilinishi kerak. Bu, laboratoriyada amalga oshiriladigan tahlillarning aniqligini ta'minlash uchun zarurdir.
42. Kimyoviy xavfsizlik: Laboratoriyada kimyoviy xavfsizlikni ta'minlash uchun, laboratoriyada kimyoviy vositalar va reagentlar yoki kimyoviy moddalar bilan ishlovchi insonlar keng ko'ngilli xavfsizlikni ta'minlash uchun xavfsizlik tadbirlarini olishi kerak.
43. O'qitish: Kimyoviy laboratoriyada ishlash bilan bog'liq o'qitish, tahlil usullari, reagentlar va vositalar haqida ko'rsatmalar ta'minlash kerak. Bu, laboratoriyada yangi ishchilarga kimyoviy ishlar va tahlil usullarini o'rgatish, laboratoriyadagi faoliyatga kiringan yangi tahlil usullari, vositalar va reagentlar haqida o'qitish uchun muhimdir.
44. Ijtimoiy tajribali kimyoviy laboratoriyalar: Kimyoviy laboratoriyalarda, laboratoriyadagi yangiliklarni bilish, samarali ish faoliyati va yangi usullar o'rganish uchun, ijtimoiy tajribali kimyoviy laboratoriyalar qurish kerak. Bu laboratoriyalarda barcha tahlil usullari va vositalar mavjud bo'lishi kerak va insonlar ijtimoiy tajribali laboratoriyada amalga oshiriladigan ishlarni kuzatishga va aniqlashga imkon beradi.
45. Vaqt planlashitirish: Laboratoriyada ish faoliyatini tashkil qilish, tahlil usullarini amalga oshirish, vositalar va reagentlar tayyorlash va amalga oshirish, ma'lumotlar o'zgarishlari kuzatish, hisobotlar va yozishlarni tayyorlash, va boshqa ko'plab ishlar uchun vaqt planlashitirish zarurdir.
46. Kimyoviy laboratoriyadagi vositalar va reagentlar: Laboratoriyada ish faoliyatini o'tkazish uchun, vositalar va reagentlar talab qilinishi kerak. Kimyoviy laboratoriyalarda ishlovchi vositalar va reagentlar aniqlik va xavfsizlik qoidalari bilan birga saqlanishi kerak.
47. Texnik yordam ko'rsatish uchun tayyor bo'lish: Laboratoriyada tahlil usullari, vositalar va reagentlar, tahlil natijalari, hisobotlar va boshqa ko'plab ishlar uchun tayyor bo'lish kerak.
48. Ko'rsatkichlarni saqlash: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlovchi ko'rsatkichlar ham saqlanishi kerak. Ko'rsatkichlar xavfsiz, aniqlik va qayta ishlovchi xususiyatlarga ega bo'lishi kerak.
49. Qo'llanilayotgan dasturlar: Kimyoviy laboratoriyalarda amalga oshiriladigan ish faoliyatlarini tashkil qilish uchun dasturlar va tizimlar mavjud bo'lishi zarurdir. Bu, tahlil usullari, reagentlar, vositalar, ko'rsatkichlar, va hisobotlarni to'g'ri vaqtida tayyorlash va saqlash uchun imkon beradi.
50. Qo'llanilayotgan dasturlarni yangilash: Kimyoviy laboratoriyalarda amalga oshiriladigan ish faoliyatlarini tashkil qilishda vaqt o'tkazib, yangi vositalar, reagentlar, va tahlil usullari kiritish kerak bo'lishi mumkin. Bu sababli, laboratoriyalarda qo'llanilayotgan dasturlarni va tizimlarni yangilash uchun ishchilar yangiliklarga ega bo'lishi va o'zlarining bilimlarini kengaytirishlari zarurdir.
51. Xavfsizlik: Kimyoviy laboratoriyalarda ish o'tkazishda xavfsizlik birinchi darajada keladi. Laboratoriyada ishlovchi shaxslar xavfsizlik qoidalari bilan birga ishlashi, xavfsizlik vositalarini qo'llash va kimyoviy tahlil usullarini to'g'ri amalga oshirish uchun kerakli xavfsizlik vositalari bilan ta'minlangan bo'lishi kerak.
52. Kimyoviy avtomatizatsiya: Kimyoviy laboratoriyalarda avtomatlashtirish vositalari va tizimlar ko'p ishni avtomatiklashtirishga imkon beradi, shunday qilib xato riskini pastga oshiradi va ish o'tkazishni tezlashtiradi. Bu tizimlar laboratoriyalarda yuritilayotgan qulayliklar va samaradorlikni oshiradi.
53. Tarixiy natijalar: Laboratoriyada tahlil natijalari yozilishi, saqlanishi va ishlatilishi zarurdir. Tarixiy natijalar, laboratoriyada amalga oshirilgan barcha tahlil usullari, ma'lumotlar va hisobotlarni saqlash uchun yordam beradi.
54. Qo'llanilayotgan vositalarni yaxshilash va ta'mirlash: Kimyoviy laboratoriyalarda ishlovchi vositalar doimiy ta'mirlash va yaxshilash kerak.