Aniq va tabiiy fanlar metodikasi kafedrasi
-rasm. Elementlar tartib nomerining o`zgarishi bilan
1.05.majmua kimyo-2023
- Bu sahifa navigatsiya:
- Rentgen nuri to’lkin uzunligining kvadrat ildiz ostidagi teskari qiymati elementning tartib nomeriga to’g’ri proporsionaldir;
- Borning birinchi (stasionar holat)postulati: elektronlar atom yadrosi atrofida , faqat mumkin bo`lgan muayyan W
| 4-rasm. Elementlar tartib nomerining o`zgarishi bilan K-seriya va K–chiziklarining o`zgarishi.
|
|
atom nomeri 5-rasm. Mozli qonunining grafik ifodasi |
Bu tekshirishlarga asoslanib Mozli qonunini quyidagicha ta'riflash mumkin; Rentgen nuri to’lkin uzunligining kvadrat ildiz ostidagi teskari qiymati elementning tartib nomeriga to’g’ri proporsionaldir;
1/= a(Z-b) yoki =2.48*1015 (Z-2)2;
bu yerda: -to’lkin uzunligi; z-elementning tartib nomeri; a va v- ma'lum seriyadagi o’xshash chiziqlar uchun doimiy kattalik. Bu bog’lanish 5-rasmda ko’rsatilgan. Mozli qonuni elementlarning davriy sistemadagi tartib nomerida ma'lum bir fizik ma'no borligini ko’rsatadi. Shunday qilib atomning yadro zaryadi elementning davriy sistemada joylanishi va xossalarini xarakterlaydigan asosiy faktordir. Shuning uchun ham hozirgi paytda Mendeleyevning davriy qonuni quyidagicha ta'riflanadi; elementlarning xossalari va ular birikmalarining tuzilishi hamda xossalari atomlarning yadro zaryadiga davriy ravishda boglikdir.
KVANT VA BOR NAZARIYASI
1.Bor postulotlari. Nils Bor 1913 iilda atomning barqarorligiga va yutish hamda chiqarish spektral chiziqlarining mavjudligiga asoslanib, yadro atrofida elektronning dinamik harakatini diskret schtasionar holatda yuz beradi deb faraz qildi. Bu nurlanishning diskret kvantlar–fotonlar goyasi bilan Rezerfordning atom tuzilishi modelining uygunlashuvi edi. Nil`s Bor atomning planetar tuzilishining kvantlar nazarijasi asosiga o`zining uchta postulatlarini kiritdi. Qizigi shundaki, Bor o`z postulatlari bilan klassik fizika qonunlarini batamom yuqqa chiqarmadi, faqat ular ko`radigan harakatlarga bazi bir cheklashlar kiritdi.
Shunday qilib, Bor postulotlarini tariflaymiz.
Borning birinchi (stasionar holat)postulati: elektronlar atom yadrosi atrofida , faqat mumkin bo`lgan muayyan Wn energiyasi stasionar holatlaridan biriga mos kelgan orbitalar bo`ylab harakatlanishi mumkin.
Download 4.05 Mb.
Do'stlaringiz bilan baham:
