Arrenius dissotsialanish nazariyasi
Download 27.52 Kb.
|
OLIMLAR
|
Arrenius – dissotsialanish nazariyasi Asqarov – “Askalsiy” dorisini ishlab chiqqan. Polimyelitg qarshi Avogadro - - bir xil sharoitda har qanday gazning teng hajmlarida bir xil miqdorda zarrachalari bo’lishini aniqladi. Bakeland – fenolformaldegid smolani sanoatda ishlab chiqarish usulini. Bayer – sikloalkanlardagi halqalkar barqarorligi 5 azolilarigacha ortadi keyin kamayadi. Fenol va formaldegiddan smolasimon mahsulot olgan. Bekkerel – radioaktivlikningochilishi. Uran tuzlaridan rentgen nurlariga o’xshash nurlar chiqishini aniqladi Berselius – (1814)46ta element massalari asosida jadval tuzdi. Organik kimyo tushunchasini fanga kir. Birinchi organik kimyo darsligi muallifi Bertlo – yog’. Etilenni gidratlab etil spirt sin.qil. 1-b.b Benzolni, Fenolni, Naftalinni olgan. Chumoli kis ta sintez qilgan. 1-marta metanni CS2 b.n H2S aralashmasini Cu ustidan o’tkazib olgan. Bor – postulatlar asosida atomning tuzilish nazariyasini yaratdi Boyl – kim. element eng oddiykim. Jihatdan bo’linmaydigan zarra, u murakkab moddalar tarkibiga kiradi. Butlerov – organik moddalar tuzilish nazariyasini < Chargraff – nuklein kistada purin pirimidinga teng Charlz Gudir – kauchukni qutqardi. Unga S biriktirib rezina oldi. Dalton – atom molekulyar ta’limotni, atom massa haqidagi tushunchani fan.kirit. “Har qanday element bir xil mayda zarrachalar atomlardan tash.top.ligini” takidladi Danilevskiy – oqsil molekulasida peptid gruppasi mavjudligini ko’rsatdi Debereyner – elementlarni triadalarga bo’ldi. Elementlarni atom massalariga qarab triadalar nazariyasini tak.qil. Devisson va Djemrmer – elektron difraksiyasini kuzatib ularning to’lqin xususiyatiga ega ekanligini isbotladi Dubinlar (aka uka) – Rossiyada neft haydaydigan qurilma Dyuma va Buley – organik moddalarning radikalli tuzilish nazariyasini ochgan Eynshteyn 1905y fotoeffekt hodisasini tariflab berdi Faradey – 1834yil elektroliz qonuniyatlarini ta’riflab berdi. Katod, anod, kation, anion tushunchalarini kir. Fersman – fosforni “Hayot va tafakkur elementi” deb atadi Fisher - peptid bog’ b.n birikkan 18ta aminokista qoldig’idan iborat birikmani sin.qil. mushak oqsili(miozin) tarkibida antipepsin va antiripsin borligini aniq. Oqsillarda valin prolin brligini kashf etdi. Aminokistalar birikib polipeptidlar hosil qilishini isbotladi Franklend – valentlik tushunchasini fanga kir Fredrik Jolio Kyuri va Iren kyuri – suniy radoiaktivlikni kashf etdi Gess – reaksiyaning issiqlik effekti moddalar tabiatiga bog’liq, oraliq bosqichlarga bog’liq emas Geyzanberg - < Goffman – galogenalkinlarga amiak berib amin olish Gund - << atomda elektron spnlar yig’indisi maksimal qiymatga ega bo’lganda atom energetik afzallikka ega b.di>> Ivanenko, Gapon, Geyzenberg – yadro tuzilishi proton – neytron nazariyasi Jekson va Morton – etil efirni jarrohlikda qo’llagan Jerar sharl Fredrik – molekula atomlarning o’zaro ta’sirini birinchi b.b aniqlagan. Organik birikmalarni sinflarga