Asos, kislota va tuzlarning dissotsiatsiyalanishini tushuntiring


Download 367.26 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/4
Sana05.10.2017
Hajmi367.26 Kb.
#17198
1   2   3   4

Karbon  kislotalar  deb,  molekulasida  uglevodorod  radikali  bilan  (chumoli 

kislotada  vodorod)  tutashgan  bir  yoki  bimechta  karboksil  -COOH  guruh  tutgan 

murakkab organik birikmalarga aytiladi.Karboksil guruh karbonil guruh >C=0 va - 

OH gidroksil guruhlardan iborat.Karbon kislotalaming umumiy formulasi R- COOH 

bo‘lib, R- uglevodorod radikalini bildiradi (chumoli kislota H-COOH da karboksil 

guruh  vodorod  bilan  birikkan).  Ishlatilishi.  Chumoli  kislota  organik  moddalar 

sintezida  kuchli  qaytaruvchi;  oziq-ovqat  sanoatida-dezinfeksiyalovchi  va 

konservalovchi  vosita  sifatida;  to‘qimachilik  sanoatida  gazlamalami  bo‘yashda; 

tabiiy kauchukni qayta ishlashda koagullovchi vosita sifatida, tibbiyotda ishlatiladi. 

Palmitin  va  stearin  kislotalari  sham  ishlab  chiqarishda,  ularning  natriyli  tuzlari 

xo‘jalik sovuni, kaliyli tuzlari esa tibbiyot uchun suyuq sovun lar ishlab chiqarishda 

qo‘llanadi. 

3.  Kalsiy  gidroksid  eritmasi  orqali  uglerod  (IV)-oksid  o‘tkazilganda  8,1  g 

kalsiy  gidrokarbonat  olindi.  Eritma  orqali  o‘tkazilgan  karbonat 

angidridning n.sh.da o‘lchangan hajmini aniqlang. 

2Ca(OH)


2

+4CO


2

=2Ca(HCO


3

)

2



 

Mr(2Ca(HCO

3

)

2



=2(40+(2-1+12+16-3)=204 

X----------- 8.1 

x=89.6*8.1/204=3.565 

89.6 ------- 204 

 

 


 

 

24-  bilet 



1.  Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari. 

Elementlar  oksidlanish  darajalarining  o'zgarishi  bilan  boradigan  reaksiyalar 

oksidlanish-qaytarilish 

reaksiyalari 

deb 

ataladi. 



Oksidlanish-qaytarilish 

reaksiyalarida elektron olgan element yoki ion oksidlovchi, elektron berganelementi 

ion  qaytaruvchi  deb  ataladi.  Oksidlovchi  ayni  kimyoviy  jarayonda  elektron  olib 

qaytariladi.  Qaytaruvchi  ayni  kimyoviy  jarayonda  elektron  berib  oksidlanadi.  Mis 

(Il)-oksidning  sulfat  kislota  bilan  o'zaro  ta'siri:  CuO  +  H

2

S0



4

  =  CuS0

4

  +  H


2

0.  . 


Natriyning  xlor  bilan  reaksiyasi.  Kimyoviy  jarayonlarda  metallar  doimo  elektron 

beradi. Demak,  metallar har doim qaytaruvchi. Metallmaslar (ftordan tashqari) esa 

kimyoviy jarayonlarda oksidlovchi ham, qaytaruvchi ham bo'lishi mumkin. 

2.  Kraxmalning tuzilishi, tabiatda tarqalishi, xossalari va ishlatilishi. 

Fizik xossalari va tabiatda uchrashi.  

