Arcgis dasturi interfeysi bilan tanishish

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY O‘RTA MAXSUS TA’LIMVAZIRLIGI
MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
GEOGRAFIYA VA TABIIY RESURSLAR FAKULTETI
GEODEZIYA VA GEOINFORMATIKA KAFEDRASI
GEODEZIYA KARTOGRAFIYA VA KADASTR YO‘NALISHI
GEOGRAFIK AXBOROT TIZIMLARI FANIDAN

1-AMALIY ISH

MAVZU:ArcGIS dasturi interfeysi bilan tanishish

Bajardi:Yangiboyev. Sh

Tekshirdi:Toshonov.B

TOSHKENT 2022

REJA:
1.ArcMAP ilovasi bilan tanishib chiqish
2.ArcScene ilovasi bilan tanishib chiqish
3.ArcGlobe ilovasi bilan tanishib chiqish
4.ArcCatolog ilovasi bilan tanishib chiqish
5.Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar

ArcGIS dasturi quyidagilardan iborat:

ArcReader, bu boshqa ArcGIS mahsulotlari bilan yaratilgan xaritalarni ko'rish va so'rov qilish imkonini beradi;
ArcGIS Desktop (ko'pincha uni ArcGIS Pro-dan farqlash uchun "ArcMap" deb nomlanadi), u to'rtta asosiy dasturdan iborat:
ArcMap, fazoviy ma'lumotlarni ikki o'lchovda ko'rish va tahrirlash hamda ikki o'lchovli xaritalarni yaratish uchun;
ArcScene, uch o'lchovli fazoviy ma'lumotlarni mahalliy proektsion ko'rinishda ko'rish, yaratish va tahrirlash uchun;
ArcGlobe, katta, global 3D ma'lumotlar to'plamlarini namoyish qilish uchun;
ArcCatalog, GIS ma'lumotlarini boshqarish va dastlabki ma’lumotlar bazasini hosil qilish vazifalari uchun

1-Rasm. ArcGlobe dasturi panellar oynasi

2-Rasm. ArcMap dasturida tayyor ishchi oynasi

3-Rasm. ArcScenes dasturi panellar oynasi

4-Rasm. ArcCatolg dasturi panellar oynasi

5-Rasm. ArcMap dasturi panellar oynasi

Xulosa
Biz bu amaliy mashg’uloti darsida ArcGis dasturini interfeysini o‘rganish bilan tanishib chiqdik. ArcGIS dasturi o‘z tarkibiga 4ta dasturni olar ekan, ya’ni ArcCatalog, ArcMap, ArcScene, ArcGlobe dasturlarini. Bu dasturlar yordamida biz jpg, rastr formatdagi xaritalarni vektorli xaritalarga aylantirishimiz mumkin ekan. Yana bir qulayliklardan biri ArcGis dasturlarida baza yaratish mumkin ekan. Bunda mamlakat GAT bazalarini shakllantirishda aynan ushbu dasturlardan foydalanar ekanmiz. Amaliy ishlarni bajarish vaqtida shuni anglab yetdimki bu dastur CorelDraw dasturidan murakkab dastur ekan. Dastur ichidagi ma’lumotlar ingliz tilida berilar ekan, bu esa bizni inglis tilini o‘rganishga undaydi. Shuningdek CorelDraw dasturidan ustunlik jihati uning aniqligi hisoblanar ekan. Ya’ni aniqligi ancha yuqori bo’lar ekan. Dastur yangi o‘rganayotganlar uchun murakkab lekin u darajada emas. Bunga ko’ra ArcMap dasturi faqatgina 2D o‘lchamlar ustida, ArcScene dasturi esa ham 2D, ham 3D formatlarda ishlar ekan. ArcGlobe dasturi esa Faqatgina 3D o‘lchamlar ustida ishlar va shar shaklda bo‘lar ekan, ya’ni globus shaklida.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:

1. 
   T.X.Boltayev, Q. Rahmonov, O.M.Akbarov “Geoaxborot tizimining ilmiy asoslari” O‘quv qo‘llanma Toshkent 2019
   
2. 
   I.X.Gulaymonova – Geoaxborot tizimlari va texnologiyalari.
   
3. 
   https://www.esri.com/en-us/what-is-gis/overview.
   
4. 
   https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/geographic-information-system-gis/
   
5. 
   https://en.wikipedia.org/wiki/Geographic_information_system
   
6. 
   https://www.arcgis.com/index.html
   
7. 
   https://ewikiuz.top
   
8. 
   https://uz.geofumadas.com