ajratishni taklif qil. Joffrua moddalarning o’xshashlik jadvalini tuzdi Kablukov – mendeleyevning gidratlanish va Arreniasning ionlanish nazariyasini birlashtirdi va elektrolitik dissotsiyalanish nazariyasini tak.qil Kekule – sirka kistaning 20 xil formulasidan foy, Benzolning halqa tuzilishini ochgan. Valentlik tushunchasi. Organik kimyoning birinchi ta’rifi uning darsligida berilgan. Kekule, Kolbe – uglerodning 4 valentli ekanligi Kekule, Kuper - Uglerod – uglerod bog’lar mavjuydligi Klechkovskiy – pog’onachalarning elektronlar b.n to’lib borishi tartibi Kolbe, Frankland – sirka kis-ta Kossel – H-O-E zarrachalarning orasidagi munosabatni sxematik tasvirlanishi. Tuzsimon moddalarda ionli bog’lanish mohiyatini ochdi Kuper – valentlikni ifodalashda valentshtrixnini kiritdi Lavuazye va Laplas qonuni- har qanday murakkab moddaning parchalanish energiyasi uning hosil bo’lish ener.ga teng. Lebedev – dunyoda 1-b.b (1,3butadiyenni Na tasirida)sintetik kauchuk olish. Lekok de-Buabadron – galliyni kashf etdi Libix – mineral oziqlanish nazariasi. O’g’it Libix va Vyoler – izomeriya hodisasini ochdi Lomonosov (1756) – modda massasining saqlanish qonuni Lui de Broyl elektronning to’lqin tabiatini tasvirlab berdi Lyuis – kovalent bog’lanish hosil bo’lishini talqin etdi Makintosh – kauchukdan suv o’tkazmaydigan palto tikish. Maksvell (1864) yorug’lik va elektr hodisalari o’rtasidagi bog’lanishni aniqladi. Maksvell va Lorens aylanma tok harakati bilan elektromagnit to’lqin oqimi orasidagi munosabatni aniq. Malliken – elektronnning fizik xossalari ( zaryad, massa, harakat tezligi va radiusi) ni tavsiflab berdi Margraf – xo’raki lavlagi tarkibida 6% qand borligini aniqladi Markovnikov – qo’shboqqa birikish, izomerlanish qoidalarini yaratdi. Neftni mustaqil fan bo’lishiga asos soldi. Sikloparafinlar (naftenlar)ni kashf etdi, 5,6 azoli halqali birikmalarni neftdan ajratib oldi Maxsumov - Kimyoviy tuzilish nazariyasini elektron va fazoviy tuzilishga bog’lab, takomillashgan hozirgi zamon qoidasini quidagicha taklif etgan . “ Murakkab zarrachaning tabiati uning tarkibi hamda kimyoviy, elektron va fazoviy tuzilishiga bog’liq” Meyer – 1864 yilda elementlarning atom massalari ortib borish tartibidagi jadvalni tak.qil Misher – nuklein kistani kashf etdi Mozli – atom zaryadining tartib raqamiga tengligi Nabiyev – o’g’it Nagaoka va O. Lodj – atom tuzilishining ikkinchi (Saturn sayyorasiga o’xshash) modelini tak.etdi Nekrasov – to’la o’xshash elementlarni aniq Nilson – skandiyni kashf etdi Nobel – Dinamitni yaratdi Noddaklar (er xotin) reniyni kashf etdi Nyulends – ekvivalentlikka asoslangan oktavalar qonuni Plank - energiyaning kvantlanish xususiyati Poling – gibridlanish hodisasi, elektromanfiylik tushunchasi Prust – tarkibning doimiylik qonuni Rentgen – rentgen nurlarining ochilishi Rezerford – atom tuzilishining planetar modeli. Nurlarni α β γ nurlarga ajratdi. Sala – erituvchilarni suvli, yog’li, kislotali sinflarg ajratdi Semyonov – kataliz, zanjir reaksiyalar, issiqlik