Andijon davlat tibbiyot instituti farmatsevtik fanlar kafedrasi

ICHISHGA MO‟LJALLANGAN TOMCHILAR.
(GUTTAE AD USUM INTERNUM)
Tomchilarning bu guruhi rang-barangligi bilan farqlanib, ular quyidagi misollar bilan cheklanadi.
Rp.: Solutionis Platyphyllini hydrotartratis 0,2 % 10 ml D.S. 10 tomchidan ovqatdan oldin ichilsin.
Retseptda suvda oson eriydigan kristall moddaning (1:10) eritmasi yozilgan, eritmaning konsentratsiyasi va umumiy og’irligini sa-lash uchun 1-shisha filtrdan foydalaniladi. Agar bu filtr bo’lmasa, uni yu-orida ko’rsa- tilgandek suzilib, -ado-langan holda beriladi.
Rp.:Tincturae Convallariae majalis
Tincturae Valerianae aa 10 ml
M.D.S. 25 tomchidan kuniga 2 mahal
Rp.: Aethylmorphyni hydrochloridi 0,2
Mentholi 0,3
Natrii bromidi 1,0
Adonisidi 5 ml
M.D.S. 25 tomchidan kuniga 2 mahal
Tarkibiga ko’ra, tomchi murakkab bo’lib, uch xil tuzli komponentlar va uch xil o’simlik xomashyosidan, ya‘ni spirtli ajratmadan iborat (2 ta nastoyka, 70 % etanolda tayyorlangan va yangi galen preparat adonizid tarkibida 18—20 % etanol sa-laydi). Mentolni eritish uchun 70 % dan kichik bo’lgan etanol kerak bo’ladi, u avval nastoykalar aralashmasida eritiladi (bemorga beriladigan flakonga). Uncha katta bo’lmagan alohida stakanga 5 ml adonizidda 0,2 g dionin eritiladi (dioninning suvda va etanolda eruvchanligi 1:30), so’ngra natriy bromid eritiladi
(suvda va mentolda oson eriydi) va eritma flakonga -uyiladi (agar kerak bo’lsa paxta tamponda suziladi). Ichishga mo’ljallangan tomchilarni tayyorlashda «zaharli » va «kuchli ta‘sir etuvchi » ro’yxatdagi preparatlarning dozalarini tekshirish muhim jarayonlardan hisoblanadi. Bunda dori turi umumiy hajmining tomchilar soni tekshiriladi (spirtli eritmalar 1 ml.da turli miqdorda tomchi sa-laydi), so’ngra proporsiya bilan «zaharli» yoki «kuchli ta‘sir etuvchi» ro’yxatidagi moddaning retseptdagi bir martalik tomchilar soniga ko’ra ularning miqdor i ani-lanadi. Retsept bo’yicha 25 tomchida 0,004 g dionin bor (yuqori bir martalik doza 0,03 g). Hisob: dori turining umumiy hajmi 25 ml.da 0,008 g dionin bor) yoki 50 tomchi spirtli preparatda, 25 tomchida esa 0,004 g dionin bor.