Kraxmal  -  oq  rangli  kukun  modda, sovuq  suvda,  spirtda,  efirda  erimaydi.  Qaynoq 

suvda  bo‘kadi  va  kolloid  eritmakleyster  hosil  qiladi.  Kraxmal  eng  ko‘p  tarqalgan 

o‘simlik uglevodi hisoblanadi; u barglarda fotosintez jarayoni natijasida hosil bo‘ladi 

va  ildizlarda,  ildiz  tugunaklarida,  urug‘  va  donlarda  to‘planadi:  kartoshka 

tugunaklarida  20%  atrofida;bug‘doy  va  makkajo‘xori  donlarida  70% 

atrofida;guruchda 80% atrofida.Fotosintez jarayoni quyidagi umumiy tenglama bilan 

ifodalanishi mumkin 6

n

CO

2



, + 5nH

2

O +hv +xlorofill -»■ (C H O) + 6nO



2

, Tuzilishi. 

Kraxmal  tabiiy  polimer  bo‘lib,  uning  tarkibi  (C6H1Q05)n  umumiy  formula  bilan 

ifodalanadi. 

Olinishi va ishlatilishi. Kraxmal, asosan, kartoshka, guruch va makkajo‘xoridan 

olinadi. Kraxmal antibiotiklar, vitaminlar, kolbasalar, qandolat mahsulotlari ishlab 

chiqarishda, tibbiyotda, gazlamalarni ohorlash va ularga ishlov berishda qo‘llanadi. 

Kraxmalning ko‘p miqdori etanol, glukoza, dekstrin va boshqa moddalar olish 

uchun qayta ishlanadi. 

3. Xlor va vodorodni o‘zaro ta’sirlashuvidan 0,25 mol vodorod xlorid hosil 

bo‘ldi. Reaksiyaga kirishgan xlorning (n.sh.da o‘lchangan) hajmini aniqlang. 

Cl

2



+H

2

=2HCl 



Mr(2HCl)=2(1+35.5)=73 

X----------- 0.25 

X=0.0767mol 

22.4 --------- 73 

 

 


 

 

25-  bilet 



1. Elektronlarning energetik pog‘onalarda taqsimlanishini (2 ta metal va 

2 ta metallmas element misolida) 

Marganes  atomining  tuzilishi  quyidagicha:  Mn  (+25)  2,  8,  13,  2.  Elektron 

formulasi esa quyidagicha: 1s2 · 2s2 · 2p6 · 3s2 · 3p6 · 3d5 · 4s2. Na 11 +11 -11 

1s2 2s2 2p6 3s1 3p0 3d0. P 15+15-15 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3 3d0. Cl 17 +17 -17 1s2 

2s2 2p6 3s2 3p5 3d0 . N = 2n2 . Pauli prinsipiga binoan har qanday atomda barcha 

kvant soni bir xil bo'lgan ikkita elektron bo'lishi mumkin emas. 

2.  Sun’iy va sintetik yuvish vositalari. 

Qadimda odamlar oddiy suvdan foydalanishgan keyinchalik kul, undan keyin 

esa  ishqor  yog’-  mylardan  foydilinila  boshlanishdi  yog’-  moylar  tejash  maqsadida 

sovun  va  boshqa  kir  yuvish  vositalari  foydalanmoqda.  Sovun  olish  uchun  zarur 

bo‘Igan karbon kislotalar parafinni oksidlash orqali olinmoqda. 

Yuqori spirtlaming sulfat kislota bilan murakkab efirlarining mnumiy formulasi R- 

CH

2



-O-SO

2

-ONa bo‘Igan tuzlari asosida alkilsulfatli yangi yuvish vositalari olinib, 



amalda ishlatilmoqda. Ulaming kalsiyli va magniyli tuzlari ham suvda yaxshi erish 

xususiyatiga  egaligi.  Yuvish  vositalaridan  foydalanish  jarayonida  ulaming 

parchalanmasligi suv va atrof-muhitning ifloslanishiga sabab bo‘ladi. Shuning uchun 

tabiatdagi mikroorganizmlar hayotiy faoliyati natijasida parchalanib ketadigan yuvish 

vositalari  yaratish  hozirgi  kun  kimyosi  oldida  turgan  eng  dolzarb  masalalardan 

hisoblanadi 

3.  300 g suvda 45 g CaCl2 tuzi erigan. Shu eritmaning foiz konsentrasiyasi 

va CaCl2 ning massa ulushini hisoblang. 

