Andijon davlat tibbiyot instituti Stomatologiya fakulteti Ortopedik stomatologiya va Ortodontiya kafedrasi Ortodontiya fanidan Yuldoshev Azizbekning

Og’iz bo’shlig’idan ajralish tishlarning rivojlanishi davrida boshlanadi va uch davrga bo’linadi:

1 davr (8 hafta) - sut tishlar shakllanishi sodir bo’ladi;

2 davr (3 oygacha) - sut tishlarining emal, dentin va pulpa uchun qurilish materiali bo’lgan hujayralar paydo bo’ladi;

• 3-davr (4 oydan boshlab) - emal, dentin va tish pulpasining qurilishi boshlanadi.

Doimiy tishlar homiladorlikning 5-oyidan boshlab sut tishlari kabi rivojlanadi . Bola tug’ilgunga qadar har bir jag’da 10 ta sut va 8 ta doimiy tishlar qo’yiladi, ammo ikkinchi premolarlar – to’rtinchi doimiy tishlar – va 2 va 3-molarlar – oltinchi va ettinchi tishlar – faqat boshlanadi. Bola tug’ilgandan keyin.

• Doimiy tishlar homiladorlikning 5-oyidan boshlab sut tishlari kabi rivojlanadi . Bola tug’ilgunga qadar har bir jag’da 10 ta sut va 8 ta doimiy tishlar qo’yiladi, ammo ikkinchi premolarlar – to’rtinchi doimiy tishlar – va 2 va 3-molarlar – oltinchi va ettinchi tishlar – faqat boshlanadi. Bola tug’ilgandan keyin.

Bola tug’ilgandan keyin tishlarning rivojlanishi

• Har bir chaqaloq prognatizm bilan tug’iladi (yuqori jag’i pastki jag’dan kattaroq bo’lsa), bu bolaning boshining tug’ilish kanalidan o’tishini osonlashtiradi va ovqatlantirish paytida pastki jag’ning so’rish harakatlarining keng doirasini ta’minlaydi. Bu vaqtda pastki jagni o’rab turgan mushaklar faol ishlaydi va jag’ suyaklarining shakllanishiga ta’sir qiladi. Shuning uchun jag’larning intensiv o’sishi laktatsiya davrida sodir bo’ladi.

Bola hayotining 2 oyligida soʻlak bezlari ochiladi, ammo 6-7 oylik davrda sut tishlari chiqa boshlaydi. Aynan shu davrda juda koʻp soʻlak paydo bo’ladi, harorat ko’tariladi, ko’ngil aynishi va qayt qilish paydo bo’ladi. Sut tishlarining paydo bo’lishi ham erta bo’lishi mumkin, ham «klassik stsenariy» bo’yicha rivojlanishi mumkin. Bolada sut tishlashining shakllanishi 3 yoshga to’lgunga qadar, barcha 20 ta sut tishlari chiqqanda tugallanishi kerak.

• Bola hayotining 2 oyligida soʻlak bezlari ochiladi, ammo 6-7 oylik davrda sut tishlari chiqa boshlaydi. Aynan shu davrda juda koʻp soʻlak paydo bo’ladi, harorat ko’tariladi, ko’ngil aynishi va qayt qilish paydo bo’ladi. Sut tishlarining paydo bo’lishi ham erta bo’lishi mumkin, ham «klassik stsenariy» bo’yicha rivojlanishi mumkin. Bolada sut tishlashining shakllanishi 3 yoshga to’lgunga qadar, barcha 20 ta sut tishlari chiqqanda tugallanishi kerak.