Isbot. simvol orqali qatorning qismiy yig`indilarini belgilaylik. U holda
bo`ladi va shu sababli istalgan nomer uchun
tenglikka ega bo`lamiz.
Demak,
Madomiki, (4) shartga ko`ra , ekan, oxirgi tenglikdan
bahoni olamiz.
(5) monotonlik shartiga asosan Shunday ekan, oxirgi tengsizlik o`ng tomonidagi yig`indi aynan ga teng bo`ladi. Bundan
chiqdi,
(7)
Nihoyat , (6) shartdan foydalansak, (7) tengsizlik chap tomonidagi yig`indining nolga intilishi kelib chiqadi. Demak, Koshi kriteriysiga asosan , (9.3.3) qator yaqinlashar ekan.
Ta`rif. Agar barcha , k=1,2,3,… sonlar musbat bo`lsa,
(8)
ko`rinishdagi qator ishorasi navbatlashgan qator deyiladi .
Teorema (Leybnist alomati). Agar musbat sonlar ketma-ketligi monoton ravishda nolga yaqinlashsa , (8) ishorasi navbatlashgan qator yaqinlashuvchi bo`ladi .
Isbot. Agar desak va
deb balgilasak, ravshanki, va umuman
n=1,2,3,….
tenglik bajariladi.
Shunday ekan , yig`indilar ketma-ketligi chegaralangan bo`lib, biz 2- teoremani qo`llashimiz mumkin. Bu teoremadan esa (8) qatorning yaqinlashuvchi ekani kelib chiqadi.
Umumiy hoda
(9)
qator
(10)
Qator hadlarining o`rnini almashtirish natijasida hosil bo`lgan bo`lishi uchun natural sonlar quyidagi ikki shartni qanoatlantirishi kerak:
agar bo`lsa, bo`ladi ;
istalgan natural n soni uchun tenglikni qanoatlantiruvchi son topiladi.
Yuqorida shartli yaqinlashuvchi qator yig`indisi uning hadlarini qaysi tartibda qo`shilayotganidan qattiq bog`liq ekani ko`rsatildi.Agar qator absolyut yaqinlashsa, u hadlari o`rnini ixtiyoriy o`zgartirilganda ham yaqinlashadi va bunda uning yig`indisi o`zgarmaydi.Boshqacha qilib aytganda ,absolyut yaqinlashuvchi qator o`rin almashtirish xossasiga egadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |