Metall atomlari bilan kislota qoldig'idan tashkil topgan murakkab moddalarga tuzlar deb ataladi.
CuO+2HCl=CuCl2+H2O NaOH+H2SO4=NaHSO4+H2O
2NaOH+H2S04=Na2S04+H20 Zn+H2SO4=ZnSO2+H2
Mg(OH) 2+HCl=Mg(OH)Cl+H20
Bu reaksiya tenglamalariga e'tibor berilsa, ularning tarkibi ancha murakkab tuzilishga ega.
Shunga muvofiq tuzlami 3 toifaga ajratish mumkin: o'rta, nordon va asosli titular. Ular xossalari, nomlanishi va olinishi bilan ma'lum darajada bir-biridan farq qiladi.
O'rta tuzlar. Kislota tarkibidagi vodorod o'rnini metall atomlari to'liq egallashidan hosil bo'ladigan tuzlar o'rte tuzlar deb ataladi.
Ayrim o'rta tuzlarning tuzilishini quyidagicha ifodalash mumkin:
Bu tuzlarning formulasiga va tuzilishiga e'tibor berilsa, o'rta tuzning formulasini hosil qilish uchun metallning valentligi bilan kislota qoldig'ining valentligini bilish kifoya.
Masalan, alyuminiyni 3 valentii, sulfat kislota qoldig'ini 2 valentii ekanligini bilganimiz holda, uning formulasini umumiy ko'paytiruvchi (3х2=6) dan foydalanib tuzish qiyin emas, ya'ni alyuminiy atomi uchun indeks 2(6:3), sulfat kislota qoldig'i uchun indeks 3(6:2) bo'lishi aniqlanadi:
O'rta tuzlarni quyidagicha reaksiyalar asosida olish mumkin:
1. Asoslar va kislotalar о 'rtasida boradigan reaksiyalar asosida olinadi:
Ca(OH) 2+H2S04=CaS04+2H20 3NaOH+H3PO4=Na3PO4+3H20
2.Oksidlar, asoslar va kislotalar o'rtasida boradigan reaksiyalar asosida:
3. Metallar va kislotalar о'rtasida boradigan reaksiyalar asosida:
4. Metallaming metallmaslar bilan о 'wro reaksiyaga kirishishi-dan hosil bo'lishi mumkin bo'lgan o'rta tuzlar:
5. O'rta tu-dami turii xil almashinish reaksiyalari natijasida ham olish mumkin:
Bulardan tashqari o'rta tuzlami hosil bo'lishiga olib keladigan | yana ko'p reaksiyalar ma'lum. KNO2, NaCI, NaBr kabi tuzlar | ham o'rta tuzlar qatoriga kiritiladi. S Nomlanishi. Kslorodsiz kislotalar qoldig'idan hosil bo'lgan $ tuzlarning nomi -id qo'shimchasi qo'shish bilan hosil qilinadi. Ц Agar metall o'zgaruvchan valentlikka ega bo'lsa, uning valentligi | ham ko'rsatiladi.
Na2S — natriy sulfid;
KC1 — kaliy xlorid;
FeСl2 — temir-(II) xlorid;
FeCl3 — temir-(III) xlorid;
CuS — mis-(II) sulfid;
Cu2S — mis-(I) sulfid
Tarkibida kislorodii kislota qoldig'i bo'lgan tuzlami nomlashda kislotalar nomidagi -//, -at qo'shimchalaridan ham foydalaniladi. Masalan,
Na2SO3 — natriy sulfit;
Na2SO4 — natriy sulfat;
KNO2 — kaliy nitrit;
KNO3 — kaliy nitrat
Do'stlaringiz bilan baham: |