b.n portlash nazariyasini yaratgan Shankurtua – silindr shaklidagi jadvalni tuzdi Shevrel – yog’larni(Brannoko b.n birga) stearin va oleindan tash.topganliginianiq. stearin, palmitin, va oleinni ajratib oldi. Hayvon to’qimalaridan xolesterin ajratib olkdi. Stearin shamlar ish.chq.ga patent oldi Sheyele – glitserinni 1-b.b olgan. Undan so’ng Shevrel. Shredinger – atomlarning elektron tuzilishini ifodalovchi to’lqin funksiyasi uchun tenglamani keltirib chiqardi Shtern va Gerlax – atomning magnit moment komponentlari tashqi magnit maydonida diskret qiymatlarini qabul qilishni asoslab berdi. Shuxov – krekingni sanopat usuli Shveyger – galogen tushunchasini fan.kir Siliman – Amerikada neft haydash tajribalari Sladovskaya Kyurilar – radiy va polininyni kashf etdi Stoney – 1893y manfiy zaryadning eng kichik zarrachasini “alektron” deb atadi. Tomson – 1897y katod nuri nelektronlar oqimi ekenligini aniqladi Tomson – 1898-1899 y < Uilard – γ nurlarni aniqlab eletromagnit to’lqinlar ekenlgini aniqladi Vagner – etilenni gidratlagan KmnO4 ning suvli eruitmasi. Glikol hosil b.di.favorskiy – asitilenning izomerlanishi. Dioksanni olgan. Vinkler – germanyni kashf etdi Vyoler – (disiandan) oksalat va (ammoniy sianatdan)mochevina sintezladi. Sianid kistani ixtiro qildi. Al, Be, Ittiriylarni oldi. Vyurs – metilamin va etilamin, fenol, etilen oksid va boshqalarni ixtiro va sintez qilgan Xyukkel – aromatiklik qoidasi Yakobi – galvonoplastikani ochgan Yung – 1811 yilda yorug’lik nurinin g difraksiya xossasini o’rganib uning to’lqin tabiatga ega ekanligini isbotladi. Yuryev – furan, tiofen, pirrolning bir biriga o’tishi Zelinskiy – protivogazni ixtiro qil. Asitilenni trimerlab benzol olgan Zinin – anilinni sintez qilgan. To’yingan va to’yinmagan siklik birikmalar. Gustaffson – sikloalkanni digaloid birikmalariga rux tasir ettirib oladi Sobatye – alkenlarga vodorodning birikishi Vagner alkenlarga KMnO4 ning suvli eritmasini tasir ettirib glikollar olish Shorign – ajralgan diyen uglevodorodlarning olinishi Arrenius – dissotsialanish nazariyasi Asqarov – “Askalsiy” dorisini ishlab chiqqan. Polimyelitg qarshi Avogadro - - bir xil sharoitda har qanday gazning teng hajmlarida bir xil miqdorda zarrachalari bo’lishini aniqladi. Bakeland – fenolformaldegid smolani sanoatda ishlab chiqarish usulini. Bayer – sikloalkanlardagi halqalkar barqarorligi 5 azolilarigacha ortadi keyin kamayadi. Fenol va formaldegiddan smolasimon mahsulot olgan. Bekkerel – radioaktivlikningochilishi. Uran tuzlaridan rentgen nurlariga o’xshash nurlar chiqishini aniqladi Berselius – (1814)46ta element massalari asosida jadval tuzdi. Organik kimyo tushunchasini fanga kir. Birinchi organik kimyo darsligi muallifi Bertlo – yog’. Etilenni gidratlab etil spirt sin.qil. 1-b.b Benzolni, Fenolni, Naftalinni olgan. Chumoli kis ta sintez qilgan. 