2H

2

O+CaCl



2

=Ca(OH)


2

+2HCl = 0.15 yoki 15% 

Mr(CaCl

2

)=40+35.5*2=lll  



26-  bilet 

1.  Suvning elementar tarkibi, tuzilish formulasi, fizik kimyoviy xossalari. 

Molekular formulasi H

2

0 nisbiy atom massasi 18ga teng xossalari: toza suv 



rangsiz,  hidsiz,  tiniq  suyuqlik,  suvning  issiqlik  sig’imi  4.18kj/kg-K.  Suv  0°C  da 

muzlaydi(shu  haroratda  muz  eriy  boshlaydi)  100°C  da  qaynay  boshlaydi  va  bug’ 

holatiga o’tadi. Suv uch xil agregatik uchraydi qattiqi (muz), suyuqi (suv), gaz (bug’). 

Suv molekulalari qizdirishga juda chidamli lekin 1000°C dan yuqori haroratda suv 

bug’lari vodorod va kislorodga parchalana boshlaydi. 2H

2

0=2H



2

+0

2



. Faol maetallar 

suv bilan tasirlshib uning tarkibidagi vodorod ajrarilib chiqadi. Natijada hosil bo’lgan 

moddlar  asoslar  deyiladi.NaOH-natriy  gidroksid,  KOH-  kaliy  gidroksid,  Ca(OH)

2



kalsiy gidroksidlar asoslaridir. 2Na + 2H

2

0 = 2NaOH +H ↑. Bazi tuzlar bilan suv bilan 



kristallogidlarlar deb ataluvchi birikmalar hosil bo’ladi. CuS0

4

 + 5H



2

0 = CuS0


4

 ∙5H


2

2.  Toshko ‘mir, neft, tabiiy gaz va ulardan olinadigan mahsulotlar. 



Neftni to‘g‘ridan to‘g‘ri haydashda benzinning chiqish unumi 5-14 % ni 

tashkil  etadi.  Neftning  boshqa  fraksiyalari  hisobiga  benzin  unumini  oshirish 

maqsadida uni krekingga uchratiladi: C

16

H



34

 - C


8

H

18



 + C

8

H



16

; C


8

H

18



 - C

4

H



10

 + OH 


Neft krekingi benzinning chiqish unumini 65-70 % gacha orttirishga imkon beradi. К 

reking  paytida  ajraladigan  gazlar  ham  katta  ahamiyatga  ega.  Ular  kimyo  sanoati 



 

 

uchun  xomashyo  bo‘ladigan  to'yinmagan  uglevodorodlar  tutadi.Har  bir  neft  qazib 



olinadigan joylarda erigan yoki erkin holda tabiiy, yo- ‘Idosh gazlar uchrab tiiradi. 

Ularda metan kamroq, asosan, etan, propan, butan va boshqa uglevodorodlar bo‘ladi. 

Tabiiy  gazlar.  Tabiiy  gaz  tarkibi  ham  qazib  olinadigan  joyiga  bogTiq  ravishda 

o‘zgarib turadi: uning asosiy qismini metan, qolganini etan,propan, butan, pentan kabi 

gazsimon  uglevodorodlar  tashkil  qiladi.  Tabiiy  gazlar  yoqilg‘i  sifatida  va  kimyo 

sanoatida xomashyo sifatida ishlatiladi. Xomashyo sifatida tabiiy gaz tarkibidan quyi 

haroratli  fraksiyalash  yoki  gazlami  erituvchi  lar  bilan  adsorbsiyalab,  so‘ngra 

fraksiyalarga  ajratib  haydash  orqali  olingan  metan,  propan,  butan  va  boshqa 

uglevodorodlar ham ishlatiladi. 

3.  Osh tuzining 20 % li eritmasidan 4 kg tayyorlash uchun qancha tuz va 

qancha suv kerak bo ‘ladi? 

2NaCl + 2H

2

0 = 2NaOH + 2HCl 



4-1000=4000 

4000 -------  100% 

X -------- 20% 

X=4000-800 = 3200 H

2



27-  bilet 



1.  Kimyoviy elementlar davriy qonuni. 

Kimyoviy  elementlar  va  ulardan  hosil  bo‘luvchi  oddiy  hamda  murakkab 

moddalaming  xossalari  shu  elementlar  atomlarining  yadro  zaryadlari  bilan  davriy 

bog‘lanishda bo‘ladi.” Davriy qonun - tabiat qonuni va и tabiatda mavjud bo‘lgan 

bog4iqliklami aks ettiradi. davriy sistemaning dastlabki qonuni quyidagicha etilgan 

D.I.Mendeleyev tomonidan davriy qonunning dastlabki talqini oddiy moddalaming 

xossalari  hamda  elementlar  birikmalarining  shakl  va  xossalari  ulaming  atom 

massalari  qiymatiga  davriy  ravishda  bogiliq...’’Davriy  sistemaning  dastlabki 

variantida  (1-mart  1869-y.)  63  ta  element  aks  etgan  bo‘Isa,  uning  zamonaviy 

variantida 118 ta element aks ettirilgan. 

2.  Anilinning tuzilishi, ishlatilishi. 

Anilin - aromatik aminlaming vakili sifatida Aminlardan eng katta amaliy ahamiyat 

kasb  etadigani  -  birlamchi  aromatik  amin  -  anilindir  (benzolamin,  fenilamin) 

C

6



H

5

NH



2

. Fizik xossalari. Anilin - rangsiz, moysimon, o‘ziga xos hidli, suvda kam 

emvchan  modda.  Kuchli  zahar.  Oksidlanishi  natijasida  havoda  qorayib  qoladi. 

Kimyoviy  xossalari.  Asos  xossalari.  Anilin  kuchsiz  asos.  Olinishi  va  ishlatilishi. 

Anilin - kimyo sanoatining muhim mahsulotlaridandir. U anilin bo‘yoqlari, dorilar 

(sulfanilamidlar), portlovchi moddalar, yuqori molekular birikmalar va boshqalami 

olishda  xomashyo  sifatida  ishlatiladi.Anilinning  olinishi  nitrobenzolni  qaytarishga 

asoslangan (rus olimi N.N.Zinin, 1842) 

  


 

 

3.  Quyidagi  jadvalni  to  ‘ldiring.  Eritma  rangini  indikator  ta’sir 



ettirilganda qanday o‘zgarishi haqida jadvalga yozing. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



28-  bilet 

1. Fosforning kislorodli birikmalari. 

Fosfoming yonishida kislorod yetarli miqdorda ishtirok etganda P

4

O



10

 tarkibli 

fosfor (V)-oksidi hosil bo'ladi. Fosfor (V)-oksidini soddaroq qilib — P

2

0



5

 ko'rinishida 

yozamiz:  4P+5O

2

=2P



2

O

5



  Fosfor  (V)-oksidi  oq  rangli,  gigroskopik  (suvni  shimib 

oluvchi) modda bo'lib, suvda yaxshi eriydi. Ortofosfat kislota — H

3

P04. Ortofosfat 



kislota rangsiz kristall modda bo'lib, suvda juda yaxshi eriydi. 42,3°C da suyuqlanadi. 

Fosfat  kislota  uch  negizli  kislota  bo'lganligi  sababli  uch  bosqichda 

dissotsiatsiyalanadi. HP0

3

 + H



2

0 = H


3

P0

4



2. Mis,  oltin,  kumushning  davriy  sistemadagi  o‘rni,  atom  tuzilishi, 

tabiatda tarqalishi, xossalari va ishlatilishi. 

Mis  kimyoviy  belgisi  Cu  nisbiy  atom  massasi  63.5.  Yer  qobig’ida  og’irlik 

jihatdan 0.01 % gat eng. erkin hoda ham birikma holida ham uchriydi. birikmalar mis 

yaltirog’I Cu

2

S, mis kolchedani CuFeS



2

. Mis qizil tusli, cho’ziluvchan metal, issiqlik 

va elektr tokini yaxshi o’tkazadi. Zichligi 8.9 g/sm3. 

Oltin kimyovi belgisi Au. bitta izotopi bor 5s7 5p6 5dl0 6s 1. Sof oltin tabiatda 

asosan  kvarsga  yoki  kvars  qumiga  aralashgan  mayda  donador  holida  uchrayddi. 

Xossasi oltin sariq tusli yaltiroq va yumshoq metall. zichligi 19.3 g/m3 suyuqlanish 

temperaturas  1063°C  qaynash  temperaturasi  2700°C  ishlatilishi  zebu  ziynatlarda 

raketada  atom  energiya  sanoatida  va  boshqa.olinishi  2Au(OH)

3

=Au


3

O

2



+3H

2

O, 



AuCl

3

=AuCl+Cl



2

, 3AuCl=AuCl

2

+2Au. 


Kumush  kimyoviy belgisi Ag tabiatda ham birikma vas of holda uchraydi. 

Minerallar Ag

2

S-argentid AgCl-kumush xlorid, Xossasi toza kumush juda yumshoq 



cho’ziluvchan metal zichligi 10.5 g/sm3 suyuqlanish temperaturasi 960.8 °C qaynash 

temperaturasi 2000°C issiqlikni va elektmi yaxshi o’tkazadi. Kumush qotishmalarda 

uy ro’zg’orda, zargarlik buyumlarda kumush tangalar ishlab chiqarishda foydalinadi. 

3. 10 g natriy gidroksidni neytrallash uchun sarf bo‘ladigan sulfat kislota 

miqdorini aniqlang 

metal bilan.  

3Cl

2

+2Fe=2FeCl



3

 3Cl


2

+2Al=2AlCl

3

 metalmaslar bilan Cl



2

+H

2



=2HC, Cl

2

+F



2

=2FCl. 


ishqorlar bilan Cl

2

+2Na=2NaCl, Cl



2

+Ca=CaCl


2

. suv bilan 2Cl

2

+2H


2

0=4HCl+0


2

Eritmalar 



Indikatorlar 

Reaksiya 

tenglamasi 

lakmus 


metiloranj  fenolftalein 

Rux xlorid  Binafsha 

To’q sariq 

rangsiz 


 

Kaliy 


karbonat 

Ko’k 


sariq 

Pushti 


 

Natriy 


sulfat 

Ko’k 


sariq 

Pushti 


 

 


 

 

29- bilet 



1. Shisha, senent, keramika va temir-beton ishlab chiqarish sanoati 

Kremniyni  eng  muhim  birikmalari.  Kremniy  (IV)-oksid  Si02  qattiq,  qiyin 

suyuqlanuvchan, atom kristall panjarali, suvda erimayidgan modda. Tabiatda kavars 

mineral holida uchraydi Si0

2

 +2NaOH=H



2

O+Na


2

SiO


3

  

SiO



2

  +  Na


2

C0

3



=CO

2

+Na



2

SiO


3

,  SiO


2

  +  4HF  =  2H

2

O  +  SiF



4

  ↑  Silikatlar  tabiiy 

birikmalar  -  alumosilikatlar,  masalan  dala  shpati  (K

2

O∙Al



2

O

3



∙6SiO

2

),  kaolin 



(Al

2

O



3

∙SiO


2

∙H

2



O). Angrenda ko’mir bilan bir qatorda kaolin ham ishlab chiqariladi. 

