Andijon fakulteti

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
ANDIJON FAKULTETI
SMMT-2 guruh sirtqi moliya va moliyaviy
texnologiyalar yonalishi talabasi
G’ULOMOV DAVRONBEKning
MIKROIQTISODIYOT FANIDAN
“Aholi daromadlari” MAVZUSIDAGI
TAQDIMOTI
MAVZU:
Aholi daromadlari

REJA:

1. Aholi daromadlarining mazmuni
2. Aholi daromadlarining turlari
3. Aholi daromadlarining shakllanish manbalri

Aholi daromadlari, ularning tarkibi, olinish manbalari va tabaqalanish darajasijamiyat iqtisodiy va ijtimoiy farovonligining eng muhim ko’rsatkichidir. Madomiki, daromadlar insonning shaxsiy ehtiyojlarini qondirishning asosiy manbai bo’lib xizmat qilar ekan, aynan daromad kengroq tushuncha bo’lib, aholi turmush darajasining markaziy bo’g’ini, yadrosidir. Daromad deganda nimani tushunish, ularning turlari va asosiy olinish manbalari qandayligini bilish muhimdir.

Natural daromadlar - bu asosan uy xo’jaliklari tomonidan shaxsiy iste`moluchun ishlab chiqarilgan mahsulot (shaxsiy yordamchi xo’jalik, fermer xo’jaligidan), shuningdek, davlat byudjeti, korxonalar fondi va turli xayriya yordami mablag’lari hisobiga olinadigan natural tushumlar va bepul xizmatlardir.

"Daromad" iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko`rsatkich bo`lib, u

• "Daromad" iqtisodiy faoliyat natijalarini ifodalovchi ko`rsatkich bo`lib, u
• serqirra va murakkab mazmunga ega hisoblanadi. Chunki, daromad bir vaqtning
• o`zida biron-bir faoliyat natijasida olingan tushumni, pul mablag’larini, natural
• ko`rinishda olingan mahsulotlarni, iqtisodiy resurslar keltiruvchi nafni va boshqa
• tushunchalarni ifodalashi mumkin. Shuningdek, daromad umumiy tushuncha bo`lib,
• uning tarkibida aholi daromadlari muhim o`rin tutadi.
• Aholi daromadlari ma`lum vaqt oraliqida (masalan, bir yilda) ular tomonidan
• olingan pul va natural shakldagi tushumlar miqdorini anglatadi. Iqtisodiy
• adabiyotlarda aholi daromadlarining tarkibiy tuzilishi turlicha ko`rsatiladi. Jumladan,
• V.I.Vidyapin va boshqalarning umumiy tahriri ostidagi "Iqtisodiyot nazariyasi"

Aholi pul daromadlari ishhaqi, tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromad, nafaqa, pensiya, stipendiya shaklidagi barcha pul tushumlarini, mulkdan foiz, dividend, renta shaklda olinadigan daromadlarni, qimmatli qog’ozlar, ko`chmas mulk, qishloq xo`jalik mahsulotlari, hunarmandchilik buyumlarini sotishdan va har xil xizmatlar ko`rsatishidan kelib tushadigan daromadlarni o`z ichiga oladi. Natural daromad me’nat haqi hisobiga olinadigan va uy xo`jaliklarining o`z iste`mollari uchun ishlab chiqargan mahsulotlaridan iborat bo`ladi.

Nominal daromad - aholi tomonidan ma`lum vaqt oralig’ida olingan daromadlarining pul ko`rinishidagi miqdori hisoblanadi. Ixtiyorida bo`lgan daromad - Shaxsiy iste`mol va jamg’arma maqsadlaridafoydalanish mumkin bo`lgan daromad. Bu daromad nominal daromaddan soliqlar va majburiy to`lov summasiga kam bo`ladi. Real daromad - narx darajasi o`zgarishini hisobga olib, aholining ixtiyorida bo`lgan daromadga sotib olish mumkin bo`lgan tovar va xizmatlar miqdorini ko`rsatadi, ya`ni daromadning xarid quvvatini bildiradi.

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni moliyaviy ko’llab-quvvatlash ham to’gridan-

• Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni moliyaviy ko’llab-quvvatlash ham to’gridan-
• to’gri, ham bilvosita mablag’ bilan ta`minlash yo’li bilan respublika va mahalliy
• byudjetlarning mablag’larini, jamoat jamg’armalari mablag’larini jalb etish, tijorat
• banklari tomonidan kredit investitsiyasi berish, chet el va tadbirkorlik sarmoyasini
• investitsiya jarayoniga jalb etish, shuningdek, xususiy xayr-ehson va qonunchilikda
• ta`qiqlanmagan boshqa manbalar hisobiga amalga oshirilishi lozim.
• Aholining turmush sharoitini oshirish, bilim olish imkoniyatlarini kengaytirish,
• salomatligini mustahkamlash, ishchi kuchi sifatida ijtimoiy foydali mehnatda ishtirok
• etish salohiyatini yuksaltirish davlatimiz ijtimoiy siyosatining ustuvor
• yo’nalishlaridan hisoblanadi.

E’TIBORINGIZ
UCHUN
RAXMAT !