Antropogen relef (texnogen relyef), yer yuzasining inson faoliyati natijasida hosil boʻlgan yoki oʻzgartirilgan relyefi. Bevosita va bilvosita antropogen relyef shakllanishi mavjud

Landshaftlarning o’rganilish darajalari

Landshaft xalqlar tomonidan qo‘llab-quvvatlanishi mumkin bo‘lgan holatlar, xavfsizlik choralari ko‘rib chiqilishi mumkin. Chunki inson landscaping ta'sir etaversai, ammo biz landscaping geological and geomorphological asosi kachon o'zgarar ekan, deb kutish o'rnatishimizning o'zi bir yo'qlamalik va xatolikka olib kelishi mumkin. Yuqorida bir-bir qo'shimcha ma'lumot olish uchun antropogen landshaftlar haqiqatda mallum tassavurga ega bo'lish uchun landscaping componentlari va sifati haqiqatda yana bir bor eslatib o'tishga to’g'ri keladi. K’o’p tabiy geographicarning ta’minotiga k’o’ra geotizimlar asosan tozhinslari suvlar, havo massalari tuproqlar, o’simlik qo’shimchalari va hayvonot kabi moddiy komponentlardan to’plamidir. Ular o'zaro boglik va o'zaro ta'sirdadir. Ular orasida muttasil modda almashinib turadi. Ush komponentlar vertical tarkibning tashqi ko'rinishida landshaft elementlar sifatida ishtirok etadi.
Componetlarning o'ziga xos xususiyiyatlaridan biriga tegishli, har bir tarkibga boshka komponentlarga khos bulgan quvvat ham ishtirok etadi. Masalan, landshaftlarning tarkibiy qismi va atmosfera gazlaridan havoga suv bulari turli chang zarralari, o'simlik changlari mikroorganizm-ham aralashgan buladi. Khuddi shunday landshaft suvlar ichida ham, hhavo, erigan, nuragan va yuvilgan tog zhinslari, o'simlik va khayvonot, ular qo'ldiqlarida va hah h h o larda mavjud.
Landscape khosil kiluvchi yoki landshaft komponenti haqida khopincha u yoki bu komponentning airim xususiyiyat kuzda tutilganligini ma’lum bir kuch sifatida ishtirok etsagina uni omil deb hisob-lash hollarini kuramiz. Airim joyida esa landshaftga qo'shilgan buladi-gan kuchlarni omil sanashadi. Masalan kuyosh radiation and erning heap gravity, erning ichidan buladigan tektonik kuchlar havo sirkulyasiyasi va xoka.
Aslini landshaftlar juda ko'p turli fog ta'sirida shakllanadi. Ular landshaftlarda turli sifat va xususiyiyatlarning shakllani-shida turlicha ahmiyat kasb etadi. Agar landshaftlarning ishlashida ma'lum bir sababdir. Landshaftlarning U energiyasida esa yana bir boshka guruh ahamiyatli bushish mumkin. Shu nuktai-nazar-dan qaraganda tabiy landshaftlarning antropogen landshaftlarga ai-da antropogen omil shakllanishi kuch sanaladi. Buning uchun hom inson faoliyati tasirida oʻzgargan landshaftlarni antropogen landshaftlar deb atashdan koʻra antropogen landshaftlar omili tasirida oʻzgargan landshaftlar deb atash tHgʻriroq bwlar edi. Bunda inson tasirida tabiy zharayon hamda tashkaridan tasir omil deb karalmog'i lozim.
Insonning xo'jalikdagi o'zgarish tasirida landshaftlarning o'zgarishi, miqiyoshida va zhadalligi turlicha bo'ldi. Bu bir tomondan land-shaftlarning o'ziga xos bulgan tabiy xususiyiyatlari bilan bog'liq bwlsa ikkin-chi tomondan insonning landshaftga ta'sir etishi xarakter bilan bog'liqdir. Landscape- tabiy xususiyiyatlari, yangi o'zini-o'zi boshkarish va qayta tiklash xususiyiyatining kuchli yoki kuchsizligi tashqi kuchlar (shu in-son faolati ham tasiriga yoki chidamsizligi turli landshaft-larda har hil bo'ladi. Shu bilan birga inson faoliati ham turlichadir. Masa-lan, inson landshaftlarga tog-kon sanoat ishlab chiqarish bir hil tasir kursatsa, shahar qurilish sharaitida boshka hil, dehkonchilik, chorvachilik, o'rmon huzhaligi sharaitida esa yana boshkacharok tasir etadi. yillik hilma-hil ozgargan landshaftlar hosil buladi va tasniflash zarurati tugiladi.
A.G. Isachenko (Isachenko (1999)) inson1ftlarini boshqarish va diqqat markazida bo'lgan muammolar haqida fikr yuritildi. tasnifini tavsia etadi. Uchta tasnifda asosan turt guruh landshaftlar ax ettirilgan:
1. Shartli uzgartirilmagan (ibtidoiy) landshaftlar. Ular shaxsiy inson tasiriga va hujalikdagi faolligiga duchor bulmagan landshaftlardir. Ularda insonning faoliyati kuchsiz va bilvosita ta'siri izlarinigina paykash mum-kin, holos;
2. Kuchsiz Urilgan landshaftlar. Bular asosan inson faolianing extensive (ovchilik, balichilik kabi) tasiriga duchor bulgan landshaftlar. Bundai landshaftlarda inson faoliati airim komponentlargina ta'sir etib, tabiy alokadorliklar hali buzilmagan va oldingi o'z holatini tiklab olish mumkin.
3. Buzilgan (kuchli Uzgartirilgan) landshaftlar. Bu guruhdagi landshaft-lar asosan inson faolianing zhadal hili tasirida o'zgargan landshaftlar-dir. Ularning kw komponentlari Uzgarib, landshaftlar tuzilishining darazada tashqariga olib kelgan;
4. Madaniy landshaftlar tarkibini inson zhamiyat manfaat-larini kuzlagan va ilmiy holda okilona o'zgartirilgan landshaft-lardir.
Shunga o'hshash tasnifimiz D.L. Armandning (1975) kitobida hom uchrata-miz. U inson faoliyati ta'sirida o'zgargan landshaftlarni besh turga bo'ldi. Bular:
1. Deyarli butunlay oʻzgartirilgan landshaftlar (shaharlar, tog-kon sanoat rivozhlangan orqali).
2. Kuchli oʻzgartirilgan landshaftlar (ekin dalalari, daryo va kullar).
3. Anchagina oʻzgartirilgan landshaftlar (borish va kirish mumkin bulmagan oʻrmonlar, dashtlar, savannalar).
4. Kuchsiz Uzgartirilgan landshaftlar (borish qiyin bulgan urmonlar, dengiz yuzalari).
5. Deyarli oʻzgartirilmagan landshaftlar (kutb oʻlkalari, baland togʻlar, choʻllar, dengiz suvlarining kuyi qismlari, qoʻriqxonalar).
I.M.Zabelinning Fikricha, antropogen landshaftlar oʻzi yana ikkiga: tabiy antropogen vamadaniy landshaftlarga bulinadi. Tabin anthropogen landshaftlar bir ishlab inson faoliyati ta'sirida khosil bwlib, keycha-lik o'z holich, tabiy konuniyatlar ta'sirida rivozhlana boshlaidi. Ular vaqt utgan sari asta-sekin uzining oldindangi tabiy holatiga kaytish mumkin. Ammo, insonlar buladigan kaita turki, bu jarayonni sekinlash-tirishi yoki tukhtatishi mumkin.

3.