1-marta metanni CS2 b.n H2S aralashmasini Cu ustidan o’tkazib olgan. Bor – postulatlar asosida atomning tuzilish nazariyasini yaratdi Boyl – kim. element eng oddiykim. Jihatdan bo’linmaydigan zarra, u murakkab moddalar tarkibiga kiradi. Butlerov – organik moddalar tuzilish nazariyasini < Chargraff – nuklein kistada purin pirimidinga teng Charlz Gudir – kauchukni qutqardi. Unga S biriktirib rezina oldi. Dalton – atom molekulyar ta’limotni, atom massa haqidagi tushunchani fan.kirit. “Har qanday element bir xil mayda zarrachalar atomlardan tash.top.ligini” takidladi Danilevskiy – oqsil molekulasida peptid gruppasi mavjudligini ko’rsatdi Debereyner – elementlarni triadalarga bo’ldi. Elementlarni atom massalariga qarab triadalar nazariyasini tak.qil. Devisson va Djemrmer – elektron difraksiyasini kuzatib ularning to’lqin xususiyatiga ega ekanligini isbotladi Dubinlar (aka uka) – Rossiyada neft haydaydigan qurilma Dyuma va Buley – organik moddalarning radikalli tuzilish nazariyasini ochgan Eynshteyn 1905y fotoeffekt hodisasini tariflab berdi Faradey – 1834yil elektroliz qonuniyatlarini ta’riflab berdi. Katod, anod, kation, anion tushunchalarini kir. Fersman – fosforni “Hayot va tafakkur elementi” deb atadi Fisher - peptid bog’ b.n birikkan 18ta aminokista qoldig’idan iborat birikmani sin.qil. mushak oqsili(miozin) tarkibida antipepsin va antiripsin borligini aniq. Oqsillarda valin prolin brligini kashf etdi. Aminokistalar birikib polipeptidlar hosil qilishini isbotladi Franklend – valentlik tushunchasini fanga kir Fredrik Jolio Kyuri va Iren kyuri – suniy radoiaktivlikni kashf etdi Gess – reaksiyaning issiqlik effekti moddalar tabiatiga bog’liq, oraliq bosqichlarga bog’liq emas Geyzanberg - < Goffman – galogenalkinlarga amiak berib amin olish Gund - << atomda elektron spnlar yig’indisi maksimal qiymatga ega bo’lganda atom energetik afzallikka ega b.di>> Ivanenko, Gapon, Geyzenberg – yadro tuzilishi proton – neytron nazariyasi Jekson va Morton – etil efirni jarrohlikda qo’llagan Jerar sharl Fredrik – molekula atomlarning o’zaro ta’sirini birinchi b.b aniqlagan. Organik birikmalarni sinflarga ajratishni taklif qil. Joffrua moddalarning o’xshashlik jadvalini tuzdi Kablukov – mendeleyevning gidratlanish va Arreniasning ionlanish nazariyasini birlashtirdi va elektrolitik dissotsiyalanish nazariyasini tak.qil Kekule – sirka kistaning 20 xil formulasidan foy, Benzolning halqa tuzilishini ochgan. Valentlik tushunchasi. Organik kimyoning birinchi ta’rifi uning darsligida berilgan. Kekule, Kolbe – uglerodning 4 valentli ekanligi Kekule, Kuper - Uglerod – uglerod bog’lar mavjuydligi Klechkovskiy – pog’onachalarning elektronlar b.n to’lib borishi tartibi Kolbe, Frankland – sirka kis-ta Kossel – H-O-E zarrachalarning orasidagi munosabatni sxematik tasvirlanishi. Tuzsimon moddalarda ionli bog’lanish mohiyatini ochdi Kuper – valentlikni ifodalashda valentshtrixnini kiritdi Lavuazye va Laplas qonuni- har qanday murakkab moddaning parchalanish energiyasi uning hosil bo’lish ener.ga teng. Lebedev – dunyoda 1-b.b (1,3butadiyenni Na tasirida)sintetik kauchuk olish. Lekok de-Buabadron – galliyni kashf etdi Libix – mineral oziqlanish