Kaolin  silikat  sanoti  uchun  muhim  xomashyodir.  Silikat  sanoati  Keramika  (spool 

buyumlar)  shisha  ishlab  chiqarish  va  Sement  ishlab  chiqarishga  bo’linadi.  Shisha 

oddiy oyna kremniy (IV)-oksid (kavars qum) va kalsiy karbanatni (ohaktosh, marmar) 

natriy  karbanat  (soda)  bilan  suyuqlantirib  olinadi.  CaCO

3

+SiO



2

=CaSiO


3

+CO


2

Na



2

CO

3



+Sio

2

=Na



2

SiO


3

+CO


2

.  Sement  ishlab  chiqarish:  ohaktosh  va  giltuproq 

maydalandi  va  aylanuvchi  pechga  yuboriladi  pech  harorati  450°C  gacha  suv  va 

karbanat angidrid chiqib ketadi va klinker olinadi. Klinkemi kukunga aylirib sement 

tayyorlanadi. Keramika Gildan tayyorlanadigan butumlar keramika deyiladi. Sopol 

(keramika  buyumlar  tayyorlash  uchun  xomashyo  gil  tuproq  kaolin  qum  bo’r 

dolomitlar  hisoblanadi.  Maqsadga  muvosfiq  xomashyo  tayyorlash  →  loy  spool 

massasi tayyorlash →qoliplarga quyish malum shakl berish → quritish → kuydirish 

va spool tayyor bo’ladi. 

2. Tuzlarlarning toifalanishi, xossalari, olinishi va ishlatilishi. 

O'rta tuz - metal atomi kislota tarkibidagi barcha vodorod o'r nini olga metal atomi va 

kislota  qoldig'ida  iborat  murakkab  modda  (aluminiy  fosfat  ALPO

4

  kaliy  xromat 



K

2

CrO



4

, kaliy permanganat va h.) Nordon tuzlarga ; NaHSO

4

, Ca(HCO


3

)

2



. Va Asosli 

tuzlar  (CuOH)

2

CO

3



,  CaOHCl  xossalari  kristall  tuzilishidagi  qattiq  turli  rangdagi 

moddalar bo’lib, suvda har xil erish qobilyatiga ega.Tuzlar kimyoviy jihatdan faol 

moddalara bo’lib masalan ishqorlar bilan tasirlashadi. yangi asos yoki 

asosli tuz hosil bo’ladi. MgCl

2

+ 2NaOH =Mg(OH)



2

+2NaCl: 


MgCl2+NaOH=Mg(OH)Cl + NaCL.. Tuzlar kislatalar bilan tasirlashadi kislaata va 

o’rta tuz hosil bo’ladi. Ba(NO

3

)

2



+H

2

SO



4

=BaSO


4

+2HNO


3

 



CaO Ca(OH)

2

 



CO

2

 CaCO



3

 CaCO


3

 

N



2

O

5



 CaNO

4

 CaNO



4

 

HCl CaCl



2

 CaCl


2

 

H



3

PO

4



 CaPO

4

 CaPO



4

 

1) 2CaO+2CO



2

=2CaCO


3

 2) 2Ca(OH)

2

+2CO


2

=2CaCO


3

+2H


2

↑  


3. Quyidagi jadvalni toMdiring (reaksiya tenglamalarini yozing) 

Moddalar 

Kimyoviy xossalari 

 

CaO 



Ca(OH)

2

 



CO 

2

 



 

 

N



2

0

5



 

 

 



 

 

 

3) 4CaO+2N



2

O

5



=4CaNO4 

4) 4Ca(OH)

2

+2N


2

O

5



=4CaNO

4

+4H



2

↑ 5) 2HCl+CaO=CaCl

2

+H

2



O  

6) 2HCl+Ca(OH)=CaCl

2

+2H


2

7) 2H



3

PO

4



+CaO=2CaPO

4

+3H



2

O 8) 2H


3

PO

4



+2Ca(OH)=2CaPO

4

+5H



2

30- bilet 



1. Elektroliz. Elektrolizning amaliy ahamiyati. 

Elektrolit eritmasidan yoki suyultirilgan elektrolitdan elektr toki o‘tkazilganda 

sodir boTadigan oksidlanishqaytarilish jarayoni elektroliz deb ataladi. Katod Cu

2

+



 + 

2e  = Cu°  anod  2Сu-2e =  Cl.  Elektroliz jarayoni boradigan eng kichik potensiallar 

