Angren universiteti mustaqil ishi mavzu

Raqobat kuchsizlanishining ikkita asosiy manbai mavjud:

• 
  Raqobat kuchsizlanishining ikkita asosiy manbai mavjud:
  
• 
  Birinchisi, bozor iqtisodiyotidagi erkin muhitda tadbirkorlar foyda ketidan quvib va o’z iqtisodiy mavqeini yaxshilashga intilib, raqobatning cheklangan yo’lidan ozod bo’lishga harakat qiladilar. Firmalarning qo’shilib ketishi, kompaniyalarning xufyona kelishuvi, shavqatsiz raqobat - bularning hammasi raqobatning kuchsizlanishi va uning tatibga soluvchilik ta‘sirining pasayib borishiga olib keladi;
  
• 
  Ikkinchisi, bozor tizimi rag’batlantiriladigan texnika taraqqiyoti ham raqobatning zaiflashuviga olib keladi. Eng yangi texnologiya:
  
• 
  juda katta miqdordagi real kapitaldan foydalanishni;
  
• 
  yirik bozorlar bo’lishini;
  
• 
  kampleksli, markazlashgan va qatiyan bir butun bo’lib birlashgan bozorning tarkib topishi;
  

Raqobatning amal qilishi ma’lum shart-sharoitlar mavjud bo‘lishini taqozo qiladi. Bu shart-sharoitlar faqat bozor munosabatlari qaror topgan muhitda bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, bozor iqtisodiyotini yuzaga keltirish ayni vaqtda raqobatchilik muhitining shakllanishini bildiradi. 152 Bozor munosabatlari rivojlangan mamlakatlarda raqobatchilik muhiti uzoq davr davomida, o‘z-o‘zidan, evolutsion yo‘l bilan vujudga kelgan. Bu asta-sekin erkin raqobat muhitini keltirib chiqargan. Iqtisodiyotda monopollashuv prinsiplari kuchayib borishi bilan raqobat cheklanadi, shu sababli raqobatchilik muhitini vujudga keltirishda davlat ham qatnashadi. Bu esa, yuqorida ta’kidlanganidek, davlatning monopoliyalarga qarshi siyosatida o ‘z aksini topadi. Har bir mamlakatdagi aniq vaziyat, ya’ni iqtisodiyotning monopollashuv darajasi uning miqyosi va tavsifiga qarab, bu siyosat erkin raqobat muhitini yangidan yaratish, uni saqlab qolish, zarur bo‘lganda qaytadan tiklash, raqobat usullarini qaror toptirish kabilarga qaratiladi.

Biz uzoq, iqtisodiy tizimlar, boshqa shakllaridan farq, qanday qilib bozor iqtisodiyoti sharoitida yashaydi va hatto o'ylamayman Aslida, o'rganib qolgan. Bu inson xo'jalik faoliyati shakllarini evolyutsiyasi tabiiy natijasi bo'ldi va o'ziga xosligi bor. Ya'ni, bozor iqtisodiyoti tamoyillari, uning asosiy farqi rejalashtirilgan turdagi, masalan, hisoblanadi. Biz bozorining mavjudligi uchun zaruriy bo'lgan asosiy tamoyillari haqida sizga xabar.