nazariasi. O’g’it Libix va Vyoler – izomeriya hodisasini ochdi Lomonosov (1756) – modda massasining saqlanish qonuni Lui de Broyl elektronning to’lqin tabiatini tasvirlab berdi Lyuis – kovalent bog’lanish hosil bo’lishini talqin etdi Makintosh – kauchukdan suv o’tkazmaydigan palto tikish. Maksvell (1864) yorug’lik va elektr hodisalari o’rtasidagi bog’lanishni aniqladi. Maksvell va Lorens aylanma tok harakati bilan elektromagnit to’lqin oqimi orasidagi munosabatni aniq. Malliken – elektronnning fizik xossalari ( zaryad, massa, harakat tezligi va radiusi) ni tavsiflab berdi Margraf – xo’raki lavlagi tarkibida 6% qand borligini aniqladi Markovnikov – qo’shboqqa birikish, izomerlanish qoidalarini yaratdi. Neftni mustaqil fan bo’lishiga asos soldi. Sikloparafinlar (naftenlar)ni kashf etdi, 5,6 azoli halqali birikmalarni neftdan ajratib oldi Maxsumov - Kimyoviy tuzilish nazariyasini elektron va fazoviy tuzilishga bog’lab, takomillashgan hozirgi zamon qoidasini quidagicha taklif etgan . “ Murakkab zarrachaning tabiati uning tarkibi hamda kimyoviy, elektron va fazoviy tuzilishiga bog’liq” Meyer – 1864 yilda elementlarning atom massalari ortib borish tartibidagi jadvalni tak.qil Misher – nuklein kistani kashf etdi Mozli – atom zaryadining tartib raqamiga tengligi Nabiyev – o’g’it Nagaoka va O. Lodj – atom tuzilishining ikkinchi (Saturn sayyorasiga o’xshash) modelini tak.etdi Nekrasov – to’la o’xshash elementlarni aniq Nilson – skandiyni kashf etdi Nobel – Dinamitni yaratdi Noddaklar (er xotin) reniyni kashf etdi Nyulends – ekvivalentlikka asoslangan oktavalar qonuni Plank - energiyaning kvantlanish xususiyati Poling – gibridlanish hodisasi, elektromanfiylik tushunchasi Prust – tarkibning doimiylik qonuni Rentgen – rentgen nurlarining ochilishi Rezerford – atom tuzilishining planetar modeli. Nurlarni α β γ nurlarga ajratdi. Sala – erituvchilarni suvli, yog’li, kislotali sinflarg ajratdi Semyonov – kataliz, zanjir reaksiyalar, issiqlik b.n portlash nazariyasini yaratgan Shankurtua – silindr shaklidagi jadvalni tuzdi Shevrel – yog’larni(Brannoko b.n birga) stearin va oleindan tash.topganliginianiq. stearin, palmitin, va oleinni ajratib oldi. Hayvon to’qimalaridan xolesterin ajratib olkdi. Stearin shamlar ish.chq.ga patent oldi Sheyele – glitserinni 1-b.b olgan. Undan so’ng Shevrel. Shredinger – atomlarning elektron tuzilishini ifodalovchi to’lqin funksiyasi uchun tenglamani keltirib chiqardi Shtern va Gerlax – atomning magnit moment komponentlari tashqi magnit maydonida diskret qiymatlarini qabul qilishni asoslab berdi. Shuxov – krekingni sanopat usuli Shveyger – galogen tushunchasini fan.kir Siliman – Amerikada neft haydash tajribalari Sladovskaya Kyurilar – radiy va polininyni kashf etdi Stoney – 1893y manfiy zaryadning eng kichik zarrachasini “alektron” deb atadi. Tomson – 1897y katod nuri nelektronlar oqimi ekenligini aniqladi Tomson – 1898-1899 y < Uilard – γ nurlarni aniqlab eletromagnit to’lqinlar ekenlgini aniqladi Vagner – etilenni gidratlagan KmnO4 ning suvli eruitmasi. Glikol hosil b.di.favorskiy – asitilenning izomerlanishi. Dioksanni olgan. Vinkler – germanyni kashf etdi Vyoler – (disiandan) oksalat va (ammoniy sianatdan)mochevina sintezladi. Sianid kistani ixtiro qildi. Al, Be, Ittiriylarni oldi. Vyurs – metilamin va etilamin, fenol, etilen oksid va boshqalarni ixtiro va sintez qilgan Xyukkel – aromatiklik qoidasi Yakobi – galvonoplastikani ochgan Yung – 1811 yilda yorug’lik nurinin g difraksiya xossasini o’rganib uning to’lqin tabiatga ega ekanligini isbotladi. Yuryev – furan, tiofen, pirrolning bir biriga o’tishi Zelinskiy – protivogazni ixtiro qil. Asitilenni trimerlab benzol olgan Zinin – anilinni sintez qilgan. To’yingan va to’yinmagan siklik birikmalar. Gustaffson – sikloalkanni digaloid birikmalariga rux tasir ettirib oladi Sobatye – alkenlarga vodorodning birikishi Vagner alkenlarga KMnO4 ning suvli eritmasini tasir ettirib glikollar olish Shorign – ajralgan diyen uglevodorodlarning olinishi Arrenius – dissotsialanish nazariyasi Asqarov – “Askalsiy” dorisini ishlab chiqqan. Polimyelitg qarshi Avogadro - - bir xil sharoitda har qanday gazning teng hajmlarida bir xil miqdorda zarrachalari bo’lishini aniqladi. Bakeland – fenolformaldegid smolani sanoatda ishlab chiqarish usulini. Bayer – sikloalkanlardagi halqalkar barqarorligi 5 azolilarigacha ortadi keyin kamayadi. Fenol va formaldegiddan smolasimon mahsulot olgan. Bekkerel – radioaktivlikningochilishi. Uran tuzlaridan rentgen nurlariga o’xshash nurlar chiqishini aniqladi Berselius – (1814)46ta element massalari asosida jadval tuzdi. Organik kimyo tushunchasini fanga kir. Birinchi organik kimyo darsligi muallifi Bertlo – yog’. Etilenni gidratlab etil spirt sin.qil. 1-b.b Benzolni, Fenolni, Naftalinni olgan. Chumoli kis ta sintez qilgan. 1-marta metanni CS2 b.n H2S aralashmasini Cu ustidan o’tkazib olgan. Bor – postulatlar asosida atomning tuzilish nazariyasini yaratdi Boyl – kim. element eng oddiykim. Jihatdan bo’linmaydigan zarra, u murakkab moddalar tarkibiga kiradi. Butlerov – organik moddalar tuzilish nazariyasini < Chargraff – nuklein kistada purin pirimidinga teng Charlz Gudir – kauchukni qutqardi. Unga S biriktirib rezina oldi. Dalton – atom molekulyar ta’limotni, atom massa haqidagi tushunchani fan.kirit. “Har qanday element bir xil mayda zarrachalar atomlardan tash.top.ligini” takidladi Danilevskiy – oqsil molekulasida peptid gruppasi mavjudligini ko’rsatdi Debereyner – elementlarni triadalarga bo’ldi. Elementlarni atom massalariga qarab triadalar nazariyasini tak.qil. Devisson va Djemrmer – elektron difraksiyasini kuzatib ularning to’lqin xususiyatiga ega ekanligini isbotladi Dubinlar (aka uka) – Rossiyada neft haydaydigan qurilma Dyuma va Buley – organik moddalarning radikalli tuzilish nazariyasini ochgan Eynshteyn 1905y fotoeffekt hodisasini tariflab berdi Faradey – 1834yil elektroliz qonuniyatlarini ta’riflab berdi. Katod, anod, kation, anion tushunchalarini kir. Fersman – fosforni “Hayot va tafakkur elementi” deb atadi Fisher - peptid bog’ b.n birikkan 18ta aminokista qoldig’idan iborat birikmani sin.qil. mushak oqsili(miozin) tarkibida antipepsin va antiripsin borligini aniq. Oqsillarda valin prolin brligini kashf etdi. Aminokistalar birikib polipeptidlar hosil qilishini isbotladi Franklend – valentlik tushunchasini fanga kir Fredrik Jolio Kyuri va Iren kyuri – suniy radoiaktivlikni kashf etdi Gess – reaksiyaning issiqlik effekti moddalar tabiatiga bog’liq, oraliq bosqichlarga bog’liq emas Geyzanberg - < Goffman – galogenalkinlarga amiak berib amin olish Gund - << atomda elektron spnlar yig’indisi maksimal qiymatga ega bo’lganda atom energetik afzallikka ega b.di>> Ivanenko, Gapon, Geyzenberg – yadro tuzilishi proton – neytron nazariyasi Jekson va Morton – etil efirni jarrohlikda qo’llagan Jerar sharl Fredrik – molekula atomlarning o’zaro ta’sirini birinchi b.b aniqlagan. Organik birikmalarni sinflarga ajratishni taklif qil. Joffrua moddalarning o’xshashlik jadvalini tuzdi Kablukov – mendeleyevning gidratlanish va Arreniasning ionlanish nazariyasini birlashtirdi va elektrolitik dissotsiyalanish nazariyasini tak.qil Kekule – sirka kistaning 20 xil formulasidan foy, Benzolning halqa tuzilishini ochgan. Valentlik tushunchasi. Organik kimyoning birinchi ta’rifi uning darsligida berilgan. Kekule, Kolbe – uglerodning 4 valentli ekanligi Kekule, Kuper - Uglerod – uglerod bog’lar mavjuydligi Klechkovskiy – pog’onachalarning elektronlar b.n to’lib borishi tartibi Kolbe, Frankland – sirka kis-ta Kossel – H-O-E zarrachalarning orasidagi munosabatni sxematik tasvirlanishi. Tuzsimon moddalarda ionli bog’lanish mohiyatini ochdi Kuper – valentlikni ifodalashda valentshtrixnini kiritdi Lavuazye va Laplas qonuni- har qanday murakkab moddaning parchalanish energiyasi uning hosil bo’lish ener.ga teng. Lebedev – dunyoda 1-b.b (1,3butadiyenni Na tasirida)sintetik kauchuk olish. Lekok de-Buabadron – galliyni kashf etdi Libix – mineral oziqlanish nazariasi. O’g’it Libix va Vyoler – izomeriya hodisasini ochdi Lomonosov (1756) – modda massasining saqlanish qonuni Lui de Broyl elektronning to’lqin tabiatini tasvirlab berdi Lyuis – kovalent bog’lanish hosil bo’lishini talqin etdi Makintosh – kauchukdan suv o’tkazmaydigan palto tikish. Maksvell (1864) yorug’lik va elektr hodisalari o’rtasidagi bog’lanishni aniqladi. Maksvell va Lorens aylanma tok harakati bilan elektromagnit to’lqin oqimi orasidagi munosabatni aniq. Malliken – elektronnning fizik xossalari ( zaryad, massa, harakat tezligi va radiusi) ni tavsiflab berdi Margraf – xo’raki lavlagi tarkibida 6% qand borligini aniqladi Markovnikov – qo’shboqqa birikish, izomerlanish qoidalarini yaratdi. Neftni mustaqil fan bo’lishiga asos soldi. Sikloparafinlar (naftenlar)ni kashf etdi, 5,6 azoli halqali birikmalarni neftdan ajratib oldi Maxsumov - Kimyoviy tuzilish nazariyasini elektron va fazoviy tuzilishga bog’lab, takomillashgan hozirgi zamon qoidasini quidagicha taklif etgan . “ Murakkab zarrachaning tabiati uning tarkibi