ayirmasi  parchalanish  kuchlanishi  deyiladi  va  hamma  vaqt  tegishli  galvanik 

elementning elektr yuritish kuchi (e.yu.k.) E dan katta, ya’ni 

Eparch> E bo‘ladi:r| = Eparch-E, r| - o‘ta kuchlanish. Anodlar ikki xil - eruvchan va 

eiimaydigan  bo‘ladi.  Eruvchan  anodlar  -  elektroliz  vaqtida  yemiriladigan,  ya’ni 

eritmaga  ionlar  holida  o‘tadigan  elektrodlardir.  Faradeyning  1-qonuni:  elektrodda 

ajralib chiqadigan moddaning miqdori faqat birgina omilga - eritmadan o‘tayotgan 

elektr  miqdoriga  proporsionaldir.Faradeyning  2-qonuni:  turli  moddalarning 

eritmasidan  bir  xil  miqdorda  elektr  toki  o‘tganda,  elektrodlarda  ekvivalent 

og‘irliklariga proporsional miqdorda moddalar ajralib chiqadi. 

2.  Kislotalarning toifalanishi va ularning xossalari, olinishi, ishlatilishi. 

kislotalar tarkibida kislorod atomi mavjudligiga qarab kislorodli va 

kislorodsiz  kislotalarga  toifalanadi.  Kislorodsiz  kislotalarga  quyidagilami  misol 

keltirish  mumkin  HF,  HC1,  HBr,  HJ,  HCN  ,  H  2S.  Kislorodli  kislotalarga  esa 

quyidagilami  misol  keltirish  mumkin  H

2

S0

4



  HNO  H

3

PO  H



2

CrO  H


2

SiO 


4

  ,H3B0


3

Olinishi. Kislotalar quyidagi usullar yordamida olinadi Kislorodli kislotalami kislotali 



oksidlar bilan suvning o'zaro ta'siri natijjasida olish mumkin P

2

0



5

 + 3H


2

0 = 2H


2

P0

4;



 

S0

2



+  H

О  +  H



2

S0

3



  Kislorodsiz  kislotalarning  metalmaslaming  vodorod  bilan 

tasirlashuvu mahsulotlarini suvda eritib olish mumkin H

2

+Cl


2

=2HCl(suvdagi eritmasi 

xlarid kislata); H

2

+S=H



2

S (suvdagi eritmasi- sulfid kislato). xossalari Kislotalar qattiq 

(borat ortofosfat kislotalar) suyuq (sulfat nitrat kislotalar) bo' ishi mumkin Ulaming 

ko'pchiigi  suvda  yaxshi  eriydi  va  ayrim  gazlaming  (vodorod  xlorid  HCl,  vodorod 

bromid HBr vodorod sulfid H

2

S) suvdagi eritma ari ham kislotalar bo' ib hisoblanadi 



kislota  molekulalarida  vodorod  kislota  qoldiq  ari  bilan  bog'langan  holda  bo'ladi. 

Kislotalar indikatorlar rangini o'zgartiradi. Kislotalar asos;ar bilan ta'sir ashib tuz va 

suv hosi qiladi (bu reaksiya neytrallanish reaksiyasi deb ataladi) 


 

 

3. Oltingugurt (Vl)-oksid tarkibidagi elementlarning massa ulushlarini 



hisoblab toping 

Eritma Qo’shilgan modda Kuzatilgan hodisa Reaksiya tenglamasi 

FeSO

4

 K



3

[Fe(CN)


6

Qizil qon tuzi aralashadi 3FeSO



4

+2K


3

[Fe(Cn)


6

]=Fe


3

[FeCN


6

]2+3K


2

SO

4



 

FeCl


3

 K

4



[Fe(CN)

6



Sariq qon tuzi aralashadi FeCl

3

+K



4

[FE(CN)


6

]=Fe


4

[Fe(CN)


6

]+KCL 


FeCl

3

 KWCN(kaliy radanid) aralashdi FeCl



3

+2KSCN=Fe(SCN)



6

+3KCL


 

 

Download 367.26 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling