Arxitekturaviy landshaft sifatida tashkil etilishiga

Bosqichli loyihalashda arxitektura landshaftlarini tashkil etishning 
usullari. 
Avtomobil 
Yo’llarining 
arxitekturaviy 
landshaftini 
tashkil 
etishda 
loyihalashning kompleks tizimidan kelib chiqib, m’yoriy hujjatlar asosida yo’l 
atrof muhitiga nisbatan qo’yilgan talablarni hisobga olgan holda yondashish 
maqsadga muvofiqdir. 
Bunda yo’lning arxitekturaviy landshafti quyidagi uslubiy ketma-ketlikdan 
iborat bo’lib, ular ham o’z ravbatida avvalo yo’l kotegoriyasiga, uning 
yo’nalishiga, marshrut turiga, yo’l atrof muhitining murakkabliligiga hamda 
mazkur joyning tabiiy geografik relefiga bevosita bog’liq bo’ladi. 
Ayniqsa maxsus obektlar bo’lgan AYoQSh, ATXK, yo’l bo’yi ovqatlanish 
maskanlari, tungi to’xtash joylari, dam olish maskanlari va avtopavilonlar atrofini 
arxitekturaviy landshaft bo’yicha loyihalash mazkur loyihaga maxsus talablar 
asosida yondashuvni talab etadi. 
Shuning uchun ham bunday holatda asosan quyidagi omillarga e’tibor 
berilmog’i shart; 

ATXK dan foydalanish davriga qarab; 

uning atrofini obodonlashtirishning shartliligiga qarab; 

mazkur obektda ko’zda tutilgan xizmatlar va ularning sifatiga qarab; 

marshrutning ahamiyatiga qarab. 
Arxitekturaviy 
landshaftning 
asosiy 
prinsiplaridan 
biri 
– bu yo’l 
arxitekturasidagi badiiylikdir. Tarixda bunday talablar ko’pincha inson ro’hiyatiga 
qandaydir maqsadni, g’oyani singdirishni mo’ljallab amalga oshirilgan bo’lsa, 
hozirgi zamon arxitekturasida esa faqat insonning kayfiyatiga ijobiy ta’sir etishni 
muljallab amalga oshirish talab etiladi. 
Amaliyot va tajriba xulosalaridan kelib chiqib, hozirgi zamon talablarini to’kis 
amalga oshirish uchun ―ansamblli yondashuv‖ degan uslub qabul qilingan. 
Ansambl-ensamble-fransuz tilida «bir joyda, yoki birgalikda‖-degan ma’noni 
anglatib, qaralayotgan obektning mo’g’itdagi o’rnini va uning Yo’lovchilar va 
haydovchilar ro’hiyatida qanday ta’surot qoldirishi mumkinligini ko’zda tutgan 
holda hisobga olinib loyihalanishi shart. 
Bunday loyihadagi asosiy badiiy terminlar quyidagilardan iborat bo’lishi 
mumkin: 

stil (ko’rinish); 

badiiy stil; 

badiiy obraz; 

---

Ko’p hollarda davlat tizimi va milliychilikdan kelib chiqqan holda yuqoridagi 
terminlar asosida milliy-dekorativ arxitekturaviy san’at paydo bo’ldi va keng 
tarqaldi. 
Mасалан: Russlarda - stansiya termini; 
Ukrainlarda – korchma termini; 
Qozoqlarda – yurta termini; 
O’zbeklarda – bekat terminlari va hakozolar avtomobil yo’llariga xizmat 
qiladigan sun’iy inshootlar haqida aytilgan va qo’llanilgan.