hamda kimyoviy, elektron va fazoviy tuzilishiga bog’liq” Meyer – 1864 yilda elementlarning atom massalari ortib borish tartibidagi jadvalni tak.qil Misher – nuklein kistani kashf etdi Mozli – atom zaryadining tartib raqamiga tengligi Nabiyev – o’g’it Nagaoka va O. Lodj – atom tuzilishining ikkinchi (Saturn sayyorasiga o’xshash) modelini tak.etdi Nekrasov – to’la o’xshash elementlarni aniq Nilson – skandiyni kashf etdi Nobel – Dinamitni yaratdi Noddaklar (er xotin) reniyni kashf etdi Nyulends – ekvivalentlikka asoslangan oktavalar qonuni Plank - energiyaning kvantlanish xususiyati Poling – gibridlanish hodisasi, elektromanfiylik tushunchasi Prust – tarkibning doimiylik qonuni Rentgen – rentgen nurlarining ochilishi Rezerford – atom tuzilishining planetar modeli. Nurlarni α β γ nurlarga ajratdi. Sala – erituvchilarni suvli, yog’li, kislotali sinflarg ajratdi Semyonov – kataliz, zanjir reaksiyalar, issiqlik b.n portlash nazariyasini yaratgan Shankurtua – silindr shaklidagi jadvalni tuzdi Shevrel – yog’larni(Brannoko b.n birga) stearin va oleindan tash.topganliginianiq. stearin, palmitin, va oleinni ajratib oldi. Hayvon to’qimalaridan xolesterin ajratib olkdi. Stearin shamlar ish.chq.ga patent oldi Sheyele – glitserinni 1-b.b olgan. Undan so’ng Shevrel. Shredinger – atomlarning elektron tuzilishini ifodalovchi to’lqin funksiyasi uchun tenglamani keltirib chiqardi Shtern va Gerlax – atomning magnit moment komponentlari tashqi magnit maydonida diskret qiymatlarini qabul qilishni asoslab berdi. Shuxov – krekingni sanopat usuli Shveyger – galogen tushunchasini fan.kir Siliman – Amerikada neft haydash tajribalari Sladovskaya Kyurilar – radiy va polininyni kashf etdi Stoney – 1893y manfiy zaryadning eng kichik zarrachasini “alektron” deb atadi. Tomson – 1897y katod nuri nelektronlar oqimi ekenligini aniqladi Tomson – 1898-1899 y < Uilard – γ nurlarni aniqlab eletromagnit to’lqinlar ekenlgini aniqladi Vagner – etilenni gidratlagan KmnO4 ning suvli eruitmasi. Glikol hosil b.di.favorskiy – asitilenning izomerlanishi. Dioksanni olgan. Vinkler – germanyni kashf etdi Vyoler – (disiandan) oksalat va (ammoniy sianatdan)mochevina sintezladi. Sianid kistani ixtiro qildi. Al, Be, Ittiriylarni oldi. Vyurs – metilamin va etilamin, fenol, etilen oksid va boshqalarni ixtiro va sintez qilgan Xyukkel – aromatiklik qoidasi Yakobi – galvonoplastikani ochgan Yung – 1811 yilda yorug’lik nurinin g difraksiya xossasini o’rganib uning to’lqin tabiatga ega t isbotladi. Yuryev – furan, tiofen, pirrolning bir biriga o’tishi Zelinskiy – protivogazni ixtiro qil. Asitilenni trimerlab benzol olgan Zinin – anilinni sintez qilgan. To’yingan va to’yinmagan siklik birikmalar. Gustaffson – sikloalkanni digaloid birikmalariga rux tasir ettirib oladi Sobatye – alkenlarga vodorodning birikishi Vagner alkenlarga KMnO4 ning suvli eritmasini tasir ettirib glikollar olish Shorign – ajralgan diyen uglevodorodlarning olinishi Download 27.52 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|