Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi


Tezlashtirilgan eskirish hisoblash usuli


Download 2.91 Mb.
bet42/195
Sana18.06.2023
Hajmi2.91 Mb.
#1556951
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   195
Bog'liq
Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish

3. Tezlashtirilgan eskirish hisoblash usuli
a) sonlarning yigindisi bo’yicha qiymatni hisobdan chiqarish usuli. Bu usul eskirish hisoblanadigan asosiy vositaning xizmat qilish yillari summasi orqali aniqlanadi va bu summa hisoblash koeffitsientida maxraj bo’lib xizmat qiladi. Bu koeffientsientning sur’atida ob’ektning xizmat muddati oxirigacha qolgan yillar soni (teskari tartibda) turadi. Bu usulda ham, oldingilarga o’xshash, eskirish summasi boshlang’ich qiymatdan tugatish (qoldiq) qiymati chegirilgandan qolgan qismidan hisoblanadi.
Masalan, yuqorida misol tariqasida olingan dastgohning taxmin qilina-yotgan foydali xizmat muddati 5 yil bo’lsin. U holda dastgohni ishlatish yillari summasi (kumulyativ son) - 15 yil bo’ladi:
1+2+3+4+5h15
Dasgohning xizmat muddatining har yiliga to’g’ri keladigan eskirish summasi ulushini topish uchun xizmat muddatini oxirigacha bo’lgan yillarni (ya’ni teskari tartibda) kumulyativ songa bo’lib chiqamiz, ya’ni

515, 415, 315, 215, 115


So’ngra, har bir kasrni eskirish hisoblanadiganso’mma (B-T) ga ko’paytirish orqali har yillik amortizatsiya summasi aniqlanadi. Bu usulda amortizatsiya ajratmalari summasi jadvali quyidagi ko’rinishda bo’ladi (jadvalga qarang).
Jadvalda keltirilgan hisoblardan ko’rinib turibdiki, dastgohning xizmat muddatining dastlabki yillarida eng katta amortizatsiyaso’mmasi hisoblanmokda, keyingi yillarda esa u yilma-yil kamayib bormoqda, jamlangan amortizatsiya sekin-asta ortib boradi, balans qiymati qoldiq qiymatga etib bormagunicha har yili eskirish summasiga kamayib boradi.
( so’m hisobida)

Sana


Boshlang’ich qiymat

Yillik eskirish summasi

Jamlangan eskirish summasi

Balans qiymati

xarid sanasi

550.000







550.000

1 yil oxiri

550.000

(515x500.000)h166.667

166.667

383.333

2 yil oxiri

550.000

(415x500.000)h133.333

300.000

250.000

3 yil oxiri

550.000

(315x500.000)h100.000

400.000

150.000

4 yil oxiri

550.000

(215x500.000)h 66.667

466.667

83.333

5 yil oxiri

550.000

(115x500.000)h 33.333

500.000

50.